Boğurtlen ceşitleri


İnsan sağlığında onemli rolleri olan boğurtlen organik asitler, mineraller ve vitaminler bakımından cok zengin bir meyvedir. Boğurtlenlerde ciceklenme genellikle Mayıs ayında başlayıp Ağustos ayına kadar devam etmektedir. Bu nedenle bitki uzerinde değişik olgunlaşma devrelerinde olan meyve salkımları birbirini takip ederler. Boğurtlenlerde tozlanma arılar vasıtası ile olmaktadır. Siyah renkli meyveler bircok ceşitte yuvarlağımsı veya yuvarlak şekillidir. Olgunlaşma durumunda meyveler canak yaprak ile birlikte toplanmaktadır. Ham meyvelerde meyve sapı krem beyaz renkte iken olgunlaşma durumunda ise gri, mavi ve kırmızımtırak renk almaktadır. Amerika’da yapılan ıslah calışmaları sonucunda dikensiz boğurtlen elde edilmiştir. Oldukca verimli ve guclu buyume ozelliğine sahip olan bu ceşitlerin bitkileri 3-4 m boyunda dallar oluştururlar. Tum toprak ve iklim şartlarına adapte olma ozelliğine sahiptir. Duşuk kış soğuklarına dayanıklı olmalarına rağmen gec donlardan zarar gormektedirler Hasat zamanı meyve sapındaki bu renk değişimine bakarak belirlenebilmektedir. Meyve olgunlaşma tarihi bolgelere gore değişmekle birlikte Haziran sonu-Temmuz başında hasat başlamakta ve Eylul ayına kadar devam etmektedir.
Karlı bir boğurtlen yetiştiriciliğinde doğru ceşitlerin secimi onemlidir. Aşağıda ceşitli kaynaklardan derlenmiş boğurtlen ceşitlerinin kısa tanıtımları vardır.


BOYSENBERRY

Koyu renkli yapraklara sahiptir, olgunlaşması ise biraz gectir. Meyveleri uzun konik, iri (3 cm uzunluğunda, 8 gr ağırlığında) siyaha yakın mor renktedir. Mukemmel derecede aromalı ve buyuk cekirdeklidir. Ayrıca boysen meyvelerinin sap kısmı cekilerek koparıldığında aynı ahudududa olduğu gibi boşluk kalmaktadır. Verimi oldukca yuksektir. Gerek sofralık gerekse soğuk dondurmaya elverişlidir. Dondurmaya elverişli olduğu icin oldukca yaygındır.


LOGAN

Bitkileri surungen, yatık karakterli olup, ince uzun, 4m yakın surgunlere sahiptir. Kısa – orta uzunlukta fakat kalın dikenleri bulunmaktadır. Meyveleri buyuk (3-4cm uzunlukta) uzun koni şeklinde kırmızımtırak – mor renkli ve asitlidir.


APACHE

Bitki kuvveti orta derecededir ve verimli bir ceşittir. Meyve buyukluğu uzun – koniğimsi bir yapıdadır. Meyveleri siyah, parlak ve alımlıdır. Orta derecede surgun vermektedir. Sofralık tuketiminin yanında dondurma sanayinde de oldukca kullanılan bir ceşittir.


NAVAHO

Bitkileri dik olarak gelişen Navaho’nun bitkileri orta kuvvettedir. Orta mevsimlidir. Sert meyveleri, orta buyukluktedir ve oldukca lezzetlidir. Raf omru oldukca uzundur, 14 – 21 gun dayanabilir. Turuncu pas hastalığına dayanıklıdır.

KIOWA


Bitkileri orta kuvvettedir. Meyveleri oldukca buyuktur ve serttir. Yaklaşık 10–12 gr ağırlığındadırlar. Meyve verme zamanı uzun bir sureye yayılmıştır. Turuncu pas hastalığına ve soğuklara dayanıklıdır.


DEWBERRY

Avrupa ve Asya’da geniş bir yayılma alanına sahiptir. Surunucu bir bitki yapısına sahip olan Dewberry’ye TARLA BOĞURTLENİ de denmektedir. Meyveleri buyuk olmamakla beraber parlak bir gorunume sahiptir.


ARAPAHO


Bitkileri kuvvetli olan Arapaho, oldukca verimlidir. Meyveleri buyuk ( 3 – 4 cm uzunluğunda ), uzun – koniğimsi şekildedir. Meyve rengi tam olgunlaştığında siyah rengi almaktadır. Tadı oldukca iyi, sofralık olarak tuketimi oldukca yaygındır. Orta derecede surgun vermektedir. Yetiştirilmesi yaygın olan bir ceşittir.


OLALLIE BLACK

Meyveleri cok iri, uzun cok siyah renklidir. Tadı iyi, orta asitli ve eti serttir. Yıllık surgunleri sık ve iri dikenlerle kaplıdır. Ulkemizde ithal edilerek denemeye alınan bu ceşit, İzmir’de yapılan bağ-bahce toplantısında, ulkemiz icin standart ceşit olarak kabul edilmiştir. Bitkisi cok kuvvetli, kok surgunu verme durumu orta-iyi, yaprakları uclu, basık oval ve yaprak yuzeyi kabadır. Bitki başına verim 3 kg dolayında olup, meyve uzunluğu yaklaşık 2.5-3 cm civarındadır.


CHESTER

Gelişmesi orta kuvvette olup verimli bir ceşittir. Parlak, siyah renkli olan bu ceşidin oldukca iyi bir aroması bulunmaktadır. Meyveleri uzun konik, iri ve cekirdekleri orta buyukluktedir. Tam yetiştiğinde siyah renge ulaşmaktadır. Yetiştiriciliği A.B.D’de oldukca yaygındır.


THEDOR REIMERS

Meyveleri yuvarlağımsı olup orta buyukluktedir. Parlak siyah renkli tanelere sahip olan bu ceşidin gayet guzel bir aroması vardır, tadı mayhoşumtırak tatlıdır. Sulu, asitli ve yumuşak olduğundan daha cok meyve suyu yapımında kullanılır. Taze kullanımı azdır. Surgunleri dona ve kuraklığa hassastır. Kuvvetli bir bitkiye sahiptir. Oldukca verimlidir. Cok tanınmış bir ceşit olup 14–20 sene ekonomik omre sahiptir.


MARION

Gelişmesi orta kuvvette, dikenli ve verimli bir ceşittir. Olgunlaşması Boysenberry’den 1 hafta gectir. Meyveleri buyuk siyahımtırak – kırmızı, sıkı etli ve cok lezzetlidir. Sanayide işlemeye ve derin dondurmaya uygundur. Soğuklara dayanıklı bir ceşit değildir.


BLACK SATIN

Kuvvetli bir gelişime sahiptir, surgunleri duzensizdir. Urunlerini uzun bir periyot icerisinde olgunlaştırır. Verimi yuksektir. Meyveleri buyuk, parlak siyah, lezzetli ve suludur. Olgunlaşması Ağustos – Ekim arasına yayılmıştır.

THORNFREE

Bitkisi orta kuvvette gelişir ve yeterli miktarda koltuk oluşturmaktadır. Surgunleri dikensizdir. Meyveleri buyuk, kesik konik şeklinde, orta sulu, aromalı ve sıkı etlidir. Taze tuketim ve işlemeye uygundur.

WILSON FRUHE

Yuvarlağımsı siyah ve parlak meyvelere sahip olup orta buyukluktedir. Cok sayıda cicek ve meyve oluşturmakta ve meyveleri tatlıdır. Bitkisi surunucu değildir. Meyvelerinde cok sayıda buyuk cekirdekleri vardır. Dona dayanıklı, coğaltılması kolaydır. Nemli bolgelerde tavsiye edilir.


THORNLESS EVERGREEN

Meyveleri buyuk, yuvarlağımsı olup siyah renklidir. Tatlı ve orta aromatik bir tada sahiptir. Dikim aralığı dar bırakılarak yetiştirilir. Yarı surunucu karakterde olup orta kuvvette bitkiye sahiptir. Surgunleri dikensiz dallanması azdır. Meyveleri takriben olgunlaşmadan 1 hafta once siyah rengini alır, fakat tam olum devresinde yenmelidir. Taşınmaya dayanıklı olup taze olarak ve derin dondurularak kullanılabilir.

YOUNG

Boysenberry’den daha erkencidir. Kuvvetli bir bitkiye sahiptir. Meyvelerinin iriliği ve hoş aroması ile oldukca tanınmış bir ceşittir. Rengi parlak şarabi kırmızıdan morumtırak – siyaha kadar değişmektedir. Az sayıda fakat iri cekirdeklere sahiptir. Verimi orta derecededir.

DARROW

Dik govde yapısına sahip bir ceşittir. Ulkemizde yeni denemeye alınan ceşitler arasındadır. Yaprakları beşli, sivri, oval, yaprak yuzeyi kaba yapılıdır. Surgun gelişimi orta-iyi, surgunleri seyrek dikenlidir.

DIRCKSON THORNLESS

Meyveleri uzun – koniğimsi olup siyah renktedir. Bitkileri orta derecede kuvvetlidir. Yetiştiriciliği yavaş yavaş A.B.D ve civarında yaygınlaşmaktadır. Orta derecede surgun verir. Taze tuketimi yaygındır. Az miktarda dikenlere sahiptir.


HULL THORNLESS

Bu ceşit Black satin kadar dayanıklı değildir. Tatlı meyvesi, buyuk, sert, aroması cok iyi ve yuksek sıcaklık altında renklerini korurlar. Meyveleri tam olgunlaştıktan sonra toplanmalıdır. Orta mevsimden son mevsime kadar toplanabilir.


Tum bu ceşitlerin yer aldığı dosyayı pdf formatında sol ustteki tam metin bolmesinden yada alttaki ekli dosya bolumunden elde edebilirisniz.
__________________