Allah Resulu (sav) Ensar’dan bir kişinin yanından gecerken, onun kardeşini utanmaktan vazgecirmeye calıştığını gordu. “Onu kendi haline bırak; cunku haya imandandır!” buyurdu.
Haya mumin ahlÂkıdır. Edep, kulluk ve tum guzellikler haya ile gelir. Şimdilerde anne-babasının, oğretmeninin yanında bacak bacak ustune atabilen, uzanabilen, kendinden buyuklerin huzurunda hic cekinmeden sigara icebilen genclik, haya duygusundan yoksun olduğu icin bu halde.
Eskiden bir şarkıyı guftesindeki bazı uygunsuz cumlelerden oturu reddederken şimdi guftesi bir uctan bir uca ahlÂksız, klibi tamamıyla mustehcen şarkıları cocuğumuzun dilinde duyduğumuzda “Ne guzel de sesi varmış benim yavrumun!” demekle yetiniyoruz.
Genc kızımız ve oğlumuzla beraber izlediğimiz dizilerde hoşumuza gitmeyen bir bolum olursa zaplayıp, bir muddet sonra aynı kanala donerek eğlencemizden odun vermiyoruz. Eğlence, espri, populer kultur derken coğalan eksilerimizin arasında cocuklarımıza “haya”dan bahsetmek aklımıza coğu kez gelmeyebiliyor.
“Rasulullah, perdenin arkasındaki bir genc kızdan daha fazla haya sahibiydi”
Genclere haya duygusunu aşılayabilmenin en guzel yolu yaşayarak gostermektir. Onlara bu konuda oncelikle buyukler ornek olmaya calışmalı. Eğer kendimiz ornek olmada yetersiz kalıyorsak, onları ornek alabilecekleri şahsiyetlerle tanıştırmayı ihmal etmemeliyiz. Bu şahsiyetlerin ilki Efendimiz (sav) olmalı. Gencleri, alemlere rahmet olarak gonderilen Efendimiz’deki (sav) zirve ahlÂkın izlerini surmeye teşvik etmeliyiz. Ebu Said el-Hudri’nin (r.a) ifade ettiğine gore Allah Resulu (sav), perdenin arkasındaki bir genc kızdan daha fazla haya sahibiydi. O’nun genclik cağında, Arap yarımadası hayasızlıklarla dolu bir goruntu arzetse de Efendimiz (sav) cahiliye Âdetlerinden uzak kalmış ve omrunu, hususiyetle genclik donemini, eşine az rastlanır haya ornekleriyle suslemiştir. O’nun gencliğinde halk KÂbe’yi cıplak bir şekilde tavaf etmeyi Âdet edinmişken Efendimiz (sav), gerek tavafta gerek sair vakitlerde hicbir zaman boyle bir tutuma yeltenmedi. Kotuluklerin yer aldığı meclislere gitmekten haya etmiş, cirkinliklerden bahsetmemeye ozen gostermişti. Efendimiz (sav), haya hakkında en guzel oğudu ashabına şoyle ifade buyurmuştur: “Haya insan icin zinettir…”
Haya duygusu, yanlıştan uzaklaştırır
Genclere haya duygusunu anlatırken Allah’tan (c.c) utanmanın onemine değinmeyi ihmal etmemeliyiz. Cunku Allah’tan utanmak, hayanın hem koku ve hem de meyvesi mesabesindedir. Allah’tan utanan bir kul, o utancı sayesinde insanlardan da haya eder. Allah’a karşı duyduğu haya hissiyle dini mueyyidelere tÂbi olur.
Bir gun İbn-i Omer koyun otlatmakta olan bir cocuğun yanına giderek koyunlardan birini kendisine satmasını ister. Cocuk, satamayacağını cunku koyunların kendisine ait olmadığını soyler. İbn-i Omer, “Sahibine, ‘Koyunu kurt yedi!’ dersin. Boylece para da cebinde kalır” der. Cocuğun cevabı kendisindeki guzel ahlakı yansıtır: “Sahibime ‘kurt yedi!’ diyeceğim. Peki soyle bana, Allah (c.c) bunu gormeyecek mi!…”
Haya duygusu kişiyi yanlış işlerden alıkoyar. Efendimiz (sav), “Utanmıyorsan dilediğini yap!” buyururken, insanın fıtratında bulunan haya hissinin nasıl kuvvetli bir otokontrol sistemi olduğuna dikkat ceker. Hayanın sembolleştiği Peygamberlerden biri olan Yusuf Aleyhisselam, ona yaklaşmayı arzu ettiğinde odadaki putun uzerini orten Zuleyha’ya neden boyle yaptığını sormuştu. “Puttan utandığım icin” demişti Zuleyha. Yusuf Peygamber’in sozleri manidardı: “Sen sahte olan ilahından haya ediyorsun, ya ben Rabbim’den nasıl utanmam!”
Utanma duygusuna sahip genclerimize her zamankinden daha cok muhtac durumdayız. Cunku haya eden bir genc, ne ebeveyninin ne de kanunların ikazına ihtiyac duyar. Hayası onu kotuluklerden uzak durmaya sevk eder.

Genclerle İyi İletişim İcin Oneriler
-Sizler erişkin ve yetişkin kuşak olarak, once gencin bir insan olduğunu kabul edin,
-Ona sevgi ve saygı gosterdiğinizi belirtin.
-Genclik cağına ozgu biyolojik, ruhsal ve toplumsal değişme ve gelişmeleri, bunların gencin davranışına ne bicimde yansıdığını bilip tanıyın.
-Genclik cağının fırtınalı ve zor bir donem olduğunu goz onunde tutun.
-Gencin duygusal değişiklikleri ve duşlemlerinden kaynaklanan davranışları karşısında serin-kanlı olun; kırıcı, sert, yıkıcı davranışlarda bulunmayın.
-Genci denetlemek, engellemek yada odun, odul vermek icin tutarlı davranın, kimi kez odule değer bulduğunuz bir davranışını başka bir zaman kotuleyip yermekten kacının.
-Gencin yaşamına, giyinişine, suslenmesine ilişkin karar alırken gencle konuşun, onun duşunce ve onerilerine anlayış ve saygı gosterin.
-Aile ve evle ilgili konularda ve sorunlarda gencinde duşunce ve onerilerini alın, onunla konuşup tartışmaktan kacınmayın.
-Konuşma ve tartışmalar sırasında gencin doğru duşunduğu, gerceği bulup soylediği durumlarda ona hak verin, duşunce ve onerisini gercekleştirmek icin yardımcı olun.
-Genclerle yapılan konuşma ve tartışmaları onları korkutarak ve yıldırarak kesmeyin.
-Gencin tutum ve davranışlarına bicim ve yon verirken “benim gencliğimde” diye başlayan konuşma ve oğutlerden kacının.
-Gence bol bol oğut vermek yerine ornek davranışları yapın yada bulup gosterin.

Genc kızlarmız ne haldeler? Farkında mısınız?!
Zamanımızda cocuk yetiştirmenin zorlukları, her anne-babanın farkında olduğu bir gercek sanıyorum…
Oyle ki bu durum; yetiştirdiğiniz cocuk kız cocuğuysa cok da zor oluyor… Neden mi?
Cunku gazetelerin… 3. sayfalarını son gunlerde ne yazık ki şu tarz haberler susluyor;
“12 yaşı…ndaki kız internette tanıştığı adama kactı.”
“Edirne’de cinsel ilişki yaşarken goruntulenen liseli kızın fotoğrafları…”
Ve gunlerdir Mardin’den Sivas’a kadar Turkiye’nin dort bir yanından 12 -13 yaşında kucuk kızlara tecavuz haberleri…
“Madalyonun bir yuzunde ağzı salyalı subyancılar var muhakkak” diyor Can Dundar, okuduğunuzda dehşete duştuğunuz yazısında… “Peki diğer yuzunde? Alttan alta inanılmaz bir “ergen ihtilali” yaşadığımızın farkında mısınız?” diyerek anne-babalara cağrıda bulunuyor…
“Ergen ihtilali de nedir?” demeyin! Aslında icten ice her birimiz farkındayız gencliğin bugun geldiği durumun… Ve her birimiz “belki sesimizi cıkarmazsak, dillendirmezsek, yok sayarız” mantığıyla susuyoruz!
Oysaki lise mezuniyet balosu adı altında yapılan kutlamalarda, ağır makyajlı, yuksek topuklu, derin dekolteli, 17 yaşında olduğuna zor inanacağınız, o gencecik kızlar bizim ulkemizin bağrında yaşıyor!
Biriktirdiği 3-5 kuruşla ailelerinden gizli estetik cerrahlara koşup, televizyonda ona “bunun gibi olursan guzelsin!” diye empoze edilen kadınlarınki gibi dudaklar, kalcalar isteyen de bizim kızlarımız…
Ve maalesef henuz 13’unde kurtaj icin gizlice kliniklere koşanlar da…
Genelde ust gelir grubundan hastaları bulunan bir jinekologun gozlemleri ise insanı dehşete duşuruyor…”Genc nufusta muthiş bir uyanma var” diyor jinekolog. 17 – 18 yaşlarında lise oğrencilerinin kurtaj icin başvurduğunu soyluyor ve bazı gozlemlerini aktarıyor: Batı’da ergenlik yaşı 16 – 17′den 11 – 12′ye geriledi. Amerika’da 10 yaşa kadar duştu. Genc kızlar annelerinden cok daha erken adet goruyor artık…
Bunun, iklimden beslenmeye kadar pek cok nedeni olabilir ama en onemli nedenlerinden biri “psiko – seksuel uyarımın artması”… Yani, okulda, cevrede ve ozellikle de medyada cinsel teşhirin yaygınlaşması…
Anneleri mi? Onlar da kızlarının ponponlu corapları ve lastik ayakkabılarıyla genc gorunme cabasında…
Kucukler buyuk, buyukler kucuk gorunmek icin yarışıyor adeta… “
Peki, bu tablonun sorumlusu kim?
Gencleri bu yozlaşma batağının ortasına hızla ceken medya mı, yoksa butun bu yanlışlara karşı dur demeyen biz anne-babalar mı?!
Suclu kim siz karar verin…
Ama artık bir şeyleri duzeltebilmek icin harekete gecin! Nasıl mı?
Her şeyden once yapılması gereken en onemli şey; beyin faaliyetlerinin, dini inanışların itibar kazandığı bir ulke ve kalbinde Allah korkusu olan gencler yetiştirebilmek icin elimizden geleni yapmak…
Kendimizi durmadan eğitmek, eğitmek… Cunku ancak bilincli anne-babalar bilincli nesiller yetiştirebilirler!
Can Dundar’ın dediği gibi;“İyi bir kalca sahibi olmanın, iyi bir kafa sahibi olmaktan daha fazla prim yaptığı bir ulkede, hicbir şey daha iyiye gitmez…”
__________________