Hepimiz x,y,z koordinatlarını biliyoruz. Ancak bilim adamları aynı goruşte değil
Bilim adamları bu konu hakkında Minkowski ve Euclidiean geometri anlayışları ile birbirlerini yemektedir. Euclidiean teorisine gore, bildiğimiz uzay, x,y,z koordinatlarının yanı-sıra beynimizin algılayamadığı 4,5 hatta10 boyutun olduğunu belirtiyor. Minkowski mantığı ise bildiğimiz x,y,z ‘nin yanında 4. boyut olarak “zaman” kavramının bulunduğunu belirtiyor. Zaman kavramınında kendi icinde x,y’ye hatta bir de z’ye (paralel boyut) sahip olduğu duşunceleri goz onunde bulundurulunca varolan beynimizin de kaybolduğunu farkediyoruz. Bu yuzden derin nefes alıp, gundemimizin muhteşem meşguliyetlerinden 5dk zaman ayırıp bu oldukca ilginc konuyu biraz duşunelim.
Minkowski’nin geliştirdiği mantığı (Einstein’in ilk ortaya attığı) neredeyse isminin bir yerinde Star (Yıldız), Time (Zaman) veya Space(Uzay) bulunan tum filmler, tum oyunlar, tum kitaplar kısacası her yerde defalarca izledik. Hatta sokaktan birini cevirseniz sorsanız uzay-zaman teoremi/relativitiy/izafiyet (bayağı uzun bir sure aclık anlamına geldiğini zannediyordum) nedir diye, bir cevap verirler mutlaka. Daha fazla detay icin google’a başvurun
Benim asıl ilgimi ceken ve şu anki teknoloji ile bize daha yakın duran Euclidiean uzayında x,y,z’ye ek olarak birde 4. bir boyut olması. Bu boyutlar 10'a kadar gidiyor gibi gozukuyor ancak ben 4'u tam anlamadım bu yuzden hep beraber bir anlamaya calışalım Buradan 4D for dummies tarzı bir seri bulabilirsiniz. Herbiri muhteşem cizimler ile detaylandırılmış ama arabayı hayatında metal gormemiş birine anlatınca ne kadar anlar ki. (Sumerlere o kadar anlatmışlar ucak, roket, uzay muzay adamlar hala tabletlere yanan ok, ucan tanrılar cizmişler. Bkz. “12. gezegen” diye bir kitap, kaynak var ama tuhaf yinede.)
Not: Anlatım once 2Boyuttan başlıyor sonra 3'e gecilip 2-3-4 boyut arasında surekli kıyaslamalar yapılıyor. Herşeye bakmanızı tavsiye ederim sonra ne anladığınızı yazarsanız daha makbule gecer.
Not1.5: Bir yerlerde gordum sinemalarda 4. boyut, sinemanın 3 boyutlu filme gore hareket etmesiymiş.(?)Normal boyut anlamında değil yani.
Not2: Yaaa, hic bazı kanallardaki 4. mu 5.mi boyuttaki gibi kolay değil. Akşama iyi bir cocuk olduğunda bir yerlerden bulgur, borek, corek, nur cıkmıyor. Keşke oyle olsaydı valla calışmaya gerek yok, super iyi ol, salondaki gumuşlerden bulgur cıksın.

http://sizdensize.milliyet.com.tr/Bi...aberDetay/3166
__________________