Ayet-i kerimeler, hadis-i şerifler ve İslÂm buyuklerinin mubÂrek sozlerinin ışığında, Yuce Rasûlullah (s.a.s.)'ın ahlÂkî vasıflarını ozetlemeye calışalım :



* Rasulullah (s.a.s.) guler yuzlu, tatlı sozluydu,

* Kimseye fena soylemez, kimsenin sozunu kesmezdi,

* Sert değildi, yumuşak idi,

* Edep ve hay Âbidesiydi,

* İnsan severdi, Dosttu,

* Cok mutevÂzi idi. VÂkurdu.

* Boş ve luzumsuz konuşmazdı.

* Karşısındakini candan dinlerdi.

* Cocukları cok sever ve okşardı. Bir hadisi şeriflerinde şoyle buyururlar : "Buyuklerimize hurmet etmeyen, kucuklerimize merhamet etmeyen bizden (kÂmil ummetimizden) değildir"[1]

* Fazilet sahiplerine saygı gosterirdi.

* Akrabasını ve komşusunu hatırdan cıkarmaz, onlara ikrÂmd bulunurdu. Fakat onları kendilerinden ustun, faziletli olanlara tercih etmezdi.

* Comertti, şefkatliydi,

* Sozunde mutlaka dururdu.

* Dinlemesini, soylemekten fazla severdi,

* Nefsine hÂkimdi,

* Beyaz giymeyi tavsiye ederlerdi,

* Namazı noksansız kıldıranların en hafif kıldıranıydı.

* Guleceği zaman mubarek elini, mubarek ağzının uzerine koyardı.

* Kahkaha ile gulmez, fakat daima mutebessim bulunurdu.

* Verilen mujdeler şukrederdi,

* Uyurken mubÂrek sağ elini, mubÂrek yanağının altına koyardı.

* Herkesin isteğini mumkun olan olcude, yerine getirirdi.

* Eli cok acıktı, comertliği deryadan farksızdı,

* İlim, hikmet cağlayanı, sabır timsaliydi,

* Atılgandı, tehlikeden korkmazdı, heybetliydi.

* Gelmiş ve gelecek insanların en cesur ve en kahramanı, en kuvvetlisiydi.

* Hanımlarına karşı insanların en yumuşağı ve ikrÂmlısıydı. Onlara karşı daima tebessumluydu,

* Ne yer, ne icerse hizmetcisine de aynısını verirdi, Vefat ederken son anlarında dahi : "Elinizin altındakilere (hizmetci ve işcilere) iyi davranmamızı, onların haklarını gozetmemizi ve namaza dikkat etmemizi" tavsiye buyurmuştu.[2]

* Sofradan daima doymadan, yarı ac kalkardı.

* Temizliğe son derece ehemmiyet verir ve riÂyet ederdi,

* Ozel işlerini kendisi yapardı. Doşeği ici hurma lifi dolu deridendi.

* Dunya malına asla rağbet gostermezdi, Bir gun yanında dunyalıktan bahsettiler, Buyurdu ki : "İşitmiyor musunuz? SÂde hayat imandandır"'

* Ekseri yediği arpa ekmeği ve hurmaydı, Allah'ın huzuruna kavuştuğu vakit, evinde az bir arpadan başka yiyecek maddesi bulunmamıştı.[3]

* Kimsenin ayıbını yuzune vurmazdı,

* Cok adildi.

* Sosyal adaleti ve kardeşlik hukukunu en guzel o uyguladı.

* Calışmaya, ilim ve irfana, icad ve keşiflere teşvik etmiştir.

* Daima Hakk'ın ve haklının yılmaz savunucusuydu.

* Zulum ve somurunun amansız duşmanıydı.

* İnsanların faydası icin, kendi rahatını terk ederdi,

* İnsanlara madde ve mevkisine gore değil, takv ve ahlÂkına gore değer verirdi.

* İlim-irfan Âdab-erkÂn şiÂrıydı.

* Hayatı iman ve cihad olarak gormuştur,

* Cahil bir toplumu, dunyanın en insÂni, en mureffeh devleti haline getirmiştir, O'nun tebliğ ettiği İslam Nizamı'nı hayatlarına gercek mÂnasıyla tatbik eden cemiyetler, yine aynı şekilde dunyanın ve insanlığın efendisi olurlar,

* Modern medeniyetin oncusu ve insanlığın manevi mimarıdır.

* İlk defa insan haklarını tam manÂsıyla o acıklamış ve bunu tatbik etmiştir.

Rasulullah (s.a.s.) her yonden ornek alınacak en mukemmel insandır, Her muslumanın O'nu en guzel şekilde oğrenip tanıması; Onun yuce ahlÂkını yaşamaya ve yaşatmaya calışması lazımdır, Cunku O'nun ahlÂkı, Kur'Ân ahlÂkı idi. Hz. Âişe (r,anha) Validemize, Sahabeler Rasulullah'ın (s.a.s.) ahlÂkını sordular. Buyurdu ki : "Siz Kur'Ân okumuyor musunuz Allah Rasulu (s.a.s.)'nun ahlakı Kur'an idi"[4]

Şair Nabi şoyle diyor :

"Calış, ehl-i kemÂl ol, uyma her nÂdÂn-ı gumraha,

Baş eğ, el bağla, sonra gel Huzuru Hazreti ŞÃ‚h'a."

Rasulullah (s.a.s.) Efendimizin cok yapmış olduğu dualarından biri şudur :

“Allah'ım: Fayda vermeyen ilimden, kabul olmayan amelden, mustecÂb olmayan duadan sana sığınırım".

Peygamberimiz şoyle buyurmuştur: "Ey mu'min, sende şu dort şey bulunursa dunyada kaybettiğin (elde edemediğin) şeylere uzulme: Doğruluk ve sadakat, emanetlere riayet, guzel huy ve yuksek ahlÂk, meşru calışıp helalden kazanmak"[5]

Allah'ın selÂmı, rahmeti ve bereketi Peygamber Efendimize ve O'nu ornek edinenlerin uzerine olsun
__________________