B i s m i l l  h i r r a h m a n i r r a h i m
EsselÂmu aleykum…

Konu : Hac Nasıl Yapılır…

Konu ile ilgili Âyeti kerimeler şoyledir :
“Rabbinizin lutfunu istemenizde size bir gunah yoktur. Arafat'tan indiğiniz zaman Meş'ar-i Haram yanında (Muzdelife'de) Allah'ı zikredin. O'nu, size gosterdiği şekilde zikredin. Doğrusu siz, bundan once gercekten sapmışlardandınız. Sonra insanların akıp geldiği yerden siz de akıp gelin. Allah'tan bağışlanmanızı isteyin. Cunku Allah cok bağışlayıcıdır, cok merhamet edicidir. Nihayet hac ibadetlerinizi bitirdiğiniz zaman, onceleri babalarınızı andığınız gibi, hatta daha kuvvetli bir anışla Allah'ı anın. İnsanlardan kimisi: "Ey Rabbimiz! Bize dunyada ver!" der. Onun icin ahirette hicbir kısmet yoktur. Yine onlardan: "Ey Rabbimiz! Bize dunyada bir guzellik ve ahirette de bir guzellik ver ve bizi ateş azabından koru!" diyenler vardır.” (Bakara sûresi 198 - 201 Âyetler)

Yukarıdaki Âyeti kerimede okuduğumuz, Rabbimiz Bize dunyada iyiyi, ahirette de iyiyi ver, duası ise her namazın son oturuşunda okuduğumuz “Rabbana atina” duastdır.

“Bir de sayılı gunlerde Allah'ı zikredin (tekbir alın). Bunlardan kim iki gun icinde (Mina'dan) donmek icin acele ederse ona gunah yoktur. Kim geri kalırsa ona da gunah yoktur. Ama bu, takva sahipleri icindir. Allah'tan korkun ve bilin ki, siz ancak O'nun huzuruna varıp toplanacaksınız.” (Bakara sûresi 203. Âyet)

“Hac ve umreyi de Allah icin tamam yapın.” (Bakara sûresi 196. Âyet)

“Şuphesiz insanlar icin kurulan ilk mabed, Mekke'deki cok mubarek ve butun Âlemlere hidayet kaynağı olan Beyt (Kabe)dir. Onda apacık deliller, İbrahim'in makamı vardır. Oraya giren guvene erer. Ona bir yol bulabilenlerin Beyt'i haccetmesi Allah'ın insanlar uzerinde bir hakkıdır. Kim inkÂr ederse, şuphesiz Allah butun Âlemlerden mustağni (kimseye muhtac değil, her şey ona muhtac)dir.” (Ali imran sûresi 96.97. Âyetler)

Peygamber Efendimiz s.a.v. soyle buyurmuştur:
“Hac Arafat’tır: Arefe gunu gecesi tan yeri ağarana kadar(birinci bayram sabahı) Arafat’a gelen kişi hacı olmuş sayılır. Mine gunleri uc gundur. İsterse ikinci gunde de ayrılabilir. İsterse gecte kalabilir.” ( Faydul kadir hadis no 3794)

Yukarıdaki Ayeti kerimeler ve Peygamber s.a.v.’in sahih hadisi şeriflerinde buyurduğu gibi İslÂm’ın beşinci şartı olan Hac, Mekke’ye giderek zilhicce ayının 9. gunu bir sure arafatta bulunur ve vakfa duasını yapar Muzdelife ve Mine ibadetlerinden sonra Tavaf ve Sai yaptıktan sonra Hacı olur. Belirli şartları taşıyan Musluman’ın gucu yeterse omrunde bir defa hacca gitmesi ve haccı kurallarına gore yapması gerekir.

Ceşitli ulkelerden mukaddes topraklara gelen, dilleri ve renkleri ayrı olan Muslumanların bir araya gelmesi ve hep birlikte Allah'a yonelmesi ve kardeşliğin guclenmesinde bircok fayda vardır. Zengin-fakir her seviyede Musluman’ın ihrama girerek aynı kıyafetle eşit olmaları insanlar icin bir ahiret gunu provasıdır.

Hac yolculuğu, insanların Sevgili peygamberimizin doğup buyuduğu kutsal yerleri gormesini sağlar ve orada yaptığı ibadetlere de kat kat fazla sevap alırlar. Allah rızası icin hac vazifesini yapanın (kul hakları haric) butun gunahları affolur.

Bu konuda Peygamber Efendimiz soyle buyurmuştur:
“Mebrur bir Haccın karşılığı ancak Cennettir.” ( Faydul kadir hadis no 3793)

Uc turlu hacca niyet vardır: Haccı ifrad -haccı temettu - haccı kıran. Genelde bizim ulkemiz gibi hava ve tabiat şartları değişik olan yerlerden gelen hacılar haccı temettu’yu tercih ederler. Temettu Haccı, Umre icin ayrı ve hac icin ayrı ihrama girerek hac yapma tercihidir.Temettu haccında kurban kesmek vaciptir.

Hacı adayı Medine ile Mekke oto yolunun yaklaşık ortasında olan ve ihrama girmek icin buyuk sınır ‘mikat’ denilen Rabığ adlı meskun bolgede, umreye niyet ederek ihrama girer isterse Medine’den cıkmadan da ihrama girebilir ve iki rekÂt ihram namazı kılar . İhramın altında başka bir giysi olmaz sağ kol tavaf ve sai yapılırken acık bırakılır sonra kapamasında mahsur yoktur. Baş ise surekli acık olur isterse şemsiye kullanabilir. İhramdan sonra telbiye getirilir.

Telbiye nedir? :
“Arafat’a (Hacca) cıkarken ‘telbiye’de’ seslerini yukseltsinler.” ( Faydul kadir hadis no 82 )

Telbiye Arapcada sık sık lebbeyk demek enlamına gelir, telbiye hac veya umre yapmak icin ihramlı olarak arafata cıkarken hacı adayları tarafından, sık sık sesli olarak telbiye şoyle getirilir:

“Lebbeyk, Allahumme lebbeyk, Lebbeyke l şerike leke lebbeyk İnnel hamde venni'mete leke ve'lmulk lÂşerike lek.”

Turkce anlamı :
“İcabet ettim yarabbi icabet ettim, Senin ortağın yoktur emret. Hic şuphe yok ki, hamd sanadır, Mulk ve nimet senindirhic birinde senin ortağın yoktur.”

Mekke sakinleri ve Hac yapmak icin Mekke de bulunan hacı adayları tekrar umre yapmak isterler ise bulundukları yerde ihrama girerler ve Mekke’deki kucuk mikat olan umre mescidine giderler ve orada niyet eder ihram namazını kılar ve umrelerini yaparlar. Umre mescidi 50 yıl once Mekke dışında idi şimdi ise Mekke’nin icinde kalmıştır. Kadınlar ise normal giysilerini giyebilirler beyaz renkli olması tercih edilir.

Ucak ile direk Cidde’den Mekke ye gelenler ise İhrama ucağa binmeden veya ucakta ihrama girerler, Cunku buyum mikat ucak Cidde ye inmeden gecilmiş olur. Eğer ihram mikatı’nı ihrama girmeden gecerek Mekke ye gelir ise ceza gerektrir.

Hacı adayı veya umreci, İhramlı iken ihramlıya yasak olan hususlara da uyar. Mekke'ye varıca abdest alınır. Sonra haremi şerife gidilerek umre tavafına niyet edilerek KÂbenin etrafında yedi şavt umre tavafı yapılır. Tavaf hacerulesved de başlar ve hacerulesved de biter her tur bir şavttır kÂbe yedi defa tur yapılır. Ruknulyamani yani KÂbenin Yemene doğru bakan koşesi ile hacerulesvsd arasında “Rabbena Atina” duası okunur.

Sai ve tavaf yaparken okunacak dualarla ilgili turce veya Arapca kitapcıklar vardır. Ayrıca kendine ve ailesine de dua edebilir. Tavaftan sonra iki rekÂt tavaf namazı kılar Safa ile Merve arasında umrenin saisine niyet eder ve sai yapar. Sai Arapcada hızlı yurume anlamına gelir Safa’da başlar ve Merve’de biter her gidiş bir yuruyuş her geliş bir yuruyuştur boylece yediye tamamlar her yuruyuşun sonunda, Bakara suresi 158. Âyeti kerimesini okumak cok sevaptır.



Âyeti kerime şoyledir:
“Şuphesiz Safa ile Merve Allah'ın nişanelerindendir. Kim Hac veya umre niyeti ile KÂbe’yi ziyaret ederse, bunları tavaf etmesinde bir beis yoktur. Kim gonullu olarak bir iyilik yaparsa, karşılığını gorur. Doğrusu Allah şukrun karşılığını verendir ve bilendir.” (Bakara sûresi 158. Âyet)

Boylece umre vazifesini tamamlamış olur. Sai bittikten sonra sac keserek ihramdan cıkar sivil kıyafeti ile Mekke’de kalır. Burada kaldığı sure icinde mumkunse namazları Harem-i Şerifte kılar, fırsat buldukca nafile tavaflar yapar. İbadet etmek Kuran’ı kerim okumak ve kÂbeye bakmakta cok sevaptır.

Terviye gunu, yani Arafata cıkmadan bir gun once veya isterse arafe gunu hac icin niyet eder tekrar ihrama girer iki rekat ihram namazı kılar ve Arafat’a cıkar. Genelde terviye gunu hacı adaylarının coğu ihrama girer Sunnet olduğu icin minaya giderler minada bir gece yatarlar ve arefe gunu Arafat’a cıkarlar. Mina Arafat’a yakındır Mekke ile Arafat’ın ortasındadır. Bu sure icinde cok cok telbiye getirilir.

Arefe gunu Arafata cıkılır guneş batıncaya kadar Arafat'ta kalınır. İbadet ve dua ile vakitler değerlendirilir. Burada oğle ile ikindi namazları cemaatle oğle vaktinde birlikte kılınır. Buna ''Cem'i Takdim'' denilir. Oğleden sonra vakfe duası yapılır. Guneş battıktan sonra akşam namazı kılınmadan Muzdelife ye hareket edilir.

Muzdelife Arafat ile Mina’ın arasındadır. Muzdelifeye varınca akşam ve yatsı namazları cemaatle birlikte kılınır. Buna Cemi Tehir denilir. Geceyi Muzdelifede geciren hacı adayları şeytan taşlamak icin kullanılacak taşları burada toplar. Bayram sabahı, sabah namazı erken kılınarak, Muzdelife Vakfası yapılır.

Hava aydınlandıktan sonra Mina’ya hareket edilir. Bayramın birinci gunu Mina’da Akabe (buyuk şeytan’a) yedi taş atılır. Taşlar atılırken her taş icin “BismillÂh’i Allahu Ekber” denir. Sonra kurban kesilir sac tıraş edilerek ihramdan cıkılır. Vakit ve imkÂn bulursa aynı gun Mekke'ye gidilir farz olan haccın tavafı ve sai yapılır. Bayramın ikinci gunu sırasıyla once kucuk, orta ve Akabe’ye yedişer taş atılır.

Bayramın birinci gunu haccın farz tavafını ve saiyi yapamayanlar ikinci gunude yapabilirler. Bayramın ucuncu gunu yine kucuk, orta ve buyuk şeytana yedişer taş daha atılır. Aynı gun Mina’dan Mekke'ye donulur. İsterse dorduncu gune de kalır. Boylece farz olan haccı tamamlanmış olur. Musait bir zamanda da veda tavafı yapılır.

Hac’dan once Peygamber Efendimiz s.a.v.’i ziyaret etmedi ise Medine ye gider ziyaretini yapar.

Medine de kırk vakit namaz kılmak mecburiyeti yoktur ancak cok faziletlidir. Genelde bu ibadeti hacıların coğu yerine getirirler. Hadisi şerif şoyle buyurmaktadır :

“Mescidimde, kırk vakit (Cemaatle) namaz kılan icin, cehennemden kurtuluş beratı yazılır.”

Cenabı Allah hepimizi bu mubarek hadisi şerife nail eylesin.)Not: Cok kalabalık olur endişesi ile hacı adayı Arafat’a cıkmadan once nafile bir tavafın ardından haccın sayi’ni isterlerse yapar. Haccın sayi’ni bu şekilde onceden yapan artık Haccın farz tavafından sonra sai yapmaz.

Hicbir cıkar gozetmeksizin İslÂm’ın şartlarından biri olan farz Haccı’nı eda edenlerin haclarını yuce Rabbim kabul etsin. Hacca gidemeyenlere de gitmeyi nasip etsin.

Cenabı Allah Muminleri Kuran’ı Kerimden ve peygamberimiz s.a.v.’in yolundan ayırmasın. Hepimize Dunyanın ve ahiretin guzellikleri nasip etsin. Hepimizi Peygamberimiz s.a.v. me Cennette komşu eylesin.

Sevgiler ve saygılar… Hoşcakalın… Mekkavi…
__________________