İSLAM AHLAKI

Ayet : 68/Kalem,4- "Sen elbette yuce bir ahlak uzeresin."


Ahlak,sozluk anlamı itibarıyla huy, seciye,mizac anlamındadır. Terim olarak ahlak,tabii ve fıtri huydan sadır olan guzel ve iyi davranışları ifade eder. Bir hadis-i şerifte “Allah!ın Ahlakı ile ahlaklanın” buyurulmuştur. Allah’ın ahlakı, her şeyin yerli yerince ve guzel bir amaca yonelik olarak işin doğasına uygun bir şekilde yapılmasıdır. Kainatın yaratılması, yaşatıl-ması,sosyal hayatın sevk ve idaresi daima ve yalnızca bu ahlaki kurallara gore cereyan etmektedir. Hutbemin başında okuduğum ayet-i kerimede Peygamberimize, “Muhakkak sen yuce bir ahlak uzeresin” [1] denilmektedir. Peygamberimiz (s.a.v.) de “Beni Rabbim terbiye etti ve terbiyemi en guzel kıldı.”[2] hadis-i şerifi ile ahlakının ilahiliğini beyan etmekte ve gorevinin bu ilahi ahlakı insanlara benimsetmek olduğunu belirtmektedir:

“Muhakkak ki ben yuce bir ahlakı tamamlamak icin gonderildim.”

Ahlak deyince coğumuzun aklına nefsani ve şehevi duygulara hakim olma ve insanlarla iyi gecinme, ahlaksızlık deyince de fuhuş yapmak ve insanlara kotu davranmak akla geliyor. Bu anlayış doğru olmakla birlikte eksik ve yetersizdir ve Allah’ın ahlakı ile bire bir ortuşmemektedir. Ahlakın anlam alanında,birbirini tamamlayan fakat mahiyet ve şekil itibarıyla birbirinden ayrı beş konu vardır.

1-İşini sağlam ve usulune uygun yapma,

2-İnsanlar arası ilişkilerde durustluk ve sadakat,

3-Hak ve ozgurluklere saygı,(Can,mal, namus,nesil ve dini korumak)

4-İnsanlar arası ilişkilerde ictenlik ve samimiyet. Yani kendi nefsini ve menfaatini başkalarınkinden ustun tutmamak.

5-Davranışları dinin ve aklın cirkin gorduğu işlerden arındırma, şahsiyetli bir tavır geliştirmek.

Bizim aklımıza gelen ahlaki prensiplerden bir yada ikisi bu beş esasın icinde yer alıyor. Oysa işi duzgun olmayana uckağıtcı,durust olmayana sahtekar,hak ve ozgurlukleri ciğneyene anarşist,ilişkilerde samimi olmayana riyakar,cirkin işleri yapanlara kaba ve terbiyesiz diyen biziz. Demek ki ahlaklı sayılmak icin ahlak sahasının beş dalında da hassa olmak gerekiyor.

Muhterem muslumanlar,

Kendileriyle bir arada yaşadığımız Avrupalılara bu acıdan baktığımızda, işini sağlam yapma,durustluk,hak ve ozgurluklere saygı gibi konularda bizden daha ileri yani daha ahlaklı olduklarını uzulerek muşahede ediyoruz.Oysa bunlar,İslam’ın emirleridir.

O halde Aziz mu’minler,

Ahlaki alana bakışımızı genişletmeli,guzel,iyi ve doğru olan her şeyi ahlaki bir gorev addetmeliyiz. Allah’ın ahlakı ile ahlaklanmak, Peygamber Efendimizi ornek ve rehber almak,Kur’an’ın istediği gibi bir musluman olmak, kendimizin ve insanların yararına samimi olarak calışmakla mumkun olur.




[1] 68/Kalem,4

[2] Secme Hadisler,no:2, D.İ.B.yay.Ankara-1996

alıntıdır
__________________