Akıllı, faziletli, irfanlı bir genc, bir şeyhin yanında konakladı. Onun yukunu, eşyasını aldılar ve kendisini bir dergÂhta misafir ettiler. Misafirlik muddeti bittikten sonra şeyh Efendi, o gence:

“-Şu mescit tozlanmış, her tarafında cer-cop toplanmış. Burayı guzelce sil supur, temizle!” dedi.

Genc misafir, bu sozu işitince hemen orayı terk etti. Bir daha yuzunu goren olmadı. Bu gencin, kendisinden hizmet istenmesi uzerine apar-topar oradan ayrılması insanların dedikodusuna sebep oldu. Kimi onun hizmetten kactığını, kimi ise onun, elinden hicbir iş gelmeyecek kadar beceriksiz olduğunu soyluyordu.

Gunun birinde şeyh Efendinin muridlerinden birisi, yolda o genc misafirle karşılaştı:

“-Arkadaş! iyi duşunmedin ve doğru bir iş yapmadın! Sen misafir olarak kaldığın muddetce elimizin, başımızın ustundeydin. Sana ne oldu ki, ufacık bir yerin temizliği istendiğinde kacıp gittin. Ey kendini beğenmiş genc, bilmiyor musun ki; insanlar hizmet ede ede yukselir ve bir mevkî sÂhibi olurlar!” dedi.

Genc yolcu yana yakıla ağladı, inledi ve:

“-Ey canlar besleyen, gonullere surûr veren dostum! Emri aldığım gibi temizlemek icin mescide gittim. Baktım ki mescitte toz toprak yok, tertemiz. O yerde bir kirli varsa, o da bendim, benim gonul mescidimdi. Ve artık oraya bir daha uğrayamadım. cunku gonul mescidini temiz tutmak lÂzımdır!” dedi.


Tasavvuf yoluna intisab eden her insan, kendi kusurunu gormeli, tevÂzûya burunmelidir. Meyveli dal, başını aşağı tuttuğu gibi, akıllı insan da mutevÂzî olur. Yucelik istersen, tevÂzûyu sec! cunku yucelik makamına cıkmak icin, tevÂzûdan başka merdiven yoktur.

Ey insan! CenÂb-ı Hak seni topraktan yaratmıştır. Toprak gibi mutevÂzî ol. Madem ki topraktan yaratıldın; ateş gibi hırslı, cihÂnı yakıcı, inatcı olma! Korkunc ateş baş cekti, yukseldi, sivrildi. Toprak ise mutevÂzî oldu. Ateş yukseldiği icin (kibirlendiği icin) ondan şey*tan yaratıldı. Toprak tevÂzû gosterdiği icin, ondan Âdem yaratıldı.
__________________