Soru: “Allah boyle yazmış, ben ne yapayım?” demek doğru mudur?

Cevap:

Kader ve kazÂya inanmak iman esaslarındandır. Ancak insanlar kaderi bahane ederek kendilerini sorumluluktan kurtaramazlar. Bir insanın, “Allah boyle yazmış, alın yazım buymuş, ben ne yapayım?” diyerek gunah işlemesi uygun olmayacağı gibi, gunah işledikten sonra da kaderi bahane ederek kendisini sucsuz sayması da doğru olmaz.

Kul sorumluluk doğuran fiilleri irade edendir ama yaratan değildir; zira yaratmak Allah’a mahsustur. Kur’an-ı Kerim’de, “Allah, her şeyin yaratıcısıdır.” (En’Âm, 6/102) buyrulmaktadır. Her şeyin yaratıcısının Allah olması, bizim sorumluluktan kacarak kotu ve yanlış işleri Allah’a havale etmemize yol acmamalıdır. Bu, kaderi istismar etmek olur. Ayrıca kader ve kazÂya guvenip calışmayı bırakmak, olumlu sonucun sağlanması ya da olumsuz sonucların onlenmesi icin gerekli sebeplere sarılmamak ve tedbirleri almamak, İslam’ın kader anlayışı ile bağdaşmaz. Zira, Allah, her şeyi birtakım sebeplere bağlamıştır. İnsan bu sebepleri yerine getirirse Allah da o sebeplerin sonucunu yaratır. Bu ilÂhî bir kanundur ve kaderdir.

Sonuc olarak insanların, “Ben ne yapayım, kaderim boyle” demesi doğru değildir. İnsan, Allah’ın sorumluluk yuklediği alanda ozgur bırakıldığı icin inancından ve yapıp ettiklerinden hesaba cekilecektir.

diyanet fetva kurulu

__________________