EŞEĞİN SESİ
Mevlana Hazretleri, bir gun medresesinde ders verirken talebelerine: "Allah (c.c.) Kur'an-ı Mecid'inde, en cirkin ses eşeğin sesidir." buyuruyor. "O kadar hayvanın icerisinde eşeğin secilmesindeki hikmeti nedir?" diye sordu.
Talebeleri, bu meselenin acıklamasını kendisine rica ettiler. Mevlana:
"Her hayvanın kendisine mahsus bir zikri, tesbihi, iniltisi vardır. Mesela devenin boğurtusu, aslanın kukremesi, av hayvanlarının inlemesi, sineklerin vızıltısı, arıların uğultusu onların zikirleridir. İnsanların tesbihi ve zikri olduğu gibi gokteki meleklerin de vardır. Halbuki bicare eşek sadece iki vakitte anırır. Birisi, cinsi yakınlık istediğinde, diğeri acıktığında.
Demek ki eşek, şehvetinin ve boğazının esiridir. Gonlunde Allah'a ait bir dava, bir sevda bulunmayan, sadece midesini ve şehvetini duşunen birisinin sesi Allah katında eşek sesi gibidir veya daha aşağıdır."

* * *

Hayvandan daha aşağı ayetinin tokadı da her halde boyle olan insanların suratına inmektedir. İnsan hayatı; midesi, arzuları, zevkleri, sadece beşeri dertleri icin yaşarsa; hayatında hicbir ulvî gaye olmazsa, onun cıkardığı butun sesler boyle bir akibetin habercisidir.
Mevlana, makam munasebeti ile bu dersi verirken, bir başka yerde de insana bu kadar hizmeti olan eşeğe eiyet edilmemesini, her mahlukun yemek ve şehevi istek mezuunda muşterek olduğunu anlatır. "Eğer, bu hayvan bu sebeple hakir gorulurse, bu hisleri taşıyan her makluk olarak hakir gorulmelidir." der.
Mevlana Hazretleri, eşeğin o hallerinden, "İnsanlar boyle olmamalı." manasına bir ders cıkarmış, eşeği levm etmemiştir. Yoksa o fıtratının gereğini yerine getirmektedir.


KAYNAK: AKAR, Mehmet; Mesel Denizi, Nil Yayınları, İstanbul 2001, s. 95-96
__________________