Cinsel yolla bulaşan hastalıklar (STD), cinselliğin tabu olmaktan kurtulamadığı ulkemizde oldukca onemli bir toplumsal sağlık problemi. Yetişkin insanların bu konuyla ilgili doktora gitmekten bile cekindikleri bir ulkede, adolesan cağdakilerin bu hastalıklara yakalanma konusunda cok daha buyuk bir risk altında oldukları tartışılmaz bir gercek.
Toplum sağlığını tehdit eden ve bir kısmı oldurucu olabilen bu hastalıkları ele alırken, infekte olan kişinin akut ve kronik sekellerini (ektopik gebelik, kısırlık, perihepatit, postportum endometrit), ilişkide bulunduğu partnerlerin uğradığı sekelleri ve doğacak cocuğun yaşadığı tıbbî problemleri (AIDS, infant konjonktuviti, infant pnomonisi) bir butun halinde değerlendirmek gereklidir.
Adolesanlarda STD riskini en cok arttıran faktor, onların cinsel davranış bicimleridir. ABD’de yapılan araştırmalarda, adolesan cağda cinsel yaşama başlayan kızların 4 veya daha fazla sayıda partnere sahip oldukları ve zaman icerisinde cinsel ilişki ile evlilik arasındaki surenin uzadığı gosterilmiştir. Bu da hastalanma ve enfeksiyonun yayılma riskini arttırmaktadır.
STD riskini arttıran diğer faktorler ise şunlardır:
• Serviksin henuz olgunlaşma aşamasındaki anatomik yapısı
• Kişinin kolay risk alan sosyal yapısı
• STD hakkında bilgi eksikliği
• Bircok STD’nin asemptomatik seyri
• İlk risk yaşının erken yaşlara kayması
• Alkol-ilÂc kullanımı
• Eşcinsellik
• Ailenin sosyal yapısındaki bozulmalar
Adolesan cağdaki enfeksiyonların buyuk bir kısmı asemptomatiktir. Dolayısıyla teşhis konulması ve tedaviye başlaması zaman ister, bu nedenle hastalığı bulaştırma donemi uzar. Ayrıca bir STD tanısı konması, diğer enfeksiyonlara ait şupheleri de beraberinde getirmelidir. Enfeksiyonlar icinde en yuksek duzeyde rastlanan etkenler Chlamidya Trachomatis ve Gonorrhea’dır. STD ile mucadelede en on planda gelmesi gereken şey enfeksiyona yakalanmanın onlenmesidir hic kuşkusuz.
Primer onlemler: Ozellikle yeni STD’lerin ortaya cıkmasını onlemeye yonelik tedbirlerdir. Dolayısıyla bu tedbirler, kulucka suresi uzun olan ve tedavisi olmayan viral hastalıklarda daha onemlidir.
Cok erken yaşta cinsel yaşama başlamanın onlenmesi veya cinsel yaşama bilincli başlamanın sağlanarak risk oluşturacak ilişkileri onleyecek psikolojik-sosyal-tıbbî destek ve bilgiyi vermek onemlidir. Burada adolesan kitle kadar ebeveynler de hedef alınmalıdır.
Sekonder onlemler: Erken tanı, uygun tedavi protokolleri, tedavinin nasıl yurutulduğunu denetleyen kontrol mekanizmaları ve hastalığın bulaşmasını onleyen tedbirler bu grupta yer alır.
Tersiyer onlemler: Ozellikle pelvik enflamatuar hastalık ve dolayısıyla uzun vadeli sekel oluşumunun onlenmesi bu gruptaki tedbirleri oluşturur. Bu tur STD’li hastaların gebelik takiplerinin de ozel bir bakıma ihtiyac duyduğu unutulmamalıdır.
Cinselliğin ve sorgulanmasının bile tabu kabul edildiği ulkemizde, cinsel yolla bulaşan hastalıklarla mucadele cok daha zorlu gecmektedir. Ama her ikisi ile başa cıkmanın tek yolu, tum sağlık calışanlarının ve ebeveynlerin ortak mucadelesi ile eğitim, bilgilendirme ve hastalıkları daha ortaya cıkmadan onleyecek gerekli tedbirleri almaktır.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]