TARİHİ ESERLER VE ESKİ GOMULER
Eskiden insanlar bu kadar hızlı ve guvenli yolculuk şartlarına sahip değillerdi dolayısı ile acil olarak terkedilecek yerleşim yerlerinde ihtiyaca yonelik eşyalar hemen taşınırken birikimlerinide toprağın gizli kucağına emanet ederlerdi bir gun geri donerek cıkartmak uzere.Fakat saklanan değerli eşyalar zamanla unutularak yada yeri bulunamayarak toprağın altında cok uzun sure kaldıklarında tarihi eser değeride kazanmaktadırlar .
DEFİNECİLİK
Tarihin en eski dorduncu mesleğidir.İngilizler buna MEDLORK Turklerde "DEFİNECİ"yani gomu arayan demektedirler.İngilterede bu işkolu daha cok derekenarlarında bizde ise dağların tepelerinde icra edilmektedir.Sebeplerine gelince yaşadığımız coğrafyada koklu gocler,savaşlar,doğal felaketler hic eksik olmamıştır hic birşey olmasa elli senede bir savaş cıkarak insanları goce zorlamıştır.(UMARIM YAKINDA SAVAŞ CIKMAZ)
NEDEN DAĞLARDA
Dağlarda genellikle keciler ve define avcılarının dışında kimse dolaşmaz yani insanların pek sıklıkla dolaşmadıkları bu yerlere eskilerin birşeyler gommuş olmaları ihtimali ve gomulenin cıkarılmamış olma ihtimali kuvvetlidir.
MUJDE
Nişana varılacak yolu anlatan semboller ,tepe,hoyuk,ceşme ve mezar turu eski yapılardır
NİŞAN VE NİŞANCILIK
Gomunun yerini belli etmek icin dikilen taş veya kaya gibi kalıcı yerlere kazınan işaretlerdir .Bazı durumlarda Harita mevcutsa yerine oturtmak icin yine nişancıya iş duşer
İSTİŞARE
Bir gomu veya definenin yerini bulmak icin ruyaya yatmak manasındadır.(nasıl yapıldığını merak edenler mail gondersin)
MUHUR VE TILSIMLAR
Muhurler genel olarak hazinenin kime ait olduğunu hatırlatan kucuk işaretlerdir fakat bazı durumlarda sonderece tehlikelidirler.Sıkı sıkıya kapatılmış bir kupun icindeki sayısız mantar ,vurus ve en bilinen koruna yontemi siyanurun dışarı sızmasını onleyebilir.Bu yuzden cok sayıda defineci kardeşimiz telef olmuştur.Bir muhuru kırmanın en iyi yolu bu işten anlayan bir arkadaşla temasa gecmektir.TILSIM'a gelince tılsım tam olarak defineyi korumak icin buyucu ve cinci hocalar tarafından yapılan cin bağlamalarıdır.Cinlerden bir grubu defineye bekci olarak bırakmasıdır.Tılsımlar genellikle definecilerin korkulu ruyasıdır bir tılsımın bilmeyen birkişi tarafından hafifce catlatılmasından doğan carpılmalar veya senelerce suren cin carpmaları en bilinen hadiselerdir .Kaldıki hic tılsımı olmadığı halde cinlerin sahiplendikleri sayısız hazine ve eşyayla karşılaşan deneyimli insanlar bile etkilenmektedir.Boyle bir durumla karşılaşan arkadaşlara mail yoluyla yardım edebilirim
GEREKLİ ALET EDEVAT
Bir defineciye en gerekli şey gidilecek yerden emin olunmasıdır.Bunun yanısıra pusula,matara,sağlam yuruyuş ayakkabısı,uyku tulumu,cadır,sırt cantası,ayrıntılı bolge haritası,portatif tahkim edevatı (yoksa kısa saplı kurek ,kazma)konserve yiyecek(tuzsuz ve fazla susatmayan cinsten)ilk yardım cantası,el feneri,radyo vs...
ALINACAK TEDBİRLER
Gidilecek yer hakkında ayrıntılı bilgi toplanmalı ve bir kac gun kalınacaksa bolgedeki jandarmadan kamp izni alınmalıdır.Bolge yerleşim yerinden cok uzak ve yuruyecek takatiniz yoksa geri donun o bolgede bir eşşek kiralamak butun yerleşim birimine ben define aramaya gidiyorum demektir.
SAHTE HARİTALARA DİKKAT
Gunumuzde kahve ve barlarda bol miktarda define haritası cirit atmakta onlarca definecinin hayal kırıklığıyla evlerine geri donmesine sebep olmaktadır.SİZ siz olun sakın bu tip haritalara inanarak kilometrelerce yolu tepmeyin oncelikle haritaların doğruluğundan emin olmalısınız.
İYİ BİR EXPER VE KATOLOK TAKİBİ
Sahip olmanız gereken en onemli şey sağlam bir exper ve katologlardır.Sebebine gelince tarihi esere sahip objelerin yasal yoldan alınıp satılması uzerinize tescili yoksa mumkun değildir.Bu sebepten size rehberlik edecek guvenilir ve deneyimli bir antikacı tanıdığınız yoksa bu işe girişmeyin.
İŞARETLER:doğada mevcut tabiat varlıkları, taşlar, mağaralar, duvar resimleri, kayalara cizilen resim, figur ve şekiller, kaleler, manastır, kiliseler, mezarlıklar vs. uzenine işlenen resim, şekil, figur ve işaretler kulturden kulture, inanc ozelliklerine, zaman takvimindeki donemlere ve insanların yaşadıkları coğrafi bolgelere gore değişmektedir. şekiller tek başlarına anlam vermezler. şekil, resim, figur ve işaretler birbirlerini tamamlarlar. incelenirken mutlaka birkac tane resim ,figur, iz ve işaret olmalıdır.
TAŞ CIKARILMIŞ MAĞARA :Mağaranın icine girildiğinde karanlıksa aydınlatılmalı ve tavan veya duvarlardan ozenle kesilmiş taş var mı incelenmelidir. Kesme yolu ile taş cıkarılmışsa mağarada bir şeylerin olabileceğine işaret eder. Ancak bunun tuzak veya aldatmaca olduğunu iyi oğrenmek incelemek gerekir. Taş cıkarılmış mağaranın dolu olma olasılığı cok yuksektir. Ancak tehlike oranının da cok yuksek olduğu unutulmamalıdır. Acemice davranarak iz, işaret ve sembolleri yok edilmemelidir.
GAZLI MAĞARA :Yer altında ulaşılması guc olan mağaralara girildiğinde ilk dikkat edilmesi gereken mağaranın zehirli gazla dolu olup olmadığıdır. Mağara tavanında yarasa yuvaları varsa veya mağarada canlı hayvan yaşadığına dair izler varsa mağarada gaz olayı yoktur. Genelde zehirlenmeler cok yavaş gercekleşir. Canlı hayvan yaşamamışsa mutlaka gaz maskesi ile girilmelidir. Genelde defineciler bu gazla yavaş yavaş zehirlendiği icin hicbir şey anlamadan olurler. Gaz olasılığı yuksek mağaraları havalandırarak ve gaz maskesi ile girilmelidir.
KAPALI MAĞARA :Taş veya uzerine cizilmiş buyuk yarım ‘O’ harfi şeklinde veya biraz daha oval cizgi cok yakın bolgede bir mağara olduğunu işaret eder. Ancak bu mağaranın figurlerin cizildiği donemde hicbir giriş ve cıkışın olmadığını ifade eder. Bu tur mağaralara ilk giriş mutlaka tuzaklıdır, gazlıdır ve cok tehlikelidir.
AKREP :Akrep resimleri veya figurleri cok ceşitli anlamlarda kullanıldığı gorulmuştur. Zor ve zahmetli işlerde gorulen akrep resmi burada cok buyuk bir tehlikenin varlığına işaret eder. Ozellik değirmen,havuz,mağara,kuyu,yer altı mahzenlerinde cok sık karşılaşılır. Butun olaylar iz, işaret ve semboller bir butun halinde incelenmeli tuzak mutlaka bertaraf edildikten sonra aramalar yapılmalıdır.
BALIK :Akarsu, gol,goletlerdeki kayalara cizilmiş cok ceşitli balık resmi ve figurleri yakın bolgede bir hazinenin olduğunu ifade eder. Balık genel olarak hazine olarak nitelendirilir. Balık ile ifade edilen hazinenin yerini bulmak hem kolay hem de cok zordur. Balığın buyukluğu-kucukluğu,eğimi,yonu,pozisyonu,tek-cift olup olmadığı,yanında başka sembollerin olup olmadığı gibi konular uzmanlık isteyen işlerdir.
KUP / KURZE : Su icinde veya civarında hazinenin varlığını işaret eder. Burada dikkat edilmesi gereken bu işaretlerin gol,ırmak veya golet kenarındaki figurun anlamıdır. Susuz alandakilerle karıştırılmamalıdır.
IBRIK :Su veya golet kenarlarındaki taşlara cizilmiş İbrik figuru su kenarında ve genelde cizilen taş cevresinde para olduğunu ifade eder. Ama bu para buyuk değildir.
HALKA : Duvarlarda veya herhangi bir taş ustune cizilen halka işaretleri veya halkanın kendisi burada birden fazla ve cok buyuk tuzakların olduğunu anlatır. Halka figurleri tekte cizilmiş olabilir bir kac figurun arasında da olabilir. Tuzakların biri aşılırken veya bertaraf edilirken diğer tuzakların calışabileceğini unutmamak gerekir. Halkanın anlam ve ceşitlerini o yerin onemi ile eşleştirebilirsiniz.
AYAK İZİ :Mağara taban,tavan veya duvarındaki oyulmuş veya cizilmiş ayak izinin herhangi bir yere basıldığında mekanik olarak calışan bir tuzağın olduğunu ve calıştıktan sonra durdurulamayacağını simgeler. Basılan yer tuzakları bir tane olabileceği gibi bir kac tane değişik tuzakta olabilir.
DEVE
eve resim veya figurleri cok ceşitlidir. Yuruyen,duran,ayağı havada,kafası havada, horguclu, horgucsuz, tek horguclu,cift horguclu vs.dir. Deve belli bir hazine veya değerli eşyaları simgeler. Cok iyi incelenmeli diğer figurlerle bir cozumlenmelidir. Develer para anlamı taşıdığı gibi deve ile taşınabilecek eşyaları da simgeler. CIPLAK KADIN :Resim ve figurler arasında veya tek başına cıplak kadın resmi ve bir yılanın kadının belinden başlayıp omuz başına cıkması veya hareket edip omuz başında başının olması bu bolgede cok onemli bir kral veya kralice mezarları olduğunu simgeler. Bu figurler diğer figurlerle tamamlanıp mezarın yonunu veya yerini işaret eder.
DUZ YILAN :Yılan kıvrımları ve ceşitleri cok onemlidir. Zehirli yılanlar tehlike anlamlarını da icermektedir. Ancak yılanın her kıvrımları belli bir olcu olarak kabul edilerek yılanın baktığı tarafta bir hazine veya değerli bir şeyin olduğunu ifade eder.
KİM GOMDU
Gomuyu kimin gomduğu konusunun bilinmesinde fayda vardır. Bu konuda herkes bir şeyler soyler yazarlar. Bunların iyi bilinmesi varlığın bulunması ve alınması zorluklarının bilinmesinde vardır. Definenin gomuluğu uygarlık ve kulturlere, zaman sureclerine gomulme mevsimlerine ve hatta gece veya gunduz gomulmesine gore farklılık vardır.
Her gomu aynı olmadığı gibi tuzak ve aldatmacalar, iz ve işaretleri de farklı olabilir. Kazıya başlamadan once bu konunun iyi etut edilmesinde fayda vardır. Gomu veya define hangi cağda yıllarda gomuldu ise o cağın kulturel yapısını incelemek, gomen şahıslar bazında kim gomdu ise ona gore fikir yurutmede fayda vardır.
1. Savaşcılar: Fethe gidenler yol ustunde mevcut yerleşim yerlerinden topladıkları ganimetlerin hepsini goturemeyeceğinden belli noktalara sonradan gelip almak şartıyla kimsenin bulamayacağı belli noktalara gommuşler ancak bircoğu geri gelinip alınmamıştır.
Gomen savaşcıların kulturel yapısı cok onemlidir. Orneğin Araplar ile Avrupalı savaşcıların gomuleri iz ve işaretleri ile tuzak ve aldatmacaları farklıdır. Buralarda ozellikle tuzaklara cok dikkat edilmesi gerekir. Bir savaşcı gibi duşunmelisiniz ona gore hareket etmelisiniz.
2. Korsanlar: Kara veya denizde mevcut cete ve korsanları bolgelerinden topladıkları ganimetleri kendilerinin kolay sizin zor bulacağınız bir şekilde gomduklerini biliniz.
v Korsanlarda savaşcılar gibi hazinenin kolay alınmaması icin cok fazla tuzakla hazineyi beslerler. Bu uzakları anlamak gercekten zordur. Anlık hayallere kapılmayıp tuzakları uzman kişilerce aşılmasında fayda vardır. Boşuna riske girilmemelidir.
v Burada onemli olan siz kendinizi onun yerine koyarak “Ne Yapar” sorusunu kendinize sorunuz. Nereye gomer ve nasıl iz ve işaretlerle nasıl tuzak ve aldatmacalar hazırlar. Sorusu onemlidir. İyi bir makine, iyi bir uzman etudu ile kanunu arkanıza alarak problemleri teker teker aşınız. Riske girmeye hic ama hic gerek yoktur.
v Korsanların yıllar sonra bu hazineyi alacağı değerlendirerek belli iz ve işaret koymaları şarttır. Bu iz ve işaretleri iyi tahlil etmek gereklidir.
v Korsanların iz ve işaretleri savaşcılarınkinden farklılıklar gosterir. Korsanlar genelde su, guneş ve denizden kara goruntulerini kullanırlar. Bu konu işaretler bolumunde detaylıca incelenecektir.
3. Donemin Yoneticileri: İşgallere karşı hazinelerini korumak veya cocuklarının yeniden iktidar veya krallık kurmaları icin gerekli finansman cok gizli bir yere konularak gelecek icin yatırım yapmışlardır. Bu hazinenin cok planlı ve iyi bir yere saklamalıydılar ki uzun yıllar boyunca kimse ulaşamasın.
v Burada onemli olan yine “Ben olsam nereye koyardım” sorunsudur. Bu kişiler akıllı, kurnaz ve planlı calışan insanlar olduğu unutulmamalıdır. Etudu iyi yapıp gozden hicbir şey kacırılmaması gerekir. Belki siz cozemezsiniz ancak cozulmeyecek define etudu olmadığı unutulmamalıdır.
v Yonetim kargaşaları ve iktidar mucadeleleri sonucundaki cekişmelerden kendini garanti altına almak, ailesi ve kendisi icin iyi bir yerde kendi ve ancak birkac kişinin bildiği bir miktar hazineyi sigorta olarak koymak.
v Burada unutulmayacak bir şey vardır. O da caresiz kalmaktır. Caresiz insanların gomu yaparken gozonune alabilecekleri tehlikeleri anlatmaya gerek yoktur. Cunku “kedinin kuyruğuna basarsınız tırmalar” atasozunu anımsayınız. O anda o kadar caresiz olabileceklerini unutmayınız.
4. Şahsi Gomuler: Buradaki gomuleri istediğiniz kadar sınıflandırabilirsiniz. Onemli olan hazineyi duşunmenizdir. Şahsi gomuleri bulmak cok kolay diğerlerine gore daha risksiz ancak değer bakımından diğerlerinden daha fakirdir.
Bir insanın serveti ile bir savaşcı, korsan, kral, bey, ağa vs. serveti karşılaştırılamaz. Şahsi servetlerin bir bolumunu ele alıp inceleyelim.
a. Din adamları: Papaz ve haham ağırlıklı olmak uzere elde mevcut hazinenin diğer dinlerdeki insanların eline gecmemek icin tekrar alınmak uzere akıllı ve planlı bir şekilde gommeleridir. Bu durum genelde savaş, istila, korsan-cete baskını, onceden tahmin veya duyum, ic cekişmelerden kaynaklanır.
Bu insanların donemin akıllı, kurnaz ve alim sayılan insanlar olduğu unutulmamalıdır. Bu durum hazinenin alınma şartlarını ağırlaştırır.
Boyle kişilerin hazinelerini ele gecirmek icin ilgili dinde mevcut işaret ve kulturel değerleri iyi tahlil etmek gerekir. Anlatılmak isteneni iyi anlamak gereklidir. Aksi takdirde calışmalar boşa gidecektir.
b. Goc: Kendi istekleri veya zoraki goce tabi tutulan koy veya kasabalılar butun mallarını yanında goturemeyecekleri icin oturup titizlik icerisinde hazineleri toplu olarak gommuşlerdir. Buradaki amac tekrar geri donduklerinde bu hazineyi alıp tekrar eski yaşantılarına donebilmeleridir. Bunların buyuk bir bolumu tekrar geri donmemişlerdir.
v Butun halkın hazinesi tek bir yerde toplanıp gomulmesi duşunulemez. Parca parca ama onemli buyuklukte olmalarıdır. Bu gibi definelerde gomunun hediyesi sizi yanıltmasın. Etudunuzu iyi yapmalısınız.
v Burada dikkat edilmesi gereken siz olsaydınız hazineyi tek bir yere mi gomerdiniz. Bence hayır 3-4 parca şeklinde gomerdim. Bunların bulunma olasılığı daha duşuktur. Biri bulunursa diğerleri bulunamaz. Şeklinde duşunurdum. Ama mutlaka hediyesi yanıltıcı calışmalar ve tuzaklarla gomuyu beslerdim. Paramı kolay kolay kimseye yar etmezdim.
c. Yaşlı insanlar: Bir hayat boyu calışıp uğraştıktan sonra yaşlanan insanlar eğer cocukları yoksa eldeki değerli eşyalarını kimse bulamasın diye saklamalarıdır. Bu hazineler genelde kucuk olcekli olup şahsi eşya ve paralarından ibarettir.
Genelde ev, işyeri, bahce, tarla, ahır veya kuyularına gomerler. Tuzak ve aldatmacası azdır. Genellikle tarihi ve kulturel değer acısından onemlidir.
d. Olulere saygı: Eski donemlerde kultur değerleri icerisinde olu ile birlikte değerli eşyalarını da beraberinde gommek vardır. Buradakiler şahsın şahsi eşyaları ve paralarıdır. Onemli bir şahsiyet değilse genelde ufak tefek şeyler gomerlerdi. Buralarda kayda değer eşyalar genelde olmaz.
v Mezarlar onemli yerlerdir. Hazine var diye mezarla kazılmamalıdır. Cunku hangi mezarda hazine olduğu belli olup, orada da olu yoktur.
v Burada yapılacak kazılarda kesinlikle izin alınmalı ve kanuni yapılmalıdır. Doğada mevcut guzellikler bozulmamalıdır.
v Mezar kazıları iyi etut edilmedi ise kesinlikle yapılmamalıdır. Etut edilemiyorsa mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır.
v Hazine veya defineyi kim gomerse gomsun iyi etut edilerek risksiz cıkarılacağı bilinmelidir. Once araştırma (yapılamaz ise uzmana başvurulmalı), sonra makine (maden analizinden arazi ozelliklerine, doğal veya yapay durumuna), sonra kanuni izinle hazine rahatlıkla cıkarılıp zengin olmamak mumkun değildir. Ama onemli olan akıllı hareket etmektir. Profesyonelce davranmaktır.
HARİTAYI YONUNE KOYMA
Defineciler bilirler. Haritalarla calışılmasında en onemli şey haritaları yonune koymaktır. Haritayı yonune koyunca doğa (cevre) biliniyorsa gerisi ancak biraz adrenalin yukselmesiyle sonuclanır.
Haritalarda mevcut ana işaretler (dağ, tepe, ırmak, kaya, mağara vs.) haritayı yonune koymada size yardımcı olunacaktır. Haritayı doğru yonune koymazsanız hedefiniz yanlış bir yer olacaktır.
Haritalarda onemli konulardan biriside guneşin doğudan doğuşu ve batıdan batışıdır. Bu konu haritanın genelinde gorulebilir. Bir veya birkac iz ve işaretle bu anlaşılamaz. Olaya uc boyutlu bir resme bakmak gibi bir şeydir.
Haritalarda guneş, ruzgar ve su akış yonu cok onemlidir. Acılarla harita yonune konmazsa butun emeğin boşa gideceği unutulmamalıdır.
Haritayı yonune koyduktan sonra detay, iz ve işaretlerle haritanın tam olarak yonune girip girmediği test edilmelidir.
Haritayı yonune koyamıyorsanız hic boşa uğraşmayın mutlaka yanlış yerde kazı yapacaksınız demektir.
Haritalardaki akarsular haritayı yonune koymakta onemli bir unsur olarak değerlendirmelidir. Dağ izi ve işaretini doğu – batı yonunde değerlendirilmesi ve beraber işlenmesi gerekir.
Akarsu ve tepeler arazide alanı daraltıp dar bolgede calışma yapmanızı sağlayacaktır. Akarsu akış yonu ile alanınız daha da daralacağı unutulmamalıdır.
Haritalarda mevcut akarsu ve ceşme işaretleri buyuk onem taşır. Bir diğer husus ise ceşmelerin eğime gore on tarafı aşağı doğru baktığının unutulmaması gerektiğidir. Kaynak ve ceşmelere (pınarlara) onem vererek definecinin beyninde şimşeklerin cakmasını sağlar.
Eski donemlerde pınar, kaynak gibi su kenarları temel veriler kabul edilirdi. Yapacağınız kazı bolgesinde bu gibi yerlere dikkat etmekte fayda vardır.
Pınar, su kaynağı, ceşme vs. kurumuş veya yer değiştirmiş olabilir. Konuyu etraflıca incelemekte fayda vardır.
Haritadaki akarsular dağdan aşağı veya yuksekten aşağı gelir. İşaretlerin bol olduğu bolge akarsuyun oraya ulaştığının gostergesidir. Bu bize haritayı araziye yerine koymada onemli ipucları verir.
Unutulmaması gereken diğer bir nokta gomu yapılırken su ihtiyacının nereden giderildiğidir. Mutlaka yakın bolgede bir su kaynağı olması gerekir.
Mevcut mağara, taş, mezar gibi belli yerler haritanın yonune konduğunun testi icin onemlidir.
Mezarların veya mezarlıkların bakış acıları dine gore değiştiğinden hangi dine mensup olduğunun oğrenilmesinden sonra ilgili yone bakarak harita doğa uzerinde yerine konulabilir.
Haritadaki şelale, pınar, akarsu, mağara, mezar gercek anlamları ile konulmamış olabilir. Konuyu butunluk icerisinde değerlendirin.
Haritadaki anlatılmak isteneni iyi anlarsınız haritayı yonune koymak cocuğun suyla oynaması gibi basit, sade ve zevkli bir iştir.
Haritalar 100 puanlık bilmece sorusuna benzer. Ne kadar cok alıştırma yapılırsa hata payı o kadar az olur.
HARİTAYI ANLAMA
Haritaların cozumlenmesi cok zor ve zevkli bir uğraştır. Genel bilgileri eksik defineciler cozduk diye bir cok kez yanlış yerleri kazarlar. Harita uzerinde her iz ve işareti detaylıca ve bir butunluk icerisinde ele alarak harita cozulmelidir.
Harita uzerindeki bir noktayı atlamak veya cozememek arazide yanlış kazının yapılmasını sağlayacaktır. Butun cabalar boşa gidecektir.
Haritadaki iz ve işaretler her yore, kultur ve uygarlıklar acısından farklılıklar gosterir. Bir işaret her haritada aynı anlama gelmez.
Butun iz ve işaretlerin tamamı bir butunluk icerisinde ele alınmazsa işaretler farklı anlamlarda kullanılarak yanlış yere yonlendirecektir.
İşi profesyonelce ele alıp işaretlerin anlamları, haritayı yonune koyma gibi konularda iyi calışılmalı veya iyi anlayan birinden yardım alınmalıdır.
Sitemizde bircok noktada uzmandan bahsediyoruz. Burada sıkıştığınız noktaların cozulmesi icindir. Aşılamayan problemleri teker teker aşmanız icindir. Cunku eksik verilerle kesinlikle kazı yapmamanız icindir.
Haritalardaki bircok iz ve işaretlerin ortak kullanılanları sitemizin işaretler bolumunde izlenebilir.
Haritalardaki işaretler aynı değildir. Haritayı cizen bir cok yanıltıcı yon ve anlamsız işaretlerle yanılmayı planladıklarını unutmamak gerekir.
Define gomenler bunu bulmanın bir bedeli olduğunu duşunmuşlerdir. Bu bedel; iyi araştırılmazsa canla, eksik verilerle zaman ve emek sarfı ile odenir.
Harita uzerindeki işaretler ilk başta hemen bir nokta işaret edermiş gibi gorunse de detaylıca incelendiğinde bunun hazinenin hediyesi veya yanıltma taktiği olduğu anlaşılır.
İz ve işaretleri bir butun icinde incelemek gerekir. Yanılgı veya yanlış hedef taktiklerine aldanmamak gerekir.
Haritaların cizildikleri donem, uygarlık, dil ve kulturlerin bir simgesi olduğunu anlamak ve o donemde yaşıyormuş gibi duşunmek gerekir.
Yazılarımla da acıklamaya calıştım bir donemdeki sosyal veya kulturel değerlerle bir başka donemdeki değerler arasında farklılıklar vardır. İz, işaret ve şekilleri mutlaka donemleri icerisindeki kulturle bağdaştırılmalı, onlar gibi duşunmelidir. Boyle yapılmazsa sonuc hayal kırıklığından ote gitmeyecektir.
Haritalarda en ufak iz ve işaretler atlanmadan değerlendirilmeli ve anladıktan sonra tekrar tekrar incelenip kendiniz cizmeli ve ben olsam ne yaparım sozunu kendinize sormalısınız.
Cozumun detaylarda olduğunu unutmamalısınız. Haritayı surekli fikirsel olarak uc boyutlu bakılmalıdır.
Haritalar incelenirken en başta en buyuk işaret sonra ufaklarına bakılmalı ve harita yonune konulduktan sonra detaylara gecip anlamaya calışmalıdır.
Haritayı okumayı bilmiyorsanız hic boşuna uğraşmayınız. Once harita okumayı oğrenin. Normal haritalardan başlayarak egzersiz yapın. Bu işi gercekten bilen bu işle uğraşan arkadaşlarınızdan bilgi alınız.
Haritayı okumak başlı başına bir sanattır. Gunumuz haritalarını okumayanlar ilgili kulture ait haritaları anlayamazlar. Okumayı bilmiyorsanız hic boşa emek harcamayın ve yetersiz bilgi ile kazı yapmayın.
Haritalarda ilk okuma belli başlı iz ve işaretlerin anlaşılması ile gercekleşir. İşaretlerin ortalama ne anlama geldiği bilinirse diğer işaretlerle birleştirilerek ozel noktalara varılır. Bunun icin bircok defa kendi kendinize alıştırma yapmayı unutmayınız.
Bazı konular vardır ki okulu mektebi olmayan yaşayarak oğrenilen, mantık yuruterek sonuca varılanlardır. Define haritalarını da okumak onun gibi birşeydir. Tamamen merak ve ilgi sonucu kararlılıkla surekli alıştırma yaparak uzmanlaşılır.
Cok fazla harita uzerinde calışan insanlar haritaya 5 – 10 dakika baktığında haritanın ne anlatmak istediğini cok iyi anlarlar. Ama bu seviyeye gelmek bilgi, merak ve beceri işidir.
Harita okuma ve anlamada uzmanlaşmış kişilerden baktığı anda kitap okur gibi harita okuyan kişilerden istifade etmek menfaatiniz icabıdır.
Haritayı anlatmak cok zordur. Okumak cok kolaydır. Cunku cağrışım sonucu kafanızda arazi ve doğal nesneleri projelendirip anında cıkarabilirsiniz. Bunu haritadan anlamayana anlatmak kağıt kalem olmadan mumkun değildir.
Elinizde gercek haritalar varsa bunların cozumlenip okunmasında sizlere yardımcı olmak icin teknik personelden yararlanmanız icin sitemizde mevcut yazışmalardan istifade ederek uzmanlarımızdan yararlanabilirsiniz. Bu yararlanmalar tamamen yapılacak resmi kazılar icindir.
Haritalardaki işaretlerin bir tanesine odaklanın. Bir anlam turetin. Bu işaretin binlerce anlamı vardır. Bir diğer işarete gectikce anlamı daralacak ve sizi hedefe goturecektir.
HARİTADAKİ İŞARETLER
Haritalardaki işaretlerden binlerce anlam cıkacağını unutmayın. Burada onemli olan butunluktur. Bir işaretten yola cıkarak onun tamamlayanlarını bulun. Bunu diğer işaretlere de yaparak ortak bir noktaya geleceksiniz.
İşaretlerin tamamını anlayabilirsiniz. Onemli olan bir butunun parcalarıymış gibi duşunulmelidir. Her işareti anlamak mumkun değildir. Olaya bir doğru uzerinde giden noktaların belli bir hedefe gitmesi gibi duşunmelisiniz. İşaretleri % 80 cozduyseniz diğer noktaların onemi yoktur.
Harita uzerindeki işaretleri sitemizin işaretler bolumunde detaylı olarak bulabilirsiniz. Unutmayın veya yanılmayın genel olarak kullanılan işaretler bazen o harita icin gecerli olmayabilir. O zaman mantıkla yaklaşın veya bir bilene danışın.
Butun iz ve işaretleri teker teker hangi anlama geldiğini acıklamak mumkun değildir. Bunun icin acıklamalar kısa, sade ve net olarak yapılacaktır.
Yanılmamanız gereken diğer bir nokta iz ve işaretlerin hangi kulture veya doneme ait olduğunun bilinmesidir. Ermeni işaretleri ile Arap, Osmanlı, Yunan veya Kafkas işaretlerin anlamları tamamen farklıdır.
İşaretleri cozmeniz icin ;
a. İlgili topluma ait kultur yapısı,
b. İlgili doneme veya zamana,
c. Hazineyi gomen kişilere,
d. İlgili dine ait verilerin tam olarak bilinmesi gerekir.
Dort maddelik kategoriden sonra işaretlerin anlamları cozulebilir veya yakın anlamları ortaya cıkabilir.
HARİTAYI KOMPLE ANLAMA
Haritayı komple anlamak icin haritayı yonune koymadan, ne aradığını anlamadan, işaretleri cozmeden haritayı komple anlayamasın.
Haritayı komple anlamanız icin haritayı yonune koyup, işaret gruplandırılmasını yapıp işaretlerin araştırılması yapılmalıdır.
Detaylara inmeden haritayı komple anlamak mumkun değildir. Her detay etraflıca incelenmesi gerekir.
Haritayı anlamada belkiden en onemli kural şudur. Ne aradığınızı bilmek şarttır. Buradan hareketle haritayı anlamaya calışabilirsiniz.
Haritayı komple anlama o kadar kolay bir iş değildir. Zaten yaptığımız işin kolay olmadığını sizde farkındasınızdır.
Her iş gibi definecilikte de zorluklar vardır. Bu zorluklar emek, para, zaman vs. bir tarafa eldeki verilerin değerlendirip anlama zorlukları cok onemlidir.
Haritayı iyi okuyamadıysanız bu konuda uzmanlaşmış arkadaşlarınızdan yardım talep edebilirsiniz veya sitemize muracaat sonucu ilgili uzman arkadaşlarımız sizlere yardımcı olabilirler.
Ne kadar harita cozerseniz o kadar tecrube sahibi olur, haritaları kitap gibi okursunuz. Unutulmamalıdır ki harita definenin yerini gosterir veya yanıltır.
Konuya nasıl yaklaştığınız onemlidir. Aynı haritayı uc değişik define ekibine versek bunlar uc ayrı nokta kazarlar. Ancak uc değişik profesyonelce calışan define ekibine versek hep aynı yeri kazarlara. Mantık tek olmalıdır. Olaya yaklaşma tek olmalıdır.
Haritalar konusunda kitaplar alın okuyun , kendinizi profesyonelleştirin. Araziye cıkmak defineci icin en son iştir. Once harita etut edilmeli iyice anlaşılmalı sonra diğer konulara gecilmelidir.
Kazı yapmak definecinin en son işidir. Defineci demek iyi araştırma yapan kimse demektir. Nokta belli değilse harita o noktayı işaret etmiyorsa konuyu baştan alın tekrar inceleyin. Noktası belli olmadan rasgele kazı yapmayın. Emek, para, zaman ve başarı arzunuzu boşu boşuna risk etmeyin.
Haritanın guvenliğinden emin değilseniz hic uğraşmayın veya sahte bir harita ise cok cabuk cozersiniz. Sahte haritalarda 4-5 tane yanıltıcı ip ucları vardır. Kısa surede cozulur ve definenin yeri net olarak bilinir.
Uzman kişiler haric olmak uzere haritalar hemen cozulemez.
Gercek haritaların cozumu daha zor ve definenin yeri tam net değildir. Defineyi yine oradaki mevcut iz ve işaretlerden yola cıkarak bulacaksınız.
Haritanın komple okunması tamamen mantık ve profesyonelce calışma sonucu olur. Haritayı etut ettikten sonra kendiniz cizin. Haritayı cizemiyorsanız haritayı komple anlamamışsınız demektir. Size yardım şart olur.
KARŞILAŞILABİLECEK YASAL PROBLEMLER
Sitemizde ozellikle uygulamak istediğimiz konulardan bir tanesi yapılan defineciliğin kanuni olmasıdır.
Kanunsuz ve kacak kazılara tamamen karşıyızdır. Biz defineciler akıllı hareket etmek zorunda olan insanlarız. Cunku değeri cok buyuk olan varlıkları bulmak icin hareket ediyoruz.
Kacak kazılarda aklımıza bile gelmeyen problemlerin cıkacağını hicbir zaman unutmamalıyız. Boyle durumlara meydan bırakmamalıyız.
Kanunsuz kacak yapılan define arama calışmalarında yakalanma olasılığını duşunun, meydana gelebilecek kazalar yaralanmalar, olumler ekibi ve ailesini zor durumda bırakacağından kanunlara riayet etmekte fayda vardır. Bunlar neler olabilir, teker teker inceleyelim.
1. Polis veya jandarma ekiplerince kazı esnasında yakalanma.
2. Birileri tarafından ihbar edilme.
3. Meydana gelebilecek kazılardaki kazaların olumle sonuclanması.
4. Meydana gelebilecek kazılardaki kazaların ağır yaralanma ile sonuclanması.
5. Birileri tarafından zor kullanılarak kazı sonucu cıkarılan varlığı ele gecirmek istemesi.
6. Kazıda mevcut olabilecek tuzaklara yakalanma ile mahsur kalma olasılığı.
7. Boğulma veya kaybolmalarda ani mudahalenin yapılamaması.
8. Tıbbi mudahalelerde bulunamaması veya mudahalenin gec yapılması.
Cıkarılan define kacak olduğundan olayda direk kacakcı muamelesi goruleceğinden kanunlarla başı derde girecektir. İstenmeyen olayların riskine hicbir zaman ve hic bir yerde gerek yoktur.
Olaylara kanunlar acısından yaklaşıldığında tarihi eser kacakcılığının ağır suc kapsamında olduğunun herkes tarafından bilinmesinde fayda vardır.
İlgili ve ilgisiz kişilere farkında olmadan zarar verme olasılığının yuksek olduğu ve yasa onunde zor durumlara duşuleceği unutulmamalıdır.
Tarihi eser kacakcılığına bilmeyerek dahi olsa yardımcı olunduğu kacak kazılarda mevcut olunduğu goz onunde bulundurulmalıdır.
Cıkarılan define kacak olduğundan birileri tarafından guc kullanarak veya aldatılarak el değiştirebileceğinden uzun uğraşlar sonucu elde edilen varlık boşa gitmiş olacaktır.
Bu her kazıda mevcut olur. Sadece yasal anlamlardaki kazılarda bu risk olmaz. Bunu unutmamak gerekir.
Konu araştırılırken bircok insanın şuphelenmesi, takibe alması gayet doğaldır. Bundan dolayıdır ki, hic kimseye guvenmemeye ozen gosteriniz.
Boyle durumlarda yapabileceğiniz hicbir şeyin olmadığının bilinmesi, yapılabilecek tek şeyin hata yapmamaya ozen gostermek olduğudur.
Serbest piyasada değerlendirilmeye calışıldığından ikinci ve ucuncu ellerinde kar edeceği goz onune alındığında gercek değerinin altında işlem gorecektir.
İlk alıcı tarafından gercek değeri verilmeyeceği unutulmamalıdır. Cıkartılan varlığın gercek değerini sadece devlet verir. ( % 80 ) Serbest piyasada ilk alıcılarda değerinin % 40 – 50 gibi verileceği unutulmamalıdır. Bu oranda binbir zorluklar sonucu ortaya cıkar.
El değiştirme yasal olmadığından bircok olayda ilk satıcı yani definecinin zarar goreceği, belki de hic para kazanamayacağı unutulmamalıdır.
Serbest piyasada değerlendirilen varlıklar ucuncu ve dorduncu elden yurt dışına cıkarılacağından ulkemizin değerli kultur varlıklarının tukenmesine yardımcı olunarak vicdanen rahatsız ve huzursuz olacaksınızdır.
Cıkarılan varlığın serbest piyasada gercek alıcısı o varlığa ait uygarlığın torunları olduğu devlettir. Orneğin; Yahudi tarihi eserlerinin gercek alıcısı İsrail veya İngiltere – Amerika’daki buyuk iş adamları ve İsrail adına calışan lobi faaliyetlerini yuruten buyuk şirketlerdir. Diğerleri aracı veya tarihi eser kacakcılarıdır.
Anadolu’nun uzerinde sayısız uygarlıklar kurulduğu ve bu uygarlıklara ait tarihi eserlerin bir sel gibi yurtdışına tarihi eser kacakcıları tarafından cıkartıldığı bunun cok azının yakalandığı gerek basında, gerek siyasi ağızlarda, gerekse defineciler arasında telaffuz edildiği bilinmekte veya tahmin edilmektedir.
Bu konuda yazılı basında gorsel veya işitsel basında surekli haberler cıktığı panel, brifing, sunuş veya konu ile ilgili uzman kişilerin goruş ve onerilerinin sunulduğu programlar yapılmaktadır.
Yurdumuzun doğal guzellikleri sayılan kultur varlıklarının yurt dışının buyuk kazanclar sağlayarak tarihi eser kacakcıları tarafından cıkarılması biz definecileri ve bizim gibi duşunen insanları huzursuz etmektedir. Bunun onune gecmenin en buyuk şekli yapılacak kazıların kanuni olmasıdır.
Yaptığınız işten cok para kazanacağınızdan ekip ici, yakın arkadaş grubu, kamu gorevlileri ve guc odaklarının gozu her zaman uzerinizde olacaktır. İhbar suretiyle calışmalarınız boşa gidip ilgisiz insanlara para kazandırmanız boyle bir olayda doğal sayılır.
Yapılan kazı faaliyetleri kanuni değilse insanların veya kolluk guclerinin size her zaman şuphe ile bakacaklarının bilinmesinde fayda vardır.
KARŞILAŞILABİLECEK PSİKOLOJİK SORUNLAR
Bazı defineciler genelde izin almadan kacak olarak kazı yaparlar. Bu gibi durumlarda kendilerini baskı altında hissederler. Baskıyı yaratan etmenler cok ceşitlidir. En onemlisi gorunme ve yakalanma korkusudur.
Definecilerin baskı altında hissettikleri durumların sebebi belki de sonsuzdur. Bu şahıslara, olaylara, gelişmelere gore ceşitlilik kazanır.
Kacak calışan definecilerin tamamında ve yasal calışan definecilerin bazılarındaki psikolojik baskının temelinde yatan etmenleri kısaca incelemekte fayda vardır.
Psikolojik etkenler ekipten ekibe, şahıstan şahısa, goruşlere tecrubeye vs. gibi durumlarda insanlarda farklılık gostereceği değerlendirilmelidir.
1. Parasal kaynağın azlığı veya tahsis edilen finans miktarı atıl para olmaması, bu paranın tekrar yerine konması gibi durumlarda defineci veya ekip rahat hareket edemezler.
2. Ekipteki personelin iş ve zaman problemi. Ekipteki personelin değişik işleri olabileceğinden her zaman bir araya gelemezler. Buda fikir alışverişinde bulunamadıklarından kazıda fikir ayrılıkları cıkabileceği değerlendirilmelidir.
3. Kazılacak yerin iyi cozumlenmemesinden dolayı buyuk merak ve endişe duyulabilir. İyi etut yaptık mı ? Detayları atladık mı ? Doğru yeri kazıyor muyuz ? merakı ekibi veya definecinin kafasında şuphe uyandırabilir.
4. Sosyal normların baskısı. Acaba doğru mu yapıyoruz ? İnsanlar bizim hakkımızda ne duşunurler ? Ayıp mı ediyoruz ? gibi kafalara takılan sorular her zaman defineci veya ekibin calışmasını etkiler.
5. Gorunme ve takip ediliyormuş hissinin kişi uzerindeki baskısı. Bizi gorurlerse ne olur ? Ne duşunurler ? İhbar ederler mi ? İyi gizlendik mi ? Doğru zamanda mı kazıyoruz ? soruları defineci uzerindeki baskıyı arttırır.
6. Kanunsuzluktan doğan yakalanma ve surec tedirginlik ve huzursuzluğu. Yakalanırsak ne olur ? İşten atılır mıyız ? Tutuklanır mıyız ? Kac yıl ceza alırız ? Nasıl savunma yaparız ? Mahkeme ne kadar surer ? İyi avukat bulabilir miyiz ? Bu durum ailem acısından nasıl sonuclar doğurur, nasıl karşılarlar, ne yaparlar ? soruları ozellikle kacak yapılan kazılarda defineci veya ekip uzerinde yoğun baskı kurar.
7. Cıkarılan definenin yasal olmadığı icin serbest piyasa koşullarında nakde cevirme zorluklarından doğan huzursuzluk. Bulursak ne yaparız ? Nasıl nakde ceviririz ? Satarken yakalanır mıyız ? İhbar eden olur mu ? Alıcıyı nereden buluruz ? Nakdi nasıl alırız ? Alıcı jandarma veya polis olabilir mi ? Alıcı bize tuzak kurar mı ? Bulunan varlığın değerini nasıl tahmin ederiz ? Kazıklanır mıyız ? soruları defineci veya ekip uzerinde yoğun baskı kurar.
8. Yasal olmadığı icin calışmanın genelde gece saatlerinde olması sebebi ile karanlık ve korkunun huzursuzluğu. Bir şey olur mu ? Etrafta yabani hayvan var mı ? Goren olursa nasıl kacarız ? Kazarken bazı şeyleri goremeyebilir miyiz ? soruları defineci veya ekip uzerinde yoğun baskı kurar.
Yukarıdaki huzursuzluk etkenleri bir veya birkacının bir araya gelmesi ile calışma verimi duşer, kazalar artar ve olumle sonuclana bilir. Cunku insanlar huzursuz ortamda verimli calışma yapamazlar.
Kafalardaki sorulardan arınmadan sakin duşunulemeyeceğinden butun problemleri aşıp kazı yapılmalıdır.
Yapacağınız işte bu kadar riskli macera aramıyorsanız bu olayları yaşamanıza hic gerek yoktur. Yapacağınız iş Kanuni, sakin , risksiz olarak rahatlıkla yapılabilir.
Yapacağınız kazıyı projelendirin. Etut calışmanızı iyi yapın. Kafanızda problem kalmasın ve kanunun gucunu arkanıza alarak adım adım ilerleyin.
HALİSULASYON VE GERCEK DURUMLAR
Kazıda baskı altında yapılan işten verim azlığı nedeni ile gorulmeyecek halisulasyonlar hissettiğiniz olgular gercekten yaşadığını sandığınız ve definecilerin % 99’nun inandığı olaylar karşınıza cıktığında cok fazla abartırsınız.
Olmayan olayları, gorunmeyen nesneleri, yaşanmamış anları yaşamış gibi davranması definecilerin doğal ozellikleridir.
Bu olaylar genelde gece gec saatlerde, karanlıkta, yorgun kazı calışmalarında ve kacak kazı esnasında gorulurler. Gunduz kazıları ve yasal kazılarda bu olaylar cok ender gorulur.
Muhtemel gercekte olmayıp ta ozel durumlarda karşılaşılan olaylar nelerdir onları kısaca ozetleyelim. (Bu olaylar genelde kazı anında ortaya cıkarlar veya oyle hissedilir.)
Her kazıda bu olayların olacağı duşunulemez. Ender kazılarda ortaya cıkarlar. Genelde sakin, sessiz ve ıssız ortamdaki kazılarda meydana gelirler.
1. Hedef bolge kazılmaya başlandığında cok şiddetli ruzgar esmeye başlayabilir. Bu fırtına şeklinde bile gorulebilir.
2. Hedef bolge kazılmaya başlandığında yağmur yağabilir. Şiddetli yağmurla sel gelebilir (Ama bu yağmurlar uzun surmezler).
3. Topraktan cıkarılan heykel gibi doğal varlıklar canlanabilir, hareket edebilir gibi gorunebilirler. Bu durum genelde heyecan, korku ve yorgunluğun birleşmesi ile halisulasyonda olabilir, gercekte olabilir.
4. Topraktan cıkarılan heykellerin gozunden, ağzından veya kafasından kanlar akabileceği gorulebilirler.
5. Topraktan cıkarılan heykel ağzından ve kafasından kanlar akabilir. Gozleri acılıp kapanabilir.
6. Kazı yapılan yerden yılan cıkabilir. Bu durum doğal sayılabilir. Ama bazıları halisulasyonda olabilir.
7. Cıkan define sandık, kup, gıcık, kazının icinden arılar, kurbağalar, yılanlar, koc goruntuleri v.s. umulmayacak şeyler cıkabilir. Bu durumda kazıya ara verip, iyice dinlenip, sakin sakin duşundukten sonra nelerin yapılacağına karar verilmelidir.
8. Mezardan inilti ve sesler gelebilir. Konuşmalar duyulabilir. Bu durum genelde mağara ve mezarlıklarda yapılan kazılarda ortaya cıkar.
9. Kazılan yerden ayak, el veya hayvan tırnak izi cıkabilir. Burada siz definecilere birşeyler anlatılmak istenebilir. Olaylar tekrar gozden gecirilip, sakin sakin duşunulup titizlikle incelenmelidir.
10. Kazı yapılan bolgede aniden sakallı bir derviş, hoca, papaz halisulasyonları gorulebilir. Boyle durumlarda kazıya son verilmesinde psikolojik acıdan ve sağlık acısından fayda vardır.
11. Kazı yapılan yerden ici kul dolu bir kup cıkabilir. Kupu mutlaka gunduz acıp incelemeli ve olayı iyi araştırmada fayda vardır.
12. İşci boş kup, kazan, bakrac, testi sandık v.s. cıkabilir. Bunlar bir iz ve işaret olabilir. Ancak definenin kendiside olabilir.
13. Kazılan yerden ateş cıkabilir.
14. Kazılan yerden harita, iz, işaret, heykel, figurler (keci, kopek, ok, yılan, kazan, kup, kılıc, ağac) cıkabilir. Bunlara dikkat edilmesi gerekir. Cevre araştırılmasının iyi yapıldığında size cok fazla bolge hakkında bilgi verebilirler.
Boyle durumlarda araştırmalar tekrara gozden gecirilmeli, teker teker etut edilmelidir. Detaylar uzerinde durulmalı ve titizlikle incelenmelidir.
Yapılan kazıdan her zaman altın, para, mucevherat cıkmayabilir. Bazen bu iz ve işaretlerde cıkabilir. Bunların iyi değerlendirilmesi ve anlaşılması gerekir.
Psikolojik yonden hazır değilseniz paniğe kapılır ve rahatlıkla hata yapabilirsiniz. Boyle durumlarda panik yapılmaması gerekir. Kazıdan herşeyin cıkabileceği bilinmelidir. Bu olayların % 90 kazı yapan insanlara zarar vermezler. Ancak zararlı olan olaylarda vardır.
İnsanlar yorgun, uykusuz, problemli, karanlıkta kazı yaparken boyle durumlarla fazla karşılaşırlar. Doğruluğu – yanlışlığı, gercekliği – sahteliği defineciye ve diğer insanlara gore değişir.
Yukarıda saydığımız problemler sitemizin karşılaşılan tehlikeler bolumunde detaylı olarak incelenecektir.
Psikolojik olarak rahat değilseniz normal zamanda olan soylenen yapılan herşey size cok buyuk gelir.
Kazıya cıkmadan once butun problemleri emanetciye bırakarak sadece anahtarı alıp gidilmelidir. Boyle durumlarda başarı daha yuksek olacaktır. Daha sağlıklı duşunerek karar verilecektir.
Bu kadar problemin aşılmasında diğer taraftan en onemli etken yapılacak kazının izin alınarak yasal yollardan yapılmasıdır.
Bu gibi durumlarda sitemize anılarınızı yazabilirsiniz. Diğer insanların bilmesini istediğiniz anıları anlatarak veya kafanıza takılan problemleri sitemizden veya bize muracaat ederek oğrenebilirsiniz.
Kanuni yapılan kazılarda ilgili muze mudurluğu ve mulki amirlerce gorevlendirilen gorevliler alacağından psikolojik etkenlerin % 90 ortadan kalkacak ve sağlıklı bir kazı yapılacaktır. Zaman sınırlaması olmayacağından sakin kararlar verilecektir.
Gecenin karanlığından dolayı olaylar cok cok az olacaktır. Bu tur olaylar halisulasyon veya gercek olabilir, ama gercek olma olasılığı yuksektir.
ARAMA İCİN MURACAAT
Define aramak her zaman mumkundur. Yeter ki kanuni olsun. kanunlar herkese acıktır. Herkes gerekli izin alarak define aramaya başlayabilir.
Define aramak hem zor hem kolay bir iştir. Ancak bir yonu vardır ki bu yon cok tehlikelidir. Neden bahsettiğimi defineciler cok iyi anlarlar. Bu kacak yapılan kazılardır.
Kazılacak bolgenin gerekli araştırmasını yaptıktan sonra kazılacağına karar verilirse yapılacak ilk işin en yakın muze mudurluğu ve mulki amirliğine muracaat ederek izin alınmasıdır. En doğru yol budur.
Defineciler arasında yaygın bir goruş vardır. “Bulduğum defineye devlet el koyar hakkımı vermez”. Bu cok yanlış bir kanıdır bulunan her turlu definen takdir komisyonlarınca incelenerek değeri bicildikten sonra ilgili bakanlığa odeneği ayrılıp bloke edilen odenekten definecinin hakkı verilir.
Konuya diğer yonden yaklaşan kacak yapılan bir kazıda elde edilen define (altın, gumuş, heykel veya arkeolojik değeri olan varlıklar) Serbest piyasada kacak olarak alınıp satıldığını herkes bilir. Bunun gercek değerini ilk elden bulan şahsa odenmediğini, kacak olduğu icin yakalanma riskinin cok yuksek olduğu surekli ihbar edildiği bilinmektedir. (İhbar edene varlığın değeri uzerinden %7,5 verilir)
Bu kadar riske girmeye bence girmeye hic gerek yoktur. Az, oz ve temiz kazanılması bulunan varlıkların yurdumuzda kalması, muzelerimizde sergilenmesi icin mutlaka kazının izin alınarak yapılması gerekir.
Arama yapmak ve kazıda bulunmak icin en yakın muze mudurluğu ve mulki amirden muracaat sonucu izin alınmalıdır.
İlgili mudurlukler yapılan muracaatları cok cabuk değerlendirip ekip oluşturmaktadırlar.
Muracaat bir dilekce ve ekinde aşağıdaki belgelerle muze mudurluğune yapılmaktadır.
Define arayacak kimse bolgesini tespit edip gerekli on calışmaları yaptıktan sonra bir dilekce ile en yakın mulki amire ve bir dilekce ile muracaat edebilir.
Define aranacak bolge once iyice araştırılmalıdır. Soz konusu bolgenin eski uygarlıklardan gunumuze evreleri incelenip sonra bolgesel tespite gecilmelidir.
Hedef once gozle, sonra makine ile test edildikten sonra kazı yapılmasına gerek duyulursa, yasal muracaatta bulunulmalıdır. Boşu boşuna kazı yapılmamalıdır.
Define arama yasal bir iştir. 2863 Sayılı Kanuna atfen define arama yonetmeliği cıkarılmıştır. (R-6 –27 OCAK 1984 Sayı- 18294)
Kesinlikle on şart olarak veya prensip olarak bolgenin nokta hedefe ulaşmadan boşu boşuna kazı icin muracaat yapılmamalıdır. Olay her yonu ile detaylıca ele alınmalıdır.
Define aranacak bolgenin on calışmasından sonra dilekce verilir. Bu dilekcede aşağıdaki durumlar acıkca belirtiler.
1. Arama maksadı
2. Arama yapılacak il, ilce, bucak, koy, mahalle, sokak ve ev numarasına kadar bildirilir.
3. Bu bolgenini ekili olup olmadığı
4. Meskun mahal olup olmadığı
5. Tapulu tapusuz olduğu ve tapunun kime ait olduğu acıkca belirtilir.
Calışmalarımızda yaşadığımız onemli bir problem izin alındıktan sonra kazı icin bazı şartlar oluşmamaktadır. Boyle durumlarda zaman, iktisadi veya ekibin toparlanma gibi problemlerle karşılaştık. Sizlere onerilerimiz bu faktorleri iyi değerlendirip kazı icin muracaatı şartlar uygun olduğu zaman yapmanızdır.
Muracaat dilekcesine;
a) Define aranacak sahanın yetkili teknik elemana cizdirilmiş, İl Bayındırlık Mudurluğunce tasdikli, 1/500 olcekli tesviye munhanili haritası veya krokisi,
b) Krokisi cıkarılamayacak ev ve bunun gibi yerler icin ise ada, parsel ve cap numarasını belirten vaziyet planı,
c) Uzaktan ve yakından olmak uzere ceşitli yonlerden cekilmiş net fotoğrafları,
d) Define aranacak yer sahipli ise, gercek kişilerden noterden tasdikli muvafakat name, tuzelkişilerden de yetkili organlarından alınacak muvafakat yazısı eklenir.
Define aranacak bolge 100 m2’yi gecemez. Bu bolge dilekce ekinde verilecek kroki harita, fotoğraf uzerinde işaretlenecektir.
Mulki amir, define aranacak yerin 2863 sayılı Kanunun 6. maddesinde belirtilen yerler ile tespit edilen sit alanları ve mezarlıklar icinde olup olmadığını, define aranmasında sakınca bulunup bulunmadığını, en yakın muze mudurluğune tespit ettirir.
Unutulmamalıdır ki en guzel zevkli, huzurlu ve risksiz iş kanuni yapılan iştir.
Sitemizde biz her zaman yasal anlamda yapılan kazılardan bahsediyoruz. Yasal olmayan kazıların bizce bir onemi yoktur. Tavsiyemiz her zaman hukuki boyutlar uzerinde durulmasıdır. Kazıların ceza veya kanunsuz işlerle yapılmasını onermiyoruz.
RUHSAT ALIMI VE SONRASI
Muze Mudurluğunce, muracaat uygun bulunduğu takdirde define arama ruhsatı verilir. Ruhsatname bir yıl surelidir. Define araması aralıksız en cok bir ay devam eder. Hava muhalefeti veya tabii afetlerden dolayı bu sure icinde bitirilemezse bir defaya mahsus olmak uzere mulki amirce en cok bir ay daha uzatılabilir.
Define araması, define aranacak yere en yakın muzeden gorevlendirilecek ihtisas elemanı başkanlığında, Maliye ve Gumruk ve İcişleri Bakanlıklarının mahalli birer temsilcisi gozetiminde yapılır.
Define aranacak yeri incelemeye gidecek muze ihtisas elemanı ile, aramada bulunacak ihtisas elemanı, Maliye ve Gumruk ve İcişleri Bakanlıkları temsilcilerinin yol masrafları ve birinci derece devlet memuru harcırahı uzerinden yevmiyeleri define arayıcısı tarafından odenir. Bu yevmiyeler gunluk zorunlu giderleri karşılamadığı takdirde, aradaki fark yevmiyelerin % 50’sini gecmemek şartıyla define arayıcısı tarafından ayrıca odenir.
Define aramasından doğacak zarar ziyan ve kazı yapılan yerin eski haline getirilmesi ile ilgili masraflar define arayıcısına aittir. Bu masrafların tahmini tutarı ilgili muze mudurluğunce tespit edilir.
Define arama yerini incelemeye gidecek muze ihtisas elemanlarının harcırahı onceden, diğer harcamalar ise arama başlamadan once arayıcı tarafından bir devlet bankasına muze mudurluğu adına yatırılır. Muze muduru aramadan once gorevlilere avans oder. Hizmetin yerine getirilmesinden sonra gorevlilere verecekleri hak ediş belgelerine gore kesin hesap yapılır. Artan para aracıyla teslim edilir.
Calışmalar, gorevliler ile arayıcının imzasını taşıyan tutanaklarla gunu gunune tespit edilir. Bu tutanaklar ve arama sonunda tanzim edilecek nihai tutanak Bakanlığa gonderilir.
Define aramasının mevzuat hukumlerine gore ilgililerce durdurulması halinde arayıcı hicbir hak, zarar ve ziyan talebinde bulunamaz.
Define aramalarında kultur ve tabiat varlığı bulunduğu takdirde arama derhal durdurulur ve durum Bakanlığa bildirilir. Arayıcı, bulunan kultur ve tabiat varlıkları uzerinde hic bir hak iddia edemez.
Define aramasında cıkan buluntular Bakanlıkca tayin edilecek en az uc kişilik bir uzman heyetine incelettirilir. Elde edilecek buluntular kultur ve tabiat varlığı ise muzelere, define ise Maliye ve Gumruk Bakanlığına teslim edilir.
Bulunan definenin Maliye ve Gumruk Bakanlığınca gecer akce olarak değeri tespit edilir. Define Hazineye ait arazide bulunmuşsa % 50’si aracıya, ozel veya tuzelkişilere ait arazide bulunmuşsa, % 40’ı aracıya, % 10’u ise mulk sahibine verilir.
Yukarıda sayılan burokratik işlerin zorluğundan cekinilmemelidir. Cunku amac tabiat ve kultur varlıklarını koruyarak cıkabilecek tarihi eserin değerini defineciye verip o varlığın sahibini butun ulkenin olmasını sağlamaktır.
Kacak yapılan kazılarda burokratik işlemler olmamasına rağmen kacakcılık işlerini işlendiği ve kanuni yukumluluklerle sorumlu olduğunun bulunması gerekir.
Bu işlerle uğraşan gercek defineciler konuyu iyi bilirler. Az, oz ve temiz ve kanuni kazanmak esastır.
Yapılan iş eğlence ve hobi amacına temizce ulaşmalıdır. Vicdanların temizliği ve saflığı en buyuk definedir.
Sitemizden bu konularda yardım talebinde bulunabilirsiniz. Sizlere mumkun olduğu kadar yardımcı olunacaktır.
Muracaatlarınızda kanunsuz yaklaşımlarda bulunmamanızı temenni ederiz. Yaptığınız muracaatları resmi kazılar icin yapıldığı farz ve kabul edilecektir.
işte bukadar arkadaşlar yorumlarınızı bekliyorum
__________________