Develeri "ozel birer canlı" yapan ozellikleri, en ağır şartlardan bile etkilenmeyen vucut yapılarıdır. Sırtlarında yuzlerce kg ağırlık taşıyarak, aclık ve susuzluğa dayanıp gunlerce yol katedebilirler.

Develerin butun vucudunu kaplayan sık tuyler, colun yakıcı guneşinin derilerine ulaşmasına engel olur. Bu tuyler, aynı zamanda soğukta da hayvanın vucudunun ısınmasını sağlar.

70oC'lik sıcaklıktan etkilenmeyen col develerinin gozlerinde iki kat kirpik bulunur. Kirpikler, kapan gibi icice gecerek, gozu şiddetli kum fırtınalarına karşı tam bir korumaya alır. Bunun yanında, develer burun deliklerini de kum girmesini engellemek icin kapatabilirler.

Hayvanların coğu, bobreklerinde biriken ure kana karıştığı anda zehirlenerek olur. Oysa develer, vucutlarında oluşan ureyi defalarca karaciğerlerinden gecirerek, sudan ve besinlerden maksimum derecede istifade edebilmektedirler.

Develerin kan ve hucre yapısı da, col şartlarında uzun sure susuz yaşayabilmelerini sağlayabilecek şekildedir. Bu canlıların vucutlarındaki hucre duvarları, hucrelerinin fazla su kaybetmesini engelleyecek bir yapıdadır. Kan yapısı ise, devenin vucudunda su minimuma indiğinde bile kan akışında bir ağırlaşmaya olanak vermeyecek bicimdedir. Ayrıca kanında, susuzluğa dayanıklılığı arttıran albumin enzimi, diğer canlılardan daha fazla miktarda bulunmaktadır.

Develerin bu koşullarda yaşayabilmelerine yardımcı olan bir başka destekleyicileri de horgucleridir. Horguclerde vucut ağırlığının beşte biri kadar yağ depo edilmiştir. Devenin vucudunda yağın tek bir noktada toplanması, vucudun -yağa bağlı olarak- her yerinden yoğun oranda su atılmasını engeller. Bu da devenin suyu minimum oranda kullanmasını sağlar.

Bir horguclu deve, normalde gunde 30-50 kg besin alabilirken, zor şartlarda gunde sadece 2 kg kuru otla bir ay boyunca yaşayabilmektedir. Devenin ağız ve dudak yapısı, bir ayakkabı koselesini delecek kadar sivri dikenleri bile rahatlıkla yiyebileceği şekildedir. Dort yuzlu midesi ve sindirim sistemi ise herşeyi oğutebilecek kadar gucludur. Oyle ki deve, normalde yiyecek sınıfına girmeyen kaucuk gibi maddelerden bile istifade edebilir.

Kuşkusuz kurak ortamlarda develerin hayatlarını kolaylaştıracak son derece onemli ozelliklere sahip olmaları oldukca buyuk bir onem taşımaktadır. Nitekim Kuran'daki bircok ayette, Allah'ın her yarattığının bir ayet, bir başka ifadeyle, 'bir delil ve ibret' olduğuna dikkat cekilmektedir. Yuce Allah, devenin yaratılışındaki mukemmelliği bir ayette şu şekilde bildirmiştir:

"Bakmıyorlar mı o deveye; nasıl yaratıldı? Goğe, nasıl yukseltildi? Dağlara; nasıl oturtulup- kuruldu? Yere; nasıl yayılıp-doşendi? Artık sen, oğut verip -hatırlat. Sen, yalnızca oğut verici, bir hatırlatıcısın." (Ğaşiye Suresi, 17-21)
__________________