ŞAHIS AİLE MAHALLE DEVLET BAZINDA TERBİYE

" Ey İnsanlar! kendinizi ve iyalinizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun. Onun başında iri govdeli, sert tabiatli, kendileri Allah'ın buyruklarına asl karşı gelmeyen ve emredildiklerini derhal yerine getiren melekler vardır. " Et-Tahrîm.. 6
Âlûsi diyor ki: " Rivayet edildiğine gore et-Tahrîm sûresinin 6. ayeti nÂzil olunca Hazreti Omer radiyallahu anh: ' Ey Allah'ın Rasûlu, biz kendimizi ateşten koruyacağız, amma iyalimize ne yapalım? ' diye sormuş; bunun uzerine Rasûlullah sallallahu aleyhi ve vesellem ona:

" Allah'ın size yasak ettiği şeylerden onları sakındırırsınız. Allah'ın size emrettiği şeyleri de onlara emredersiniz. bu iş onlarla ateş arasında korunak olur. " buyurdu. Binaenaleyh cocuklara Allah'ın yasakları haram, emrlerini yerine getirmek farz değilse de, ebeveynlerin bunu yaptırmaları farzdır. İbnu Munzir ve HÂkim'in de tahric ettikleri bir hadisi şerifte Hazreti Omer radıyallahu anh şoyle buyurmuştur: " Nefsinizi ve ehlinizi, hayr işlemeye alıştırın. Ehlinizi de bunun uzerine edeblendirin. kişinin zevcesi, cocukları, koleleri, onun ehli ve iyalidir. " bundan dolayı fukaha, bununla istidlal ederek dediler ki: " Bir kişiye buluğ cağından itibaren dinin farzlarını, vaciblerini ve dînî yasakları oğrenmesi ve tatbik etmesi farz olduğu gibi, tedrîcen yani yedi yaşından on beş yaşına kadar cocuklarına oğretmesi de farzdır. "

Demek bir memleketin, bir devletin ıslahı, aileden başlar. Ailenin nizam ve intizamlı olması nisbetinde devlet ve millet intizamlı olur. Bozgunluğu nisbetinde de bozulur. İşte bu hikmete mebni hadis-i şerifte: " Dikkat ediniz! Hepiniz cobansınız. " ve yukardaki ayeti kerimede: " Kendinizi ve iyalinizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun." buyrulmakla ıslahatın başlangıcının ferd ve aile olduğu acıklanmaktadır. Demek ıslahatcı once ferddir, sonra devlet reisi ve aile reisidir ki, hadisin devamında bu dahi " Hepiniz surunuzden sonumlusunuz. Binaenaleyh insanların uzerinde hÂkim olan imam, cobandır; ve o reÂyasından sorumludur. Adam, hane halkının uzerinde cobandır; o da iyalinden sorumludur. " buyruldu. Burada hicbir yoruma ihtiyac yoktur.

Bazı insanlar: " Once devlet olalım, sonra ıslahata calışalım. "; bazılar: " Hayır, once ferd sonra devlet. " diye tartışırlar.

Bu ayet ve hedis-i şeriften anlaşıldığı uzere, ikinci fikir doğrudur. İslahat, ferd ve aileden başlamalıdır. Cunku akıl sahiblerinin ittifakıyla, once salah sonra ıslahtır.

Ayaa!.. İyalinde terbiye gormemiş, dinini oğrenmemiş, yirmi beş otuz yaşlarına kadar - okuyucunun afuvuna sığınırım- zina, icki, fuhuş peşinde koşarak kominist yaşamış bir adam tevbe edip iş başına geldiği takdirde, mahkum ve giriftar olduğu hayatının dışında bir şey mi yapacaktır?.. Oyleyse riyasete goz dikmekten daha ziyade, ferd ve aile olarak salah ve ıslaha calışmalıdır. Her musluman ilk kez " Kendinizi ve iyalinizi, yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun." emri şerifini yerine getirmekle mukelleftir. Sonra ikinci devrede kendisine idarecilik, memuriyet, işcilik emaneti tevdi edildiyse, onu hakkıyla yerine getirmelidir.

Bugun İslam diyarlarının felaha ulaşmamasının sebebi, aile yapısında ihmalkarlık ve riyÂset oburluğudur; " baş olayım duzelteyim. " fikridir.

Maatteessuf butun gerilemeye sebebiyet veren bu oburluk... " Baş olsam şoyle boyle yapardım. " fikri zehirdir. Once iyalin tanzimi farzdır. Riyasete talib olmak oburluktur. İman, vicdan, İslami terbiye, Allah'ın emr ve yasakları kalbinde hakim olmayanhukumdar, idareci aslÂ, başa da gelse, ayak da olsa yaramaz. Cunku kendisinde nefs hakim olan bir reis ve idareci, iş başına geldiğinde, onun nefsinin hevası, butun topluma hukumran olur. Bunun icin, once nefsimizi, iyalimizi duzeltmek ve başımızdakilere de aynısını tebliğ etmek vacibdir. Nefsimizde ve iyalimizde, İslami terbiyeyi, talimi, tatbiki ihmal etmemeliyiz.

İktibas: Olculer Dilara Yayınları
__________________