Kış Budama Zamanı
Kışı ılık gecen yerlerde meyve ağaclarının kış dinlenmeline girmelerinden sonraki sure, budama_bakımmdan, en uygun bir zaman dilimidir. Bu devrede yetiştirici, boş zamanını budamalarla kıymetlendirebilir. Ancak, kışı sert gecen yerlerde şiddetli donlardan once, budamanın yapılması doğru olmaz. Cunku, şiddetli donlardan once yapılacak kesimlerle oluşacak kucuk ya da buyuk yara yuzeyleri nedeniyle cok duşuk sıcaklıklarda meyve ağaclannda bazı dallar uşuyebilir, ya da donabilir. Sert cekirdekli meyve ağaclarında boyle uygulamalar zamk oluşumuna neden olabilir. Oysa şiddetlidonlar gectikten sonra yapılacak budamalarda kesim yuzeylerinde meyve ağaclarının uşumeleri onleneceği gibi, bunların donlara karşı dayanıklıklan da artar. Ayrıca, cok duşuk sıcaklıklarda ağacların dalları sertleşeceğinden kesim işi zorlaşır, dal kırılmaları da fazlalaşır. Dalların cekilip bağlanmaları zorlaşır ve cok ozen ister. Boylece zaman kaybı da fazla olur. Ayrıca, soğuk nedeniyle işcilerin calışma verimi de duşer (Borden, 1984).
Kış soğuklarından once sert cekirdekli meyve turlerinden ozellikle şeftalilerde yapılacak budamalar, kesim noktalarında zamk oluşumuna neden olabilir. Hatta, şiddetli soğuklar, cok kesim yapılmış ağaclarda zamk oluşumunu artırır, bu da kabuk yarılmalarına, ağacların zayıflamalarına neden olur. Bu_yuzden, soğuk bolgelerde budamaya şiddetli donlar gectikten sonra başlanmalıdır. Gercekten Scaramuzzi ( 15 yıl sureyle şeftali ağaclarını ceşitli aylarda budamış ve elde ettiği sonuclar yukarıda belirtilenleri doğrulamıştır.
Ayrıca, araştırıcıya gore, şeftali ağaclarırını budamanın en yararlı ve uygun zamanı, kışın şiddetli donları gectikten hemen sonra ve meyve ağaclarının ilkbahar gelişme periyoduna başlamasından bir sure onceki devredir. Cebotaevat (1965), vişne ağaclarını yılın değişik mevsimlerinde budamış ve ilkbahar gelişme periyodundan hemen onceki zaman diliminin ağaclan budamak icin en yararlı ve uygun devre olduğunu saptamıştır.
İlkbahar gelişme periyodu başladıktan sonra yapılacak budamalar, meyve ağaclannda surgun oluşumunun ve ayrım periyodunun gecikmesine neden olmaktadır. Nitekim, Atkinson ve ark. 1980, kayısılarda 25 mayısta yapılan budamanın, aynm periyodunu 20 gun geciktirdiğini saptamışlardır. Ferdinand (1961), iki şeftali ceşidi uzerinde gozlerin patlaması ile ciceklerin acılma periyodlan arasında yapılan budamalann verimi azalttığını belirtmiştir.
Mika'nın (1986) yapmış olduğu araştırmalara gore, cok şiddetli kış budamalannın meyve iriliği yanında meyvelerdeki azot (N), potasyum (K), fosfor (P) miktarlarının artmasına, buna karşılık, kalsiyum (Ca) ve magnezyum (Mg) miktarlannın azalmasına ve meyvelerin ambarda dayanma surelerinin kısalmasına neden olmaktadır. Kış budamalan, aynı zamanda, yeni surgunlerin gelişme ve buyumelerini artırma yanında, meyve ağaclannın diğer organlannın ve ozellikle govde kalınlığı ile koklerin gelişmesini olumsuz yonde etkilemekte ve bunlann buyumelerini azaltmaktadır. Kış budaması, aynca meyve ağaclannın bunyesindeki buyumeyi duzenleyici (sitokinin, oksin, gibberellinler) maddelerin miktarlarını da artırmaktadır. Bunun sonucu olarak budanmış ağaclarda sitokinin miktarının artışının başlamasıyla birlikte, bunu oksin ve gibberellin artışlan izlemektedir. Diğer taraftan, kış aylannda yapılan budamalar meyve ağaclarında kok sistemini değiştirmemesine karşın, transpirasyon yuzeyini azaltması sonucu, meyve, cicek ve yapraklardaki su miktarını ve azot alımını artırarak meyve tutumu yuzdesini yukseltirler.

Demek oluyor ki, meyve ağaclarını budamak icin en uygun donem yaprak dokumunu izleyen gunlerle ilkbahar gelişme periyodunun_başlaması arasında gecen donemdir.
__________________