Ucan balonlar ne kadar yukseğe cıkabilir?

Bazen cocuğa alınan bir ucan balon elinden kacabilir. Hep beraber havada yukselen balona bakakalınır. Bu balon havada ne kadar yukselecektir acaba? Ucan balonların doldurma ucları ne kadar iyi bağlanmış olursa olsun, cok az da olsa hava daha doğrusu helyum kacırırlar.

Havadan cok daha hafif helyum gazı ile şişirilen bu balonların ağızlarından kacırdıklarını eve getirdiğimiz ve tavana yapışıkmış gibi havada duran balonun sabah olunca porsuyup yere inmiş olduğunu gorunce anlarız. Balonun ağzının ideal bir bicimde bağlanmış olduğunu kabul etsek bile havada yukselebileceği mesafe yine de sınırlıdır.

Yukseldikce hava basıncı azaldığından ve balonun ic basıncı dışındakinden daha yuksek kaldığından balon yukseldikce şişmeye başlar. Sonunda balonun yapıldığı malzemeye, hacmine ve malzemenin kalınlığına bağlı olarak belirli bir yukseklikte patlar. Kucuk ucan balonlar en cok 10,000 metreye, sepetinde insan taşıyan buyuk balonlar 30,000 metreye, bilim insanları tarafından icinde olcum aletleriyle birlikte yollanan araştırma balonları da 40,000 metreye kadar yukselebilirler.

Balonların belirli yukseklikte dış basıncın azlığına dayanamayıp patlamalarından bazı bilimsel gozlemlerde de faydalanılır. Hava tahmin balonlarına bağlı hava sıcaklığını, basıncını ve nem oranını olcen aletler vardır. Bu balonlar yaklaşık 30,000 metre yukseklikte patlayacak şekilde yapılmışlardır. Aletler acılan bir paraşutle yere yumuşak iniş yaparlar. Hem uzerlerindeki

değerler kaydedilir hem de oldukca pahalı olan bu olcum aletlerinin tekrar kullanılabilmeleri sağlanır. Bu olcum aletleri bir tarlanın ortasına, bir ağacın tepesine veya bir vadi yatağına da duşebilirler. Onları bulanların ilgili makamlara goturmeleri artık aletlerin ne olduklarını anlamalarına veya insaflarına kalmıştır.

alıntı**dır
__________________