Yas tutmak
Sual: Dinimize gore yas tutmanın olcusu nedir?
CEVAP
Olu icin sessiz ağlamak caizdir. Zira (Muminin olumune gokler ağlar) buyuruldu. (Şerh-us-sudûr)

Olu icin yuksek sesle ağlamak, matem tutmak, siyah elbise giymek, siyah perdeler ve rozetler, işaretler asmak, matem işaretleri, resmini taşımak caiz değildir. (S.Ebediyye)

Cenazeye ve cenaze cıkan yere siyah ortmek ve siyah giyinmek caiz değildir. (HazÂnet-ur-rivÂyÂt)

Ebu Seleme�nin kızı Hz. Zeynep anlatır:
Resulullahın zevcesi Ummu Habibe validemizin babası olunce başsağlığı dilemek icin yanına gittiğim zaman dedi ki: �Resulullahın, (Allah�a ve ahiret gunune inanan bir kadının, olen yakını icin uc gunden fazla yas tutması helal değildir) dediğini duydum.� Cahş kızı Zeynebin kardeşi şehid olunca, o da aynı şeyleri soyledi. (Buhari)

Dinimiz, nimetlere şukretmeyi, musibetlere de sabır ve susmayı emrediyor. Cocuk olunca, akika kesmeyi bildiriyor. Olunce, hayvan kesmeyi veya başka bir şey yapmayı emretmiyor. Bağırıp cağırmayı, yas tutmayı yasak ediyor. (Es-Siret-uş-Şamiyye)

Dinimize gore, hem sevinc, hem de uzuntu bulunan bir gunun yıl donumlerinde, uzulmeyip, sevinmek, o gundeki sevincli şeyleri hatırlayıp, uzuntulu şeyleri duşunmemek gerekir. Cunku İslamiyet�te yas tutmak yoktur. Butun hadis kitapları, Peygamber efendimizin olu icin yuksek sesle ağlamanın oluye sıkıntı vereceğini buyurduğunu bildirmektedir. Bu hadis-i şeriflerden bazıları şoyledir:
(Oluyu overek ağlamak cahiliyet Âdetidir.) [Buhari]
(Olu, yakınlarının kendisine bağırarak ağlamasından azap [sıkıntı] duyar.) [Buhari]

(Yas tutan, olmeden tevbe etmezse, kıyamette şiddetli azap gorur.) [Muslim]
(Olu icin yas tutmak insanı kufre surukler.) [Muslim]

(Olu icin ağlayana da, onu dinleyene de lanet olsun.) [Ebu Davud]
(Uzulunce, elbisesini yırtan ve bağırıp cağıran bizden değildir.) [Buhari]

(Cığlık atarak olu icin ağlayan kadına, Allah�ın, meleklerin ve butun insanların laneti olsun.) [Taberani]

(Nimete kavuşunca [davul] zurna calmak, musibet anında bağırıp cağırmak caiz olmaz.) (Bezzar)

(Rahmet melekleri olunun arkasından feryat edip ağlayanlara dua etmez.) [İ.Ahmed]

(Felakete uğrayınca, saclarını yolan, elbisesini yırtan yuksek sesle bağırıp ağlayan bizden değildir.) [Nesai]

Matem yapmak, bağırıp cağırmak, ilk olarak Muhtar-ı Sekafi tarafından ortaya cıkarıldı. Bu bid'at, zamanla bir ibadetmiş gibi yayıldı. Halbuki Muhtar-ı Sekafi, bunu Kufe halkını aldatıp, onları Emevilerle harbe suruklemek, boylece hukumeti ele gecirmek icin bir hile olarak yapmıştı.

Peygamberlerden Hz. Zekeriyya ile Hz. Yahya�yı keserek şehid etmişlerdi. İlk islam şehidi Hz. Yaser ve hanımı Sumeyye hatun idi. Resulullah efendimizin sevgili amcası Hz. Hamza da feci şekilde şehid olmuştu. Peygamber efendimiz, şehid olan peygamberlerin, Hz. Yaser ile hanımının ve Hz. Hamza�nın şehid edildiği gunun yıldonumlerinde matem tutmadı. Matem tutmayı yasakladı.

Matem yasak olmasaydı, herkesten once, Yahudi kadının Hayber�de verdiği zehirli yemeğin yıllar sonra etkisini gostererek şehid olan Peygamber efendimizin olumu icin matem tutulurdu. Hz. Hamza gibi; Hz. Omer, Hz. Osman, Hz. Ali de şehid olmuş, Hz. Hasan da zehir verilerek şehid edilmişti.
Milyonlarca muslumanın mezhep imamı olan İmam-ı a�zam hazretleri de şehid edildi. Resulullah efendimizin emrine uyularak bu buyuk zatlar icin de yas tutulmadı. Yas tutmamak o buyuk zatları sevmemek anlamına gelmez. Babası gibi Hz. Huseyin gibi yuce bir imamın şehid edilmesi de, butun Muslumanlar icin buyuk uzuntudur. Ama yas tutmak, olum yıldonumlerinde dovunmek asla caiz değildir.
__________________