Değerli kardeşimiz;
Mevzuyu ilk once, O pÂk şahsiyete bakan yonuyle ele alalım. Her şeyden evvel bilinmelidir ki, guzel ahlakın zirvesinde olan Efendimiz (sav), yirmi beş yaşına kadar hic evlenmedi. O sıcak memleketin hususî durumu da goz onune alınacak olursa, bu kadar zaman iffetiyle yaşaması ve bunun da, dun ve bugun boylece kabul ve teslim edilmesi, O’nda iffetin esas olduğunu ve muthiş bir irade ve nefis hÂkimiyeti bulunduğunu gosterir. Eğer bu hususta, Efendimizin (sav) kucuk bir hatası bulunsaydı, dunku ve bugunku duşmanları, bunu cihana ilÂn etmekten bir an bile geri kalmayacaklardı. HÂlbuki eski ve yeni butun duşmanları, O’na hic olmayacak şeyleri dayandırdıkları hÂlde, bu yonde bir şey soyleme curetini gosterememişlerdir.

Peygamberimiz (sav) ilk evliliklerini, yirmi beş yaşlarında iken yaptılar. Bu evlilik, Allah ve Resûlu (sav) katında cok yuce ve mustesna; fakat başından iki defa evlenme gecmiş kırk yaşındaki bir kadınla olmuştu. Bu mutlu yuva tam yirmi uc sene devam etmiş ve peygamberliğin sekizinci senesi kapanan bir perde gibi, arkada acı bir hasret bırakarak sona ermişti. Bu defa Efendimiz (sav) yirmi beş yaşına kadar olduğu gibi, yine yapayalnız kalmıştı. Evet, aile, coluk cocuk her şeyiyle yirmi uc senelik bu mesut hayattan sonra, yeniden dort beş sene bekÂr olarak yaşamışlardı ki; yaşları da elli uce ulaşmış bulunuyordu.

İşte, diğer butun evlilikleri de boyle evliliğe alÂkanın azaldığı bu yaştan sonra başlar ve devam eder ki; sıcak bir memlekette elli beş yaşından sonra yapılan evlilikde, insani bir arzu ve şehevîlik gormek, ne insafın, ne de akıl ve kalbin kabulleneceği bir şeydir.

Burada akla gelen diğer bir mesele de, Efendimizin (sav) peygamberliğinin cok evlenmeyi gerektirdiği yonudur:

A) EvvelÂ, bilinmelidir ki, bu meseleyi, bu şekilde medar-ı bahs edenler, ya hicbir din ve prensip kabul etmeyenlerdir ki, onların boyle bir şeyi kınamaya asl ve kat’ hakları yoktur. Zira onlar, butun prensiplere karşıdırlar. Hicbir kÂnun ve kayda tÂbi olmaksızın, pek cok kadınla munasebet kurar; hatta mahremleriyle dahi nikÂha musade ederler. Yahut bunlar, belli kitaplara dayanan farklı din mensuplarıdır. Onların hucumu da, insafsızca, garazlı ve araştırılıp duşunulmeden yapılmış, hatta kendi namlarına uzulecek bir durumdadır. Cunku, ellerindeki kitapların ve o kitaplara bağlı cemaatlerin kendi peygamberleri olarak kabul ettikleri, nice buyuk peygamber vardır ki; bunlar bircok kadınla evlenmiş ve başlarından daha cok nikÂh gecmiştir.

MeselÂ; Suleyman (as) ve Davud (as) peygamberleri duşununce, onlara mensup olduklarını iddia edenlerin bu meseleye itiraz etme hususunda insaflı davranmadıkları acıkca ortaya cıkar. Dolayısıyla, cok kadınla evlenmeyi, Peygamberimiz (sav) başlatmadığı gibi; aynı zamanda cok evlilik, nubuvvetin ruhuna da zıt değildir. Kaldı ki; daha sonra goruleceği gibi birden fazla evliliğin peygamberlik vazifesi acısından da, duşunulenlerin de otesinde pek cok faydaları vardır.

Evet, cok kadınla evlenme, ozellikle yeni dini hukumler ve şeriatlarla gelen peygamberler icin bir bakıma zarurîdir. Zira, dinin, aile mahremiyeti icinde cereyan eden pek cok yonleri vardır ki, bu yonleri ancak bir insanın nikÂhlısı tam olarak oğrenebilir. Dolayısıyla, dinin bu yonlerini anlatmak icin herhangi bir kapalı anlatım veya dolayısıyla ifade etme mecburiyetinde olunmadan -ki cok defa bu turlu anlatma tarzı anlamayı ve hayata tatbik noktalarını zorlaştırır- her şeyi alabildiğine acıklık icinde anlatacak, murşidelere yani hanım oğreticilere ihtiyac vardır.

İşte, her şeyden evvel, nubuvvet hÂnesinde olan bu temiz ve pak peygamber hanımları, kadınlık Âlemine karşı yol gostericilik ve tebliğ vazifesinin sorumluları ve nakilcileri bulunmaları itibarıyla, peygamber icin de, peygamberlik icin de; kadınlık Âlemi icin de gerekli, hatta olmazsa olmaz durumdadırlar.

B) Diğer bir husus da, umumî mÂnÂda Efendimiz (sav)’in eşleriyle alÂkalı oluyor ki, o da:

1) Eşler arasında, yaşlı, orta yaşlı ve gencler bulunması itibarıyla, bu devre ve donemlerin hepsine ait ceşitli dini hukumler bina ediliyor. Ve bizzat Peygamber (sav) hÂnesi icinde bulunan bu pÂk eşler sayesinde uygulama imkÂnı buluyordu.

2) Eşlerin her birerleri, ceşitli kabilelerden olması sebebiyle, evvel o kabileler arasında; sonra da Efendimizin (sav) muazzez şahsiyetiyle akrabalık bağının kurulduğu butun cemaatler icinde, koklu bir sevgi ve alÂkaya yol acılıyordu. Her kabile ve oymak, O’nu, kendinden biliyor, din hissinin yanında, cibillî bir akrabalık bağıyla O’na karşı derin bir alÂka hissediyordu.

3) Her kabileden aldığı kadın, O’nun hayatında ve ebedi aleme gocmesinden sonra, kendi cemaati arasında cok ciddî dinî hizmete vesile olabiliyor; uzak yakın butun akrabalarına, Efendimizin (sav) gizli ve aşikÂr butun sunnetleri ve dini hukumler noktasında tercumanlık yapıyordu. Bu sayede O’nun kabilesi de, kadın ve erkeğiyle, Kur’Ân’ı, tefsiri, hadîsi ondan oğreniyor ve dinin ruhuna vÂkıf olabiliyordu.

4) Bu evlilikler vasıtasıyla, Peygamber Efendimiz (sav), Âdeta butun Arap Yarımadası ile yakınlık tesis etmiş gibi, her hÂnenin, teklifsiz misafiri hÂline gelmişti. Herkes bu yakınlık vasıtasıyla O’na yaklaşabiliyor ve dinîn emirlerini oğrenme fırsatını buluyordu. Aynı zamanda bu ayrı ayrı aşiretlerin her biri, bir ceşit, kendini O’na yakın sayıyor ve bununla iftihar ediyordu.

Mahzumoğulları, Ummu Seleme vasıtasıyla; Emevîler, Ummu Habîbe vasıtasıyla; HÂşimîler, Zeynep bintu Cahş (r.anha) vasıtasıyla kendilerini ona yakın kabul edip, bahtiyar sayıyorlardı...

C ) Buraya kadar olanlar umumî mÂnÂda ve bazı yonleriyle de, diğer peygamberlere şÃ‚mil olacak şekilde idi. Şimdi bir de, hususî mÂnÂda ve teker teker her eşinin hususi faziletleri noktasında, meseleyi ele alalım:

Evet, burada dahi goreceğiz ki; insan mantığı, vahiy ile desteklenen o ZÂt’ın (sav) mubarek hayatı karşısında toprak kadar aşağı kalıyor; diğer bir tabirle insan duşuncesi vahyin golgesi altında bulunan bu buyuk dahi onunde iki buklum oluyor.

1) İlk zevceleri Hz. Hatîce (r.anha) validemizdir. Kendinden on beş yaş daha buyuk olan bu nÂdîde kadınla izdivacları, her evlilik icin en buyuk ornek mahiyetindedir. O, butun bir hayat boyu, derin bir vef ve sadakatle Hz. Hatice validemizin aziz hatıralarına bağlı kaldığı gibi, vefatından sonra dahi O’nu hicbir zaman unutmamış, hatta her vesile ve fırsatta O’ndan bahisler acmıştır.

Hz. Hatîce’den sonra Peygamberimiz (sav) dort beş sene evlenmediler. Başlarında bircok yetim bulunmasına rağmen, onların kulfetlerine katlanıp, bir bakıma hem annelik, hem de babalık vazifesini yuruttuler. Farzımuhal, oncesinde ve sonrasında kadınlara karşı kucuk bir zaafı olsaydı, boyle mi hareket ederlerdi?..

2) Sıra itibarıyla olmasa bile ikinci zevceleri, Âişe-i Sıddîka’dır (r.aanha). En yakın arkadaşının kızı; acı tatlı butun bir hayatı beraber yaşayan bu buyuk insana karşı, nebînin en mustesna ikramıdır. Butun yakınlıkların, akrabalıkların sona erdiği gunde, sona ermeyen yakınlığıyla O’nun yanında bulunma şerefi ancak bu sayede olacaktır. Evet, Âişe-i Sıddîka ile, Hazreti Ebû Bekir, maddî mÂnevî hicbir boşluk bırakmayacak şekilde Efendimiz’e (sav) yakın olma şerefine mazhar olmuşlardı.

Ayrıca, Hz. Âişe gibi cok zeki bir mustesna insan, nubuvvet davasına tam vÂris olabilecek yaradılışta idi. Evlilikden sonraki hayatı ve daha sonraki hizmetleriyle kendini ispatlamıştır ki; o eşsiz varlık, ancak peygamber eşi olabilirdi. Zira o, yerinde en buyuk hadisci, en mukemmel tefsirci ve en nÂdide fıkıhcı olarak kendini gosteriyor, Efendimizin (sav) gorunen gorunmeyen butun tum hallerini emsÂlsiz kavrayışıyla, hakkıyla temsil ediyor ve yansıtıyordu.

Bunun icindir ki; Efendimiz (sav)’e ruyasında, onunla evlelik yapacağı işÃ‚ret ediliyor ve henuz gozlerine başka hayal girmeden Peygamber hÂnesine ayak basıyordu...

Bu sayede o, Hz. Ebû Bekir (ra) icin şeref kaynağı olacak ve kadınlık Âlemi icinde, butun istîdat ve kÂbiliyetlerini geliştirerek, Efendimiz (sav)’in en başta talebelerinden biri olma huviyetiyle, buyuk muallim ve tebliğci olmaya hazırlanacaktı. İşte boylece, o da hem bir zevce, hem de bir talebe olarak Efendimizin (sav) saadet hÂnesine girmiş bulunuyordu.

3) Yine evlenme sırasına gore olmamakla beraber ucuncu eşleri, Ummu Seleme’dir (r.anha). Mahzum Oymağı’ndan ve ilk Muslumanlardan olan Ummu Seleme, Mekke’de buyuk zorluklar gormuş; ilk olarak Habeşistan’a, ikinci defa da Medine’ye hicret etmiş ve o gunku şartlara gore ilk saftakiler arasında yer almıştı.

Kendisiyle beraber bu uzun ve meşakkatli yolculuklara katlanan bir de kocası vardı. Ve, Ummu Seleme’nin nazarında eşi, benzeri olmayan bir insandı. Butun cile devrini beraber yaşadığı, bu eşsiz hayat arkadaşı Ebû Seleme’yi Medine’de kaybedince cocuklarıyla baş başa kaldı. Yurdundan, yuvasından uzak, bir suru yetimle hayat kulfetini yuklenmiş bu kadına, ilk şefkat elini, Ebû Bekir ve Omer (ra) uzatırlar; fakat o bu talepleri reddetti. Zira onun gozunde Ebû Seleme’nin yerini dolduracak insan yoktu.

Nihayet, izdivac teklifiyle Allah Resûlu (sav) ona el uzattı. Bu izdivac da gayet tabiîydi, zira İslÂm ve iman uğrunda hicbir fedÂkÂrlıktan geri olmayan bu benzersiz kadın, Arab’ın en soylu oymağı icinde uzun zaman yaşadıktan sonra yapayalnız kalmıştı ve dilenciliğe terk edilemezdi. Hele ihlÂs, samimiyet ve İslÂm icin katlandığı şeyler duşunulunce, ona muhakkak ki el uzatılmalıydı. Ve, işte KÂinatın Efendisi (sav), onu nikÂhı altına alırken bu yardım elini uzatmıştı. Evet, gencliğinden beri yaptığı; kimsesizleri gorup gozetme ve yetimlere el uzatma iş ve vazifesini, o gunku şartların iktizasına gore bu şekilde yerine getiriyordu.

Ummu Seleme de Hz. Âişe gibi zeki, kapasiteli ve kabiliyetli bir kadındı. Bir muallim ve tebliğci olma kabiliyetlerini taşımaktaydı. Onun icin bir taraftan şefkat eli onu, himÂyeye alırken diğer taraftan da, bilhassa kadınlık Âleminin kıyamete kadar şukran duyacağı bir talebe daha ilim ve irşat medresesine kabul ediliyordu.

Yoksa, altmış yaşına yaklaşmış Fahr-i KÂinat Efendimiz (sav)’in, bir suru cocuğu olan dul bir kadınla evlenmesini ve evlenip bir suru kulfet altına girmesini, başka hicbir şeyle izah edemeyiz. Hele şehevîlik ve kadınlara duşkunlukle asl ve kat’Â!...

4) Bir diğer zevceleri de Remle bint-i Ebî Sufyan’dır (Ummu Habîbe) (r.anha). Peygamber (sav) ve peygamberlik karşısında bir muddet kufru temsil eden birinin kızı... Bu da ilk Musluman olanlardan ve birinci safta yerini alanlardandı. Cile devrinde Habeşistan’a hicreti, orada kocasının once Hristiyanlığı kabul etmesini, sonra da vefÂtını gormuş cok sıkıntılar cekmiş bir kadın...

O gun sahabi, sayı itibarıyla az; mal yonunden fakirdi. Herhangi birine bakacak, gecim sıkıntısına ortak olacak durumları yoktu. Buna gore, Ummu Habîbe ne yapacaktı? Ya din değiştirip, Hristiyanların yardımına mazhar olacak; ya kufur yuvası olan baba evine donecek veya kapı kapı dolaşıp dilenecekti. Bu en dindar, en soylu, aile itibarıyla en zengin kadının bunlardan hicbirini yapması mumkun değildi. Bir tek şey kalıyordu; o da Efendimiz (sav)’in mudahalesi ve yardımı...

İşte, Ummu Habîbe ile izdivacta da bu yapılıyordu. Dini icin her turlu fedakÂrlığa katlanmış bu kadın, yurdundan yuvasından uzak; zenciler arasında; kocasının dinden cıkması ve vefÂtı kendisini binbir sıkıntılara uğrattığı gunlerde; NecÂşi’nin huzurunda, Peygamberimiz (sav) İle nikÂhının kıyılması gibi en tabiî bir şey yapılıyordu. Bunu değil kınamak “Rahmeten li’l-Âlemîn” olmanın gerektirdiği bir hususun gercekleşmesi sayarak alkışlamak lÂzımdır.

Kaldı ki; bu buyuk kadının da, emsÂli gibi kadın erkek Muslumanların irfan hayatına getireceği cok şey vardı. O da bu suretle hem bir zevce hem de bir talebe olarak, o saadethÂneye intisap ediyordu.

Aynı zamanda bu evlilik sayesinde, Ebû Sufyan ailesi de, Peygamberimizin (sav) hanesine teklifsiz girip cıkma imkÂnını elde ediyor ve değişik bir bakış kazanarak yumuşamış oluyordu. Hem değil sadece Ebû Sufyan ailesi, belki butun Emevîler’de tesirini gosterecek bir hÂdise olma karakterinde. Hatta denebilir ki; alabildiğine sert ve dışa kapalı olan bu aile, Ummu Habîbe’nin nikÂhı sayesinde oldukca yumuşadı ve her turlu hayrı kabul etmeye hazır hÂle geldi.

5) Saadet hÂnesine girenlerden biri de Zeyneb bint-i Cahş’dır (r.anha). Alabildiğine asil ve o kadar da ince, ic derinliğine sahip Hz. Zeyneb, SultÂn-ı Enbiy (sav)’ın yakın akrabası ve yanı başında buyuyen, gelişen bir kadındı. Efendimiz (sav), Zeyd (ra) icin O’nu talep ettiği zaman, ailesi biraz cekimser kalmış ve bu arada Efendimiz (sav)’e verme temÂyulunu gostermişlerdi. Sonunda Peygamberimizin (sav) ısrarıyla Zeyd b. HÂrise (ra)’e vermeye rÂzı olmuşlardı.

Zeyd, bir zamanlar hurriyetini yitirmiş; esirler arasına girmiş ve sonra KÂinatın Efendisi (sav) tarafından hurriyetine kavuşturulmuş bir ÂzÂtlı idi. Peygamber Efendimiz (sav) bu izdivactaki ısrarıyla, insanlar arasındaki eşitliği tesis, kuvvetlendirerek dengeyi sağlamak istiyor ve bu zor işe de, yine yakınlarıyla başlıyordu. Ne var ki, Zeyneb gibi cok yuce fıtratlı bir kadın, emre uyarak gercekleştirdiği bu evliliği, uzun surduremeyecek gibiydi. Bu evlilik, Zeyd icin de bir şey getirmemiş ve sadece bir ızdırap ve hasret olmuştu.

Nihayet boşama hÂdisesi oldu; fakat Efendimiz (sav) Zeyd’i vazgecirmeye ve evliliğin devam ettirilmesine calışıyordu. Tam o esnada, Cibrîl (as) geldi ve semÂvî fermanla, Zeyneb’in Peygamber Efendimiz (sav) ile izdivac etmesi emrini getirdi. Efendimiz (sav)’in mÂruz kaldığı imtihan oldukca ağırdı; zira, o gune kadar, kimsenin cesaret edemediği bir şey yapılıyor ve yerleşmiş, kok salmış Âdetlere karşı, ilÂn-ı harp ediliyordu. Bu cok cetin bir mucadeleydi. Ancak Allah emrettiği icin yapılabilirdi. Ve işte Efendimiz (sav), derin bir kulluk şuuruyla, nezih şahsiyetine karşı cok ağır gelen bu işi yaptı. Hz. Âişe’nin dediği gibi, "Farzımuhal, Peygamberimiz (sav)’in, Kur’an’dan bir şeyi saklaması cÂiz olsaydı Zeyneb’le evliliğini emreden Âyetleri gizlerdi." Evet, bu Efendimiz’ e (sav) o kadar ağır gelmişti...

İlÂhi hikmet ise, bu temiz ve yuce varlığı, Peygamber (sav) hÂnesine sokmak, ilim ve irfan yonuyle hazırlamak, irşat ve tebliğle vazifeli kılmak istiyordu. Nihayet, oyle de oldu. Ve daha sonraki nezih hayatı boyunca, peygamber zevceliğinin iktiz ettiği inceliklere riÂyet etti.

Ayrıca, cahiliye devrinde, evlÂtlıklara evlÂt deniyor ve onların eşleri de aynen evlÂdın eşi gibi kabul ediliyordu. Cahiliyeye ait bu Âdet, kaldırılmak murat buyurulunca, yine tatbikata Efendimiz (sav) ile başlanıldı. Herhangi bir kimseye “evlÂdım” demekle, evlÂdınız olamayacağı gibi, “evlÂdım” dediğinizin zevcesi de gelininiz olamaz. (AhzÂb, 33/4)

6) Saadet hÂnesine girmekle şereflenenlerden biri de, Cuveyriye bintu’l-HÂris’dir (r.anha). Gayri muslim olan kabîlesine karşı harp edilmiş ve kadın erkek esir edilmişlerdi. Hissiyatı alt ust olmuş, gururu kırılmış bu saray mensubu kadın, Pergamberimiz (sav)'in huzuruna getirildiğinde, kin ve nefretle doluydu.

İşte o zaman Efendimiz (sav), yağdan kıl cekme kolaylığı icinde meseleyi bir hamlede halletti. Peygamber Efendimiz (sav) Hz. Cuveyriye (ra) ile nikÂh kıyınca, Cuveyriye, mu’minlerin anası mevkiine yukseldi ve sahabenin bakışında bir hurmet Âbidesi hÂline geldi. Hele AshÂb-ı Resûlullah, “Peygamber’in akrabaları esir edilmez.” deyip, ellerindeki esirleri bırakınca, hem Cuveyriye (ra) hem de onun aşiretinin gonlu fethediliverdi.

Goruluyor ki, Peygamberimiz (sav) altmış yaşları dolaylarında, yaptıkları bu izdivacta dahi pek cok meseleyi bir cırpıda hallediyor; kızıl kıyamet hÂdiselerin icinde, barış ve sukûn meltemleri estiriyordu.

7) Talihliler arasına karışanlardan birisi de, Safiyye bintu Huyey’dir (r.anha). Hayber emirlerinden birinin kızı. Meşhur, Hayber Vak’ası’nda, babası, kardeşi ve kocası oldurulmuş; kabilesi de esir edilmişti. Safiyye (ra) buyuk bir ofke ve intikam hırsıyla yanıp tutuşuyordu. NikÂh akdedilip, mu’minlerin hurmet duyacağı, Efendimiz (sav)’e zevce olma muall mevkiine yukselince, hem Ashab’ın (ra) “Anam, anam” diyerek hurmet gostermeleri ve hem de Efendimiz (sav)’in eritici ve tuketici yuceliği karşısında, Hz. Safiyye (ra) olup biten her şeyi unuttu ve Peygamberimiz (sav)’e zevce olmakla iftihar etmeye başladı.

Ayrıca, Hz. Safiyye vasıtasıyla pek cok Yahudi’nin, Efendimiz (sav)’i yakından gorup tanıma ve yumuşama imkÂnı da doğuyordu. Bir şeyle her şey yapan ve bir fiilinde binler hikmet bulunan Hazreti Allah (cc) butun izdivaclarda olduğu gibi, bunda da pek cok hayır ve bereket yaratmıştı.

Bundan başka, duşmanların ic Âleminden haberdar olma bakımından, ummetine bir ders vermiş olabileceğini zikretmek de uygun olur zannederim. Hazreti Safiyye ve emsÂli ayrı milletlerden olan kadınların, o milletlerin ic durumlarına nufûz bakımından buyuk ehemmiyeti vardır; elverir ki insan onların hÂin olanlarıyla kendi sırlarını duşmanlara kaptırmasın.

8) Bu bahtiyarlardan biri de Hz. Sevde (r.anha) Validemizdir. İlk safta yerini alanlardan; kocasıyla Habeşistan’a hicret edenlerden ve Ummu Habibe’nin kaderine benzer şekilde, kocasının vefatıyla ortada kalanlardan.

Efendimiz (sav), bu kalbi kırığın da, yarasını sardı; onu perişan olmadan kurtardı ve ona enis oldu. Zaten sadece Efendimiz (sav)’in nikÂhı altında bulunmayı duşunen bu buyuk kadının, dunya adına istediği başka hicbir şey de yoktu.

İşte butun izdivaclarında, bu turlu hikmet ve maslahatlar bulunan Peygamber Efendimiz (sav) hic mi hic nefsÂnî duygularıyla bu işin icine girmemiştir. Ya RÂşid Halifelerin ilk ikisine karşı olduğu gibi, vezirleriyle bir yakınlık tesis etme ve zevcesi olacak kadındaki istîdat ve kabiliyet; veya teker teker, diğerlerinde gorduğumuz gibi, başka hikmet ve maslahatlarla evlenmiş ve buyuk yuk ve yukler altına girmiştir.

Bunlardan başka, Peygamber Efendimiz (sav)’in bu kadar kadının, kalacak yer, gıda, elbise gibi ihtiyaclarını, en Âdil şekilde temin etmesi ve onlara karşı muÂmelesinde kılı kırk yararcasına, adÂlet ve hukuklarına dikkat etmesi; aralarında meydana gelmesi muhtemel huzursuzlukları peşinen onlemesi, meydana gelen problemleri yağdan kıl cekme rahatlığı icinde halletmesi, Bernard Shaw’ın ifadesiyle “En buyuk problemleri kahve icme kolaylığı icinde halleden,..” O mustesna ZÂt’ın peygamberliğine delÂlet eder...

Bir kadın ve bir iki cocuğun dahi, idaresinin ne kadar muşkul olduğunu goren ve bilen bizler; daha evvel başka yuvalar kurmuş; başka Âile yapılarına şÃ‚hit olmuş; girdiği yuvalarda farklı mizaclar kazanmış pek cok kadını, bir şiir Âhengi ve ritmi icinde idare eden, o muall ve aziz varlık karşısında iki buklum oluyoruz.

Bir husus kaldı ki, o da, zevcelerin adedinin, ummetine meşru kılınan adedin ustunde olma durumudur. Bu, bir hususî durumdur. Evet, bildiğimiz ve bilemediğimiz pek cok maslahat ve hikmetleri icerisinde barındıran bir hususî kanundur. Bir muddet bu mevzuda mutlak izin verilmiş; belli bir muddet sonra ise sınır konmuş ve evlenmesi yasak edilmiştir.(AhzÂb, 33/52)

9) Bir diğer eşi Hafsa binti Omer el- Hattab'dır. Mu'minlerin annesi, Rasûlullah (sav)'ın eşi, Hz. Omer'in kızı. Hz. Hafsa, Hz. Peygamber (sav)'in risaletinden beş sene once doğdu. Annesi buyuk sahabî OsmÂn b. Maz'un'un kız kardeşi Zeyneb'tir.

Hz. Hafsa'nın İslÂm'ı ne zaman kabul ettiği bilinmemektedir. Hz. Omer'in İslÂm'ı kabulunden sonra butun aile ve yakınlarının Musluman olduğu bilgisinde yola cıkılarak, onun da babası ile birlikte Musluman olduğu soylenebilir.

Mu'minlerin annesi Hz. Hafsa daha once Huneys b. Huzafe, es-Sehmî ile evlenmişti. Huzafe Habeşistan'a hicret eden Muslumanlardandır. Hz. Hafsa'nın da bu hicrete katıldığı yolunda rivÂyetler bulunmaktadır. Habeşistan'dan donen Huzafe daha sonra eşi Hz. Hafsa ile birlikte Medine'ye hicret etti.

Hz. Huneys b. HuzÂfe, Uhud savaşına katılmış ve ciddi bicimde yaralanmıştı. Bu yara sonucu Medine'de şehid oldu. Hz. Hafsa beyinin yarasını bizzat kendisi tedavi etmeye calışmıştır. Vefatına bir hayli uzuldu ve yas tuttu. Nihayet Hz. Omer dul kalan kızını Hz. Ebû Bekr'e nikÂhlamak istedi. "İstersen Omer'in kızı Hafsa'yı sana nikÂhlayayım." şeklindeki teklif, Hz. Ebû Bekr tarafından cevapsız bırakıldı. Hz. Omer, bu kez de Hafsa'yı o gunlerde eşi Rasûlullah (sav)'in kızı Rukiyye vefat ettiği icin yalnız olan Hz. Osman'a teklif etti. Eşinin vefatından dolayı uzuntu icindeki Hz. Osman'a: "İstersen sana Omer'in kızı Hafsa'yı nikÂhlayayım." dedi. Hz. Peygamber'in kızı Ummu Gulsum ile evlenmeyi uman Hz. Osman, bir sure duşundukten sonra, "Şu gunlerimde evlenmem doğru değil." diyerek ozur diledi.

Gercek bir Muslumana yakışacak bir davranışla kızını salih bir mu'mine nikÂhlamak icin caba harcayan Hz. Omer, neticeye ulaşamayınca buyuk bir uzuntu icinde Hz. Peygamber (sav)'e gitti. Soz arasında "Ya Rasûlullah, Osman'a şaşıyorum. Hafsayı nikahlamayı teklif ettim, yanaşmadı." diye dert yanınca Hz. Peygamber (sav), "Sana Osman'dan daha hayırlı bir damad, Osman'a da senden daha hayırlı bir kaynata tavsiye edeyim mi?" dedi. Hz. Omer, "Evet Ya Rasûlullah." deyince, "Sen kızın Hafsa'yı bana nikÂhlarsın, ben de kızım Ummu Gulsum'u Osman'a nikahlarım." buyurdu.

Bu teklif karşısında butun dunyalar Hz. Omer'in olmuştu. Allah Rasûlu (sav) ile akrabalık kurmak hususunda buyuk bir istek duymasına rağmen teklif etmek cesaretini gosteremiyordu. Cunku Hz. Hafsa, Hz. Âişe'nin deyimiyle, "Tam babasının kızı idi.", yani biraz sertti. Rasûlullah (sav) ise bu teklifi ile Hz. Omer'in duyduğu şiddetli arzuyu gercekleştirerek hem aralarındaki yakınlığı pekiştirmek, hem de onun İslÂm'a yaptığı hizmetleri odullendirmek istemişti.

Rasûlullah (sav) ile Hz. Hafsa'nın duğunleri hicrî ucuncu yılın ortalarında yapıldı. Hz. Peygamber (sav) Hz. Hafsa'ya dortyuz direm, yani 1188 gram gumuş' mehir verdi.

Hz. Hafsa, Rasûlullah (sav)'in irtihalinden sonra son derece mutevÂzî ve dindarca bir hayat surmuştur. Kendisinden, bir kısmını doğrudan Rasûlullah (sav)'tan, bir kısmını da babasından aldığı altmış hadîs rivÂyet edilmiştir. Okuma yazma bilen Hz. Hafsa hicretin kırk beşinci yılında vefat etmiş ve cenaze namazını zamanın Medine valisi MervÂn kıldırmıştır. Bir rivÂyete gore kırk birinci hicrî yılda vefat etmiştir.
__________________