Abdullah ibni Abbas (Radiyallahu Anhuma) şoyle dedi:

“Ben, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’e zemzem verdim. Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ayakta olduğu halde onu icti.

Buhari 1562, Muslim 2027/117, Tirmizi 1943

2) En-Nezzal bin Sebre şoyle tahdis etti:

“Ali (Radiyallahu Anh) oğle namazını kıldırdı. Sonra insanların hacetleri icin Kufe mescidinin geniş yerinde ikindi namazı vakti gelinceye kadar oturdu. Sonra kendisine su getirildi. Ondan icti, yuzunu, ellerini, başını ve ayaklarını da yıkadı. Abdest aldıktan sonra ayağa kalktı ve artan suyu ayakta icti.

Sonra Ali (Radiyallahu Anh):

−İnsanlar ayakta icmeyi kerih goruyorlar! Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şu benim yaptığımın aynısını yaptı dedi.” (Yani Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ayakta su icti dedi.)

Buhari 5668

3) Enes bin Malik (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:

“Şuphesiz ki Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) kişinin ayakta dikilerek su icmesini yasakladı!

Katade (Radiyallahu Anh):

−Biz ayakta dikilerek yemek nasıldır? dedik.

Enes (Radiyallahu Anh):

−O daha şerli veya kotudur! dedi.”

Muslim 2024/113, Tirmizi 1940

4) Ebu Said el-Hudri (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:

“Şuphesiz ki Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ayakta dikilerek su icmeyi yasakladı!”

Muslim 2025/114, 115

5) Ebu Hureyre (Radiyallahu Anh) şoyle dedi:

“Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

‘Sizden hic kimse, sakın ayakta dikilerek su icmesin!..’ buyurdu.”

Muslim 2026/116

6) Amr bin Şuayb babası ve dedesi tarikiyle şoyle haber verdi:

“Ben, Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)’i ayakta ve oturarak (su) icerken gordum.”

Tirmizi 1944

7) Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) ayakta su icen bir adam gordu de o adama:

–‘Kus!’ dedi.

Adam:

−Nicin? dedi.

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Kedinin seninle beraber icmesini sever misin?’ buyurdu.

Adam:

−Hayır! dedi.

Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem):

−‘Kuşkusuz ondan daha şerli olan şeytan seninle beraber icti!’ buyurdu.”

Darimi 2134, Ahmed 7990

8) Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şoyle buyurdu:

“Ayakta dikilerek su icen kimse, karnındakinin ne olduğunu bilseydi elbette onu kusardı!”

Ahmed 7796, Fethu’l-Bari 10/85

Âlimler şoyle diyor; Gorulduğu gibi hadislerin hukum yonuyle aralarında celişki vardır. Bu hadislerin arasını cem etmede Âlimler ihtilaf etmişlerdir. Hafız ibni Hacer (Rahmetullahi Aleyh) onların ihtilaflarını dile getirip yukarıda gecen hadislerde kast edilen manayı şoyle dile getirmiştir:

Âlimler bu hadisler hakkında bircok goruşe gitmiştir. Ancak en doğru goruş:

“Hadislerin arasını cem etmektir. Bu goruşun sahibi kimseler ayakta su icmeyi yasaklayan hadisleri, tenzihen kerahiyet uzere hamlederek diğer hadislerle arasını cem etmişlerdir. Hattabi ve ibni Battal (Rahmetullahi Aleyh)’in goruşleri bu doğrultudadır.”

İbni Hacer (Rahmetullahi Aleyh) şoyle dedi:

Bu goruş, goruşlerin en iyisi, itiraza en uzak ve ondan salim olanıdır. Netice olarak buna işaret etti ve:

“Kerahiyet sabit olursa, o irşat ve edeplendirmeye hamledilir, tahrime hamledilmez!” dedi.

Taberi (Rahmetullahi Aleyh)’de bu goruşu kesinleştirip şoyle dedi:

“Ayakta bir şey icmek caiz iken sonra Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onu haram etseydi veya o haram iken Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) onu helal etseydi onu acıkca beyan ederdi. Haberler tearuz edince, ayakta icmeyi yasaklayan haberlerle cevaz veren haberlerin arasını cem ettik dedi.”

İbni Hacer Fethu’l-Bari 10/87

Allah-u Âlem en doğru olan goruş ayakta icmenin haram olduğunu savunanların goruşudur.

Hadislerin arasını cem yolu en iyi ve evla olan yoldur. Cunku bu yolda delillerin hepsiyle amel etmek vardır. Ancak bu hadislerin arsını cem cok daha iyi olması gerekir. Bize gore doğru cem, yasaklayıcı hadislerin zahiri, ayakta icmenin haramlığını ifade etmektedir. Ozellikle karinelere baktığımız zaman, o fiilin haram olduğunu soylemekten kacış yoktur! Mezkûr karineler:

1) Ayakta su icmek yasak edilmiştir.

2) Ayakta su icmenin nehyi zecir ifadesiyle teyit edilmiştir.

3) Şeytanın ayakta icenle beraber ictiği beyan edilmiştir.

4) Ayakta su icen kimseye onu kusması emredilmiştir.

Ayakta bir şey icmeye cevaz veren hadislerin hepsi Rasulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) fiili sunnetidir. Kavli sunnet ise taaruz anında fiili sunnete takdim edilir. Cunku fiil hususiyet zan olunan kısımdır. Ancak ayakta icmeye cevaz veren hadisleri, yerin darlığı ve su kabının yukarı bir yerde asılı olması gibi ozre hamletmek daha evladır…”

Selim Hilalî el-Menahi 3/150, 151

Sonuc: Aslolan oturarak yemek ve icmektir! Ama oturarak yemek ve icmek mumkun değilse yani hic imkan yoksa o zaman ayakta yemek ve icmekte bir mahsur yoktur. Ama biz yinede uzerini cizerek diyoruz ki; Oturarak yemeye ve icmeye ozen gosterelim!!!
__________________