Canakkale Savaşları'nın uzerinden 91 yıl gecti. Yuz binlerce şehit verildi, sayısız kahraman cıktı ve binlerce kahramanlık yaşandı. Denizde Nusret Mayın Gemisi, karada ise Seyyit Onbaşı gibilerinin destanlaşan anılarına, hava savaşlarındaki kahramanlar bilinmediğinden eklenemedi. Kazanılan zaferle, dunyaya, Canakkale'nin karadan ve denizden gecilmezliği ortaya konurken, havadan da gecmenin mumkun olmadığı gosterildi.

Canakkale Savaşları, Turk havacılık tarihi acısından onemli bir yere sahip. Canakkale'de konuşlandırılan 1. Tayyare Boluğu, yaptığı keşif ucuşlarıyla duşman donanmasının gucu, saldırı pozisyonu ve yeri konusunda bilgi toplamanın yanında, duşman ucaklarının Osmanlı Ordusu hakkında bilgi edinmelerinin de onune gecti. Turk havacılık tarihinde ilk kez havadaki bir Turk ucağı, duşman ucağını makineli tufek atışıyla duşurmeyi bu savaşta başardı. 30 Kasım 1915'te Usteğmen Ali Rıza Bey idaresinde havalanan Albatrus C I modeli ucakta Gozetleyici Teğmen İbrahim Orhan, bir Fransız tayyaresini makineli tufek ateşi ile vurarak duşurmeyi
başardı. Teğmen İbrahim Orhan, Turk havacılık tarihine 'havada yapılan muharebede ilk duşman ucağı duşuren kişi' olarak gecti. Bu başarısından sonra Almanya'ya pilotluk eğitimi icin gonderilen İbrahim Orhan, brovesini taktıktan sonra, once Filistin ve Hicaz'da, ardından da İzmir'deki 5. Tayyare Boluğu'nde gorevlendirildi. Teğmen İbrahim Orhan, Temmuz 1918'de Sakız Adası uzerinde keşif ucuşu yaparken İngilizlerin actığı ucaksavar ateşi ile vurularak şehit duştu.

[IMG]http://img375.**************/img375/507/albcinam0dn.jpg[/IMG]
ALBATROS C-I

Ortadoğu Teknik Universitesi (ODTU) Tarih Bolumu Havacılık Tarihi Oğretim Gorevlisi Bulent Yılmazer, Zaman'a, Canakkale Savaşları'nın bilinmeyen kahramanlarını anlattı. Savaş boyunca Osmanlı Ordusu'nda 21 ucağın gorev yaptığını aktaran Yılmazer, muttefik guclerin 40 civarında tayyaresine karşı buyuk bir mucadele verildiğini ifade etti. 1. Tayyare Boluğu'ndu 5'i pilot, 10'u rasıd (gozetleyici) toplam 15 Turk havacının bulunduğunun altını cizen Bulent Yılmazer, ilaveten 16'sı pilot, 7'si gozetleyici 23 Alman havacının da Canakkale'de duşmana karşı savaştığını acıkladı. Savaş boyunca sadece bir Turk ucağının ucamayacak şekilde yara aldığını kaydeden Yılmazer, buna rağmen ucağın inmeyi başardığını bildirdi. Yılmazer, "Savaşların başlamasından, duşman guclerin geri cekilmelerine kadar gecen 10 aylık zaman zarfında 6'sı hava savaşı, 16'sı ise yerden acılan savunma ateşi sonucunda teyit edilmiş toplam 22 duşman ucağı duşuruldu. Bunun yanında karşı tarafca teyit edilmeyen, ancak Osmanlı Ordusu tarafından vurularak duştuğu bilinen 9 duşman ucağı daha bulunuyor. Osmanlı Ordusu'nda savaş boyunca sadece Alman Kurt Haaring isimli havacı hayatını kaybetti." dedi.


18 Mart 1915'te Ege Denizi'ndeki adalardan hareket eden İtilaf Devletleri Donanması, Osmanlı Ordusu havacılarının yaptıkları keşif ucuşları sonucu tespit edildi ve gerekli tedbirlerin alınması sağlandı. Keşif ucuşlarıyla duşman donanmasının gucu hakkında bilgi edinen Osmanlı havacıları, duşman ucaklarının Turk mevzileri uzerinde keşif yapmalarını da onledi. İngiliz hava birliklerinin Ege Denizi'ndeki adalardaki hava ustlerine karşı da Osmanlı Ordusu ucukları cok başarılı bombardıman harekÂtı yuruttu. Yoğun ucuşlar yaparak gizlemeye calıştıkları cekilme harekÂtı da, Osmanlı havacılarının 6 Ocak 1916 tarihinde iki duşman
ucağı birden duşurmesiyle ortaya cıktı. Cekilmenin ortaya cıkması uzerine İtilaf Devletleri, bir cok techizatı geride bıraktı. Hatta goturemedikleri bir ucağı, Osmanlı'nın eline gecmesini onlemek icin parcalamak zorunda kaldı.
Ozcan Yağmur - Ankara (Zaman)

O donemki ucaklar, makineli tufeğin yanı sıra, toplam 50 kiloyu gecmeyen bomba taşıma kapasitesine sahipti. Canakkale Savaşları sırasında İngiliz ve Fransız hava birlikleri
Farman
[IMG]http://img455.**************/img455/984/farmanf60goliath2tu.jpg[/IMG]

Breguet
[IMG]http://img385.**************/img385/645/breguetbre6909jj.jpg[/IMG]

Nieuport
[IMG]http://img385.**************/img385/5418/nieuport11rnas6if.jpg[/IMG]

Bristol
[IMG]http://img364.**************/img364/552/bristol8tn.jpg[/IMG]

Osmanlı Ordusu ise Almanlar tarafından verilen;

Albatrus
[IMG]http://img375.**************/img375/507/albcinam0dn.jpg[/IMG]

Rumpler
[IMG]http://img239.**************/img239/2653/rumpler21qq.jpg[/IMG]

Fokker
[IMG]http://img407.**************/img407/9849/fokkertriplanes8te.jpg[/IMG]

LVG
[IMG]http://img407.**************/img407/3616/lvgcvpic7nu.jpg[/IMG]
modeli ucaklar kullandı

umarım yararlı bi konu olur; tarihimizi bilelim
__________________