HELALLEŞMEK

İnsanların birbirleri uzerindeki haklarını karşılıklı olarak helÂl etmeleri; o hakkı bir diğerine bağışlamaları, haktan vazgecmiş olduklarını bildirmeleri.

Borcun odenmesi, yukten kurtulmak, duğumu cozmek gibi anlamları taşıyan helÂl kelimesinden turetilmiş olan (istihlÂl) helalleşme, insanın kul borcundan kurtulması yollarından biri olarak Hz. Peygamber (s.a.s) tarafından tavsiye edilmiştir. Nitekim, bu konuda Rasûlullah (s.a.s) "Kimin uhdesinde (bir din) kardeşinin nefsine, yahud malına tecavuzden doğan bir hak bulunursa, dinar ve dirhem bulunmayan (kıyamet gun gelmez)den evvel bu gun dunyada mazlumdan o hakkı helÂl etmesini istesin (yoksa) zÂlimin salih ameli bulunursa o amelden zÂlimin zulmu miktarınca alınır (da mazluma verilir). Eğer zÂlimin hasenÂtı bulunmazsa, mazlumun seyyiÂtından alınıp, zÂlim olana yukletilir" (Tecridî Sarih Tercumesi, VII, 375, 376,1090 nolu Hadis) buyurarak helalleşmenin onemi ve soncu uzerinde durmuştur.

Helalleşmenin dunyada yapılmaması durumunda, Âhirette gercekleşeceğini de yine bir BuhÂrî rivÂyetinden oğreniyoruz: "Kıyametle mu'minler Cehennem (uzerindeki sırattan) kurtulduktan sonra Cennet ile Cehennem arasındaki (ikinci bir) koprude durdurulurlar. Burada, dunyada aralarında bulunan (ufak tefek) mezÂlimden bir birlerinin hakkını vererek hesaplaşıp, pÂklanarak arındıkları zaman bunların Cennete girmelerine izin verilir" (Tecrid-i Sarîh Tercumesi, VII, 353-354, 1085 nolu Hadis).

"Kıyamet gununde butun haklar sahiplerine verilecektir. Hatta boynuzsuz koyun icin boynuzlu koyundan kısas alınacaktır" (Tirmizi, Sifatu'l KıyÂme, I) haberi de, kul hakkının ve dolayısıyla bundan kurtarıcı helalleşmenin onemini ortaya koyar.

Helalleşme yoluyla gidilecek, cozumlenebilecek kul hakkı oylesine onemlidir ki, ALLAH Rasûlu "Şehidlerin kul borcundan başka butun gunahları mağfiret olunur" (Tecrîdi Sarih Tercumesi, VII, 349, 1084 nolu Hadis) buyurarak bu onemi haber verir.

Helalleşme ihtiyacı icindeki kimseleri, ALLAH'ın Rasulu "muflis" olarak niteleyip, bunların durumunu şoylece anlatmıştır: "Benim ummetimden muflis o kimsedir ki, kıyamet gununde namaz, oruc ve zekÂt ile gelir. Ama şuna sovmuş, buna iftira etmiş, onun malını yemiş, berikinin kanını akıtmış, otekiyi dovmuştur de, sevabından bir kısmı şuna, bir kısmı buna verilir. Uzerindeki kul hakları odenmeden once hasanÂt-ı tukenirse, onların gunahlarından alınıp, buna yuklenir ve sonra cehenneme atılır" (Buhari, Edeb, 102).
Helalleşme, oteki dunyadaki iflÂstan kurtulmak icin, bu dunyada insanlardan haklarını helÂl etmelerini dileme ve boylece borctan kurtulma yoludur


hakkınızı helal edin !!!!!
__________________