SABUN KİRİ NASIL TEMİZLİYOR ?
Aslında sabun bir antiseptik, yani mikrop oldurucu değildir. Normal bir deri uzerinde, olu deri hucreleri, kurumuş ter, ceşitli bakteriler, yağlı ifrazatlar ve toz vardır. Sabunun ozelliği, mekanik olarak derimizin uzerinden bunların alınmasını sağlamasıdır.

Suyu ve yağı (ne yağı olursa olsun) aynı kaba koyarsanız birbirlerine hic karışmazlar aksine su ve yağ molekulleri arasında birbirlerini iten bir guc vardır. Elimizi sadece su ile yıkadığımızda, derimizin uzerindeki yağ tabakası, suyun derimize temasına mani olur, onu dağıtır ve tam anlamı ile temizlik sağlanamaz. İşte burada sabun devreye girer ve aracılık rolunu ustlenir.

Sabunun bilinen tarihi 2000 yıldan da oncesine uzanır. Hatta Anadolu'da 4000 yıl evvel Hititlerin yaktıkları bitkilerin kulleri ile ellerini temizledikleri bilinmektedir. Sabun, tarihinin her doneminde ucuz ve kolay bulunabilen malzemelerden yapılmıştır. Romalılar sabun yapabilmek icin, kirec taşını ısıtarak kirec elde etmiş, bu ıslak kireci sıcak ağac kulleri uzerine puskurtup sonra da karıştırmışlardır.

Oluşan gri camuru sıcak su dolu bir kazana dokerek keci yağı ile saatlerce karıştırarak kaynatmışlardır. Kirli kahverengi kalın bir tabaka oluşunca, soğumaya bırakmışlardır. Soğuma sonucu sertleşen tabakayı parcalara bolerek sabun olarak kullanmışlardır.

İşte sabun budur. Her sabun kirec gibi bir alkali madde ile bir ceşit yağın karışımıdır. Gunumuzde alkali olarak kirec yerine genellikle kostik soda kullanılıyor. Keci yağı yerine de, sığır ve koyun yağlarından elde edilen don yağları, hurma, pamuk cekirdeği ve zeytinden elde edilen yağlar kullanılıyor.

Alkali ve yağdan meydana gelen sabun da anne ve babasının ozelliklerini taşır. Yani bir taraftan yağı severken diğer taraftan suyu sever. Sabun molekullerinin bir ucu yağı, diğer ucu da bir alkali olan suyu ceker. Ellerimizi ovuşturduğumuzda yağ ve kirler, dolayısıyla icindeki bakteriler parcalanır. Sabun molekulleri bu yağlı kirleri sararlar suyla birleştirirler ve artık cozunemez hale getirirler. Musluktan akan su ile de uzaklaşır giderler. Ellerin kurulanması ile de bakterilerin cok sevdiği nemli ortam ortadan kalkmış olur.

Gunumuzun modern marketlerinde ise sabunun, bazı katkı maddeleri, boyalar, parfumler, deodorantlar, bakteri giderici maddeler, kremler, losyonlar ve reklamlarda soylenilen diğer maddeler eklenmiş hali ile karşılaşıyoruz. Şampuan, diş macunu, tıraş kremi ve kozmetikler, sabunun sodyumun değişik bileşikleri ile yapılmış diğer adlarıdır. Eğer kostik soda yerine potasyum kullanılırsa, daha yumuşak olan sıvı sabun elde edilir.


__________________