(Dunden devam)
Hem iktisaddan gelen kanaat, şukur kapısını acar, şekva kapısını kapatır. Hayatında daima şÃ‚kir olur.

Hem kanaat vasıtasıyla insanlardan istiğna etmek cihetinde, teveccuhlerini aramaz. İhlÂs kapısı acılır, riya kapısı kapanır.

İktisadsızlık ve israfın dehşetli zararlarını geniş bir dairede muşahede ettim.

Şoyle ki: Ben, dokuz sene evvel mubarek bir şehre geldim. Kış munasebetiyle o şehrin menabi-i servetini goremedim. Allah rahmet etsin, oranın muftusu birkac defa bana dedi: “Ahalimiz fakirdir.” Bu soz benim rikkatime dokundu. Beş altı sene sonraya kadar, daima o şehir ahalisine acıyordum.

Sekiz sene sonra yazın yine o şehre geldim. Bağlarına baktım. Merhum muftunun sozu hatırıma geldi. “Fesubhanallah,” dedim. “Bu bağların mahsulÂtı, şehrin hacetinin pek fevkindedir. Bu şehir ahalisi pek cok zengin olmak lÂzım gelir.” Hayret ettim. Beni aldatmayan ve hakikatlerin derkinde bir rehberim olan bir hatıra-i hakikatle anladım: İktisadsızlık ve israf yuzunden bereket kalkmış ki, o kadar menabi-i servetle beraber, o merhum muftu “Ahalimiz fakirdir” diyordu.

Evet, zekÂt vermek ve iktisad etmek, malda bittecrube sebeb-i bereket olduğu gibi, israf etmekle zekÂt vermemek, sebeb-i ref-i bereket olduğuna hadsiz vakıat vardır.

İslÂm hukemasının EflÂtun’u ve hekimlerin şeyhi ve feylesofların ustadı, dÂhî-i meşhur Ebu Ali ibni Sina, yalnız tıp noktasında, “Yiyin, icin, fakat israf etmeyin” [A’raf Sûresi: 31.] Âyetini şoyle tefsir etmiş. Demiş:

“İlm-i tıbbı iki satırla topluyorum. Sozun guzelliği kısalığındadır. Yediğin vakit az ye. Yedikten sonra dort beş saat kadar daha yeme. Şifa hazımdadır. Yani, kolayca hazmedeceğin miktarı ye, nefse ve mideye en ağır ve yorucu hal, taam taam ustune yemektir.” (HÂŞİYE)

HÂŞİYE: Yani, vucuda en muzır, dort beş saat fasıla vermeden yemek yemek, veyahut telezzuz icin mutenevvi yemekleri birbiri ustune mideye doldurmaktır.

Lem’alar, On Dokuzuncu Lem’a, s. 259

LÛ*GAT*CE:

istiğna etmek: El acmamak, yuz suyu dokmemek, minneti altına girmemek.

menabi-i servet: Servet kaynakları.

sebeb-i ref-i bereket: Bereketin kalkmasına sebep.

şÃ‚kir: Şukreden.

şekva: ŞikÂyet.
__________________