Akdeniz Universitesince (AU) hazırlanan proje cercevesinde atık araba lastikleri beton yol yapımında kullanılacak.

Buna ilişkin ilk calışma, Antalya'daki Necip Fazıl Caddesi'nde 150 metrelik alanda deneniyor.

AU Cevre Muhendisliği Bolumunden Yardımcı Docent Doktor Niyazi Demircan, AB ulkelerinde yapılan son yasal duzenlemelerle atık lastiklerin yakılmasının ve gomulmesinin yasaklandığını hatırlatarak, bu lastiklerin geri donuşumu icin projeler hazırlandığını belirtti.

Kendisinin de İngiliz bir profesor arkadaşıyla atık lastiklerden beton uretilmesi uzerine konuştuklarını ve bu projeyi hayata gecirdiklerini anlatan Demircan, “bu proje sayesinde, hem atık lastikler doğaya zarar vermeden ortadan kalkacak, hem de maliyeti yuksek olan gunumuz yol yapımı ucuzlayacak” dedi.
Demircan, projenin aralarında İngiltere, Romanya, Turkiye'nin de bulunduğu 8 ulkeden toplam 12 ortakla yurutulduğunu belirterek, bu ortaklar arasında, universitelerin ve belediyelerin yanı sıra bazı firmaların da yer aldığını soyledi.

Turkiye'den projede AU ve Antalya Buyukşehir Belediyesinin bulunduğunu ifade eden Demircan, “2006 yılında AB fonlarından 3 yıllığına 1,5 milyon Avro'luk hibe alındı ve bu hibe 12 ortak arasında bazı kriterlere gore dağıtıldı. Projenin 4 ulkede uygulanmasına karar verilmişti. Guney Kıbrıs, İngiltere ve Romanya'nın ardından 4'uncu ulke de Turkiye. Diğer uc ulkede uygulandı ve son derece başarılı oldu” diye konuştu.

Projede ana amacın, lastiklerin icerisinde yer alan ve yuzde 15'ini oluşturan tellerin bazı tekniklerle harcta kullanılarak, darbeye, ısı farkına ve aşınmaya daha dayanıklı hale getirilmiş beton elde etmek olduğunu anlatan Demircan, şunları soyledi:

“Dunyada her yıl 1 milyar atık lastik acığa cıkıyor. Bunların dortte biri AB ulkelerinde. Turkiye'de ise yılda 4 milyon atık lastik oluşuyor ve bunların yakılması halinde dumanı zararlı. Gomulmesi halinde ise kimi lastikler 100 yıla yakın bir zaman kaybolmayabiliyor. AB ulkelerinde de bu iki yontemin yasaklandığını goz onune alırsak, projenin onemini daha iyi vurgulamış oluruz. Bir lastiğin yuzde 15'lik kısmını kullanabiliyoruz. O kısım da lastik icerisindeki teller. Kaucuk kısımları da park duzenlemelerinde ya da bahcelerde kullanılabilir. Mesela İngilizler kiremit yerine kullanıyorlar. Bu da duşunulebilir.”

Turkiye'de yol yapımında mevcut sistemle, 60 santimetre kalınlığında bir yapının kullanıldığını ve bu yapıda kum, cakıl ve cimentonun yer aldığını belirten Niyazi Demircan, “eskiden kalınlık 60 santimetreyi bulurken bu sistemle sadece 20 santimetre kalınlıkta asfalt yol yapımı tamamlanmış olacak. Once beton dokulecek ve uzerine 5 santimetrelik asfalt atılacak. Boylece yapım tamamlanacak. Hem kullanılan asfalt, hem cimento azalacak, hem de kum ve cakıl kullanımı ortadan kalkacak. Aynı zamanda yuzde 15'lik bir maliyet azalması ve enerjiden yuzde 30'a varan tasarruf sağlayacak” dedi.

Niyazi Demircan, asfaltın petrolden uretildiğini ve Turkiye'nin de bir petrol ulkesi olmadığının altını cizerek, bu projeyle birlikte daha ince bir asfalt tabakası kullanıldığı icin ve omrunun 30 ile 40 yıl arasında olması dolayısıyla ciddi bir tasarrufun yaşanacağını bildirdi.

TURKİYE'DE İLK DEFA ANTALYA'DA DENENİYOR
Yard. Doc. Dr. Demircan, proje uygulamasının Antalya'daki Necip Fazıl Caddesi'ndeki 150 metrelik alanda deneneceğini soyledi. Demircan, bunun 15 Temmuzda tamamlanmasının beklendiğini belirterek, yapım calışması bittikten sonra gozlemlemeye başlayacaklarını bildirdi.

Atık lastiklerden elde edilen betonun, bilinen betondan cok daha dayanıklı olduğunun altını cizen Demircan, bu betonun sadece yol calışmalarında değil, betonun olduğu her alanda kullanılabileceğini belirtti. Demircan, bu tip betonun alt yapı calışmaları tamamlanmış noktalarda yapılması gerektiğini anlatırken, şunları soyledi:

“Bu beton alt yapısı tamamlanmış noktalarda kullanılmalı. Cunku normal betondan daha dayanıklı olan bu betonun kırılması da daha zor olacaktır. Ya alt yapı calışması bitmiş olmalı ya da alt yapı calışmaları betonun dayanıklılığı goz onunde bulundurularak yapılmalı.”
__________________