CİLEK HASTALIK VE ZARARLILARI
YAPRAK HASTALIKLARI
Kuş Gozu: Daha cok yaprakların aya kısmında gorulur. Meyvede de bu lekeler gorulebilir.
Siyah leke: Yaprak cicek ve meyvelerde gorulen koyu renkli, hafif cokuk, uzun lekeler şeklindedir.
Bu hastalıklardan başka yaprak yanıklığı, yaprak kavrukluğu ve kulleme hastalığı cileklerde gorulen hastalık turleridir.
Mucadeleleri
Butun yaprak hastalıklarının bulaşma kaynağı hasta bitki artıklarıdır. Hastalıkları yuksek rutubet ve koyu golgelenme arttırır.
Yeni bahce tesislerinde hastalıksız uretim materyali kullanılmalıdır.
Taban, rutubetli ve golgeli alanlarda cileklik kurulmamalıdır.
İlaclı mucadelelerinde mutlak tarım teşkilatının ilgili uzmanlarının tavsiye ettikleri ilacları, belirtilen donemlerde ve dozlarda kullanılmalı, rasgele ilaclamalardan kesinlikle kacınılmalıdır.
KOK VE KOKBOĞAZI HASTALIKLARI
Kırmızı kok curukluğu ve siyah kok curukluğudur. Kok sisteminin kısmen veya tamamen curumesidir.
Solgunluk: Sıcak havalarda sağlıklı bitkilerin birden bire solduğu ve olume gittiği gorulur.
- Hastalıklı bitki uretim materyali ile cileklik kurulmamalıdır.
- Hastalıkla bulaşık olan bolgelerde cileklik kurulmamalıdır.
MEYVE HASTALIKLARI
Kurşuni kuf hastalığı
Yaş curukluk
Bu grup hastalıklarla mucadele icin meyveler toprağa değmeyecek şekilde uretim bicimi uygulanır.
Yeni cileklikler kurulurken dikim alanlarının cukur ve su tutan alanlar olmasına dikkat edilmelidir.
Cilekler 2-3 yılda bir yenilenmelidir.
CİLEKTE KIRMIZI ORUMCEKLER
Cilek zararlıların başında Iki noktalı kırmızı orumcek ile pamuk kırmızı orumceği gelir.
Kırmızı orumcekler, cileğin genellikle yaprakları altında bulunurlar. Yoğunluğun Yuksek olduğu durumlarda yaprak ve meyvelerin kucuk kalmasına, bitkinin bodurlaşmasına, bazen de olumune yol acar.
Mucadelesi
50 yaprakcık incelenerek ortalama bir yaprakcıkta 15 ve uzerinde kırmızı orumcek tesbit edilmesi halinde ilaclama yapılır.
Cilek Yaprak Biti
Bulunduğu bitki kısımlarını sokup emgi yaparak zararlı olur. Ayrıca cileklerde virus hastalığını sağlam bitkilere taşıyarak da tehlikeli olmaktadır.
Kışın ve ilkbaharda yapraklar kontrol edilmeli zararlı saptanırsa ilaclama yapılmalıdır. Kullanılan ilac ile hasat arasında gecmesi gereken sureye cok dikkat edilmelidir.
İNCİR HASTALIKLARI
MEYVE AĞACLARINDA BEYAZ KOK CURUKLUĞU (ROSELLINIA) HASTALIĞI
Kok.curukluğune yakalanmış ağaclarda ilk belirti yapraklardaki sararmalardır. Yaprak sararmaları ağacın tumunde veya ağacın bir yonunde olabilir. Yapraklarda kuculme de olabilir. Hasta ağaclarda buyumede durgunluk ve geriye doğru olum soz konusudur. Meyve verimi ve kalitesi duşer, meyveler irileşmeden ve olgunlaşmadan dokulurler.
Kok curukluğu ağacların kurumasına neden olduğundan ekonomik kayıp onemlidir. Ozellikle incirlerde oluşturduğu zarar diğer meyve ağaclarına oranla daha fazladır.
MUCADELESİ
Kulturel Onlemler
a) Ağır ve su tutan topraklarda bahce kurulmamalıdır.
b) Toprakta fazla su birikmesine engel olunmalı, bunun icin gerekirse kurutma hendekleri acılarak fazla su akıtılmalı toprağın iyi bir şekilde havalanması sağlanmalıdır.
c) Bahceler sel sularından korunmalıdır.
d) Sulama suyu ve gubre ağacların tac izduşumune verilmelidir.
e) Bulaşık bahcelerde ilkbaharda ağacların kok boğazları ana koklere kadar acılarak yaz boyunca guneş ve hava almaları sağlanmalıdır.
f) Kokleri tamamen curuyen ağaclar, toprakta hic kok parcası kalmayacak şekilde derhal sokulmelidir.
g) Hastalığa dayanıklı anaclar kullanılmalıdır.
Kimyasal mucadelede ilkbaharda ağacların dipleri acılarak kok ve kok
boğazları incelenir. Kokleri tamamen curumuş olan fidan ve ağaclar sokulmeli, cukurlara m3'e 3 kg hesabıyla sonmemiş kirec veya % 35'lik karaboya eriyiği ile bolca sulanıp kapatılmalıdır.
Hastalık yeni başlamışsa, ağacların curumuş kısımları sağlam kısma kadar
temizlenmeli, 2-5 kg karaboya dokulerek toprakla kapatılmalıdır. Sağlam ağacları korumak icin m2'ye 10 litre ilaclı su gelecek şekilde % 25'lik karaboya veya % 1'lik goztaşı eriyiklerinden biri uygulanmalıdır.
İNCİRLERDE CELIK MARAZI
Hastalık surgunlerde buyumenin duraklaşması ve zayıf duşmesiyle belli olur. Hasta kısımlarda kabuğun altı normal rengini kaybederek esmerleşir ve curur.
Hastalığa yakalanan dallar, koyu bir zamk sızarak kurur.
İncir ağaclarının onemli bir hastalığıdır. Ureticiler emzik marazı adı verirler. Kulturel ve kimyasal program titizlikle yerine getirilmelidir.
1) Budama mevsiminde hastalık ağacın tumunu kaplamış ise boyle ağaclar sokulmelidir.
2) Hastalık yeni bulaşmış ise hastalıklı kısımlar sağlam kısma kadar temizlenmelidir.
3) Budanan ve temizlenen kısımlara 3 kısım ardıc katranı +1 kısım toz halinde goztaşı karışımı surulmelidir.
4) Budama aletleri alevden gecirilerek dezenfekte edilmelidir.
5) Budamayı takiben ağaclara, % 2’lik Bordo Bulamacı atılmalıdır.
6) Hastalıklı ağaclardan aşı kalemi veya celik alınmamalıdır.
İNCİRLERDE AFLATOKSİN OLUŞUMU VE ONLENMESİ
Aflatoksin bircok gıda maddesinde olduğu gibi incirlerde oluşmakta ve tuketim aşamasında insan sağlığı ve dış satım acısından sorunlar oluşturmaktadır.
İncirde aflatoksin oluşumunun ağac oluşumu (taze incir) doneminde başladığı ve bulaşmanın ilekleme sırasında ilek arıcığı ile olduğu belirlenmiştir.
İncirlerde aflatoksin oluşumunun engellenmesi icin;
1 ) Zamanında ve tekniğine uygun şekilde budama yapılmalıdır.
2) Temiz ilek kullanılmalıdır.
3) Gubreleme analizlere gore yapılmalıdır.
4) Ekşilik bocekleri ve sirke sinekleri ile ilkbahardan itibaren cekici yem tuzakları ile mekaniksel mucadele yapılmalıdır.
5) Hasad doneminde yere duşen buruk meyvelerin sık sık toplanması gerekmektedir.
6) Kurutmanın tahta ızgaralar uzerinde yapılması gerekmektedir.
7) Kuru incir ozelliği kazanmayan incirlerde sergiden alınıp
depolanmamalı ve işlenmemelidir.
İncir sergiden alınırken hurda incirler ayrılmalıdır. 9) Hasat sonrası toprak ve ağac uzerindeki urun kalıntıları toplanıp bahceden uzaklaştırılmalıdır.
10) 17726 sayılı incir yonetmeliğine titizlikle uyulmalıdır.
İNCİR ZARARLILARI
KANLI BALSIRA
Kanlı Balsıra zararlısı ağacların surgun, yaprak ve yoğun olduğu durumlarda meyvelerinde bulunur. Hucre ozsuyunu emerek ağacların zayıf kalmasına, verimden duşmesine neden olurlar.
İncir bahcelerinde; fiğ, bakla, bezelye gibi baklagillerin ara ziraatı olarak kullanılması, toprağın gubrelenmesi zararlının coğalmasını engellemektedir. Potaslı gubreler kanlı balsıranın uremesini onleme yonunden onemlidir.
Bu zararlıya karşı 3 donem ilaclama yapılabilir.
1) Zaralının % 90'nında yavru cıkmaya başladı§ı zaman ilaclama yapılır.
2) Son ileklemeden 2 gun sonra başlayarak temmuz haftasına kadar olan sure icinde ikinci ilaclama yapılabilir.
3) Bekleme yonunden en guvenilir ilaclama zamanı ise; hasattan hemen sonra yapılan ilaclamadır.
İNCİR KURDU
İncir kurdu bulaşmaları incirin hasat doneminde bahcede başlar. Kuru incir depoya konulmadan once ve konulduktan sonra gerekli onlemler alınmazsa incir kurdunun depoda coğalması sonucu bulaşma ve zarar katlanarak artmaya devam eder.
KURU MEYVE GUVESİ
İncir kurduna benzer. Gerekli onlemler alınmadığı taktirde incir kurdu ve meyve guvesinin kuru incirde % 60-70 oranında zarara neden olabildiği belirlenmiştir.
EKŞİLİK BOCEĞİ
Larvalar beslenerek meyvenin ic kısmını tahrip ederler. Bu bocekler ayrıca meyveye bazı fungusları (mantarları) bulaştırarak meyvenin ekşimesine ve akmasına neden olurlar.
SİRKE SİNEKLERİ
Ekşilik bocekleri ve sirke sinekleri son yıllarda kuru incirde Aflatoksin oluşturan Asperglllus flavus mantarını incire bulaştırmaları nedeniyle daha da onemli hale gelmişlerdir. Bu zararlıların incirde beslenmesi sonucu, urunun kalitesinin duştuğu, tuketiminde sağlık acısından sakıncalar ortaya cıktığı gorulmuştur.
KURU MEYVE AKARI
Kuru meyve akarı bir depo zararlısıdır.
İncir bahcelerinde bu zararlının barınmasını sağlayacak kuru dallar, işi bitmiş ilekler ve urun artıkları toplanıp yakılmalı ve ilkbaharda toprak surumu yapılmalıdır. Ara korukculuk edebilecek diğer meyve ağaclarına yer verilmemelidir. İncir kerevetler uzerinde kurutulmalı, geceler kerevetler ust uste konularak uzerleri ortulmelidir. Bahce deposunda ve sergilerde geceleri ışık yakılmamalıdır.
Depoya incir konulmadan once aşağıdaki onlemler alınmalıdır.
1 ) Depolarda zararlı barınmasına olanak sağlayacak yarık, catlak vb. girintiler sıva ile kapatılmalıdır.
2) Depo eski urun artıklarından ozenle temizlenmelidir.
3) Deponun ici ve dışı kirecle badana edilmelidir.
4) Deponun kapı ve pencereleri zararlı girişini engelleyecek şekilde telle donatılmalıdır.
5) Depo boş olarak ilaclanmalıdır.
Depolama işlemi sırasında incirin bir yerden başka bir yere nakli gunduz saatlerinde yapılmalı, gece nakil zorunluluğu varsa urunun uzeri sıkıca ortulmelidir.
Kaynak : tedgem.gov.tr
__________________