"Kulun, gunahın her ceşidinin insana alcaklık, rezillik v.s. kotu sonuclardan başka bir şey kazandırmayacağını, buna karşılık Allah'a itaatin insana yukseklik, şeref ve hayırlı bir son kazandıracağını bilmesi. Zira Allahu TeÂl bize neyi yasaklamışsa bilmeliyiz ki, o bizim icin zararlıdır ve gene bilmeliyiz ki, O, bize neyi emretmişse o şey bizim faydamızadır.




1-Bizi goren ve gozeten yuce Allah'ın buyukluğunu duşunerek O'na isyan etmemizin cok yersiz olacağını akla getirmek.

2-Allah'a olan sevgimizi hatıra getirerek ona isyan etmememiz gerektiğini duşunmek. Seven kişi elbette sevdiğine itaatkÂr olacaktır.

3-Allah'ın bize olan nimetlerini ve keremini akla getirmek. Zira ikrÂm goren kişi kendisinden ikrÂm ve iyilik gorduğu tarafa kotulukle cevap veremez.

4-Kulun yaptığı gunahlardan dolayı Rabbinin kızabileceğini ve intikam alabileceğini duşunmesi. Zira Allahu TeÂl kulunu belli bir gunahı, ısrarla işlemeyi devam ettiğini gorurse gazaba gelebilir.

5-Kulun gunah işlemekle dunyada ve Âhirette bir cok hayırlı nimetlerden mahrum kalacağını duşunmesi.

6-Kulun, hev ve hevesini kontrol altına almayı başarması halinde şeytana karşı zafer kazanmanın kula buyuk bir mutluluk ve sevinc vereceğini bilmesi.

7-Karşılık beklentisi: Kul Allah icin bir haramı terk ettiğinde, Allah ona, o haram fiilden daha hayırlısını vaat etmektedir.

8-Kulun, haram fiillerden uzaklaştığında Yuce Allah'ın her an kendisinin yanında olacağını bilmesi; Allah'ın her an kulunun yanında olması, o kul icin hem dunyada hem de Âhirette kazanılabilecek en buyuk hayırdır. Allahu TeÂl Nahl sûresinin 128. Âyetinde şoyle buyurmaktadır:

]إِنَّ اللهَ مَعَ الذينَ اتَّقَوا وَالذينَ هُمْ مُحْسنُونَ[

"Muhakkak ki Allah, (kotuluklerden) sakınanlar ve guzel amel işleyenlerle beraberdir."



9-Kişinin gunah işlerken bir anda Allah'ın kendisini kendi tarafına alıverebileceğini aklına getirmesi.

10-Haram işleyen kişilerin bu yaptıklarından dolayı başlarına bel ve musîbet gelebileceğini akıllarında bulundurması. Zira bel ve sıkıntılar gunah işlemenin, Âfiyet ve huzur da Allah'a itaat etmenin bir sonucudur.

11-Hev ve heves karşısında dini duyguların iyice guclendirmek suretiyle hev hevesi yenerek bu başarı ve zaferin oluşturacağı lezzeti tatmak.

12-Kişinin, aklına bazı kotulukleri işlemek geldiği zaman derhal bu duşunceyi terk etmeye calışması.

13-Kulun kendisini hev ve hevese uymaya dÂvetiye cıkartan her turlu sebep ve vesileden uzaklaşması.

14-Kulun, duşuncesini dÂima Allah'ın okunan ve gorulen Âyet ve delilleri ile meşgul etmesi.

15-Kulun, bu omrun gecici ve kısa, dunyanın ise fÂni olduğunu duşunmesi.

16-Kulun Allah'ın karşısında O'na boyun bukerek yalvarması. Belki bu yalvarışı duaların kabul edildiği bir saate rastlar da Allah onun duasını kabul eder.

17-Kulun iki cekici guc arasında olduğunu ve dolayısı ile ya aşağıya doğru ya da yukarıya doğru yukseleceğinin bilincinde olması.

18-Kulun, kalbini butun kotu duygu ve duşuncelerden arındırması. Zira rahmetin ve iyi duyguların yerleşmesi icin bunu yapmak gereklidir.

19-Kulun, gunahın her ceşidinin insana alcaklık, rezillik v.s. kotu sonuclardan başka bir şey kazandırmayacağını, buna karşılık Allah'a itaatin insana yukseklik, şeref ve hayırlı bir son kazandıracağını bilmesi. Zira Allahu TeÂl bize neyi yasaklamışsa bilmeliyiz ki, o bizim icin zararlıdır ve gene bilmeliyiz ki, O, bize neyi emretmişse o şey bizim faydamızadır.

20-Kulun Allah'tan utanması: Kul, bir gunah yapacağı zaman Allah'ın onu gorduğunu duşunur ve ondan utanarak o işi yapmaktan vazgecer.

21-Kulun Allah'tan korkması: ŞÃ‚yet kul, Allah'tan ve onun azabından korkarsa gunah işlemeye yaklaşmaz.

22-Yeme-icmede, giyimde israftan kacınmak, aşırı yeyip icmemek, aşırı uyumamak, hedefsiz olarak kalabalıkların icine fazlaca karışmamak. Zira gunahların kaynağını genelde bu sebepler oluşturur.

23-İman ağacının kalpte kok salmasını sağlamak. Bu durum sayılmış olan butun sebepleri kapsamaktadır. İnsan, imanının gucu nispetinde gunah olan fiillere karşı sabır gosterebilir.
__________________