Meşhûr tasavvuf Âlimlerinden. İsmi Muzaffer bin Erdeşir bin Ebî Mensur el-Mervezî'dir. Merv şehrinin bir koyune nisbetle AbbÂdî diye meşhur olmuştur. Kunyesi Ebû Mansur, lakabı Kutbuddîn'dir. 1098 (H.491)'de Merv şehrinde doğdu. 1152 (H. 547) senesinde Huzistan'da, Asker Mukrem denilen yerde vefÂt etti.Sonradan BağdÂd'a nakledildi. Cuneyd-i BağdÂdî hazretlerinin kabrinin bulunduğu Şunîziyye kabristanına defn edildi.

İlim oğrenmeye Merv'de başladı. Nasrullah ibni Ahmed bin Erdeşir, Nasrullah ibni Ahmed el-Huşamî, İsmÂil bin Abdulgafûr el-FÂrisî, AbdulgaffÂr eş-Şirevî, ZÂhir bin TÂhir, Abdulmunîm bin el-Kuşeyrî gibi zamÂnının meşhûr Âlimlerinden ilim oğrendi, hadîs-i şerîf dinleyip rivÂyet etti. Kendisinden ise Ebû Muhammed el-AkdÂn hadîs-i şerîf işitti.

Guvenilir bir hadîs rÂvisidir. VÂaz ve nasîhatlarıyla şohret bulmuştur. HitÂbeti cok duzgun, tesirli ve anlatım gucu kuvvetli idi. Halk onun vÂazlarından cok istifÂde edip, şevkle dinlerdi. Ona, "Sultan-ı Suhan", "HÂce-i MÂnÂ" ve zamÂnının allÂmesi, en buyuk Âlimi mÂnÂsında "AllÂme-i RuzgÂr" gibi medhedici unvÂnlar verilmiştir. Bu derece tanınıp sevildikten sonra Selcuklu hukumdÂrı Sultan Sencer onu AbbÂsî halîfesi Muktefî LiemrillÂh'a elci olarak gonderdi.

AbbÂdî'nin tasavvuf ilminde, tasavvufun pekcok konularını acıklayan SûfînÂme adlı eseri vardır. Bundan başka MenÂkıb-us-Sûfiyye, hazret-i Ali ve Ehl-i beytin fazîleti hakkında MerÂsîmu'd-Dîn fî MevÂsim-ul-Yakîn adlı eseri bulunmaktadır. Mî'rÂcnÂme ve Vesîle il Fazîlet-il-Fazîle diğer eserleridir. İbÂhat-ul-Hamr adlı bir eserinden bahsedilmiş ise de SemnÂnî ve İbn-i Hacer gibi Âlimler boyle bir eserinin bulunmadığını bildirmişlerdir.

Buyurdu ki: "Kabre yılanlar dışardan gelir sanmayınız. Sizin kotu emelleriniz kabirde sizin icin engerek yılanıdır. DunyÂda iken yediğiniz haramlar da kabre yılan olarak gelir."


1) VefeyÂt-ul-A'yÂn; c.5, s.212
2) TabakÂt-uş-ŞÃ‚fiiyye; c.7, s.299
3) El-BidÂye ven-NihÂye; c.12, s.230
4) Mu'cem-ul-Muellifîn; c.12, s.297
5) İslÂm Âlimleri Ansiklopedisi; c.7, s.144
__________________