Bu mektûb, Mîr Muhibbullaha yazılmısdır. Sunnet-i seniyyeye yapısmagı ve bid’atlerden sakınmagı bildirmekdedir:
Allahu teÂlÂya hamd olsun! Onun Peygamberlerine salÂt ve size duÂlar ederim. Kıymetli kardesim seyyid Mîr Muhibbullah! Buradaki fakîrlerin hÂlleri, gidisleri cok iyidir. Bunun icin Allahu teÂlÂya sonsuz hamd etmek lÂzımdır. Sizin de selÂmetiniz icin ve hÂlinizin degismemesi icin ve dogru yolda ilerlemeniz icin Allahu teÂlÂya du ederim. Bu gunlerde, ne hÂlde bulundugunuzu bildirmediniz. MesÂfenin uzaklıgı, haberlesmeyi guclesdiriyor. Nasîhat vermek, dînimizin birinci vazîfesidir ve Peygamberlerin en ustunune uymakdır “Ona ve hepsine ustun duÂlar ve selÂmlar olsun!”. Ona uymak icin Onun sunnetlerini, ya’nî butun emr ve yasaklarını yerine getirmek ve Onun begenmedigi bid’atlerden sakınmak lÂzımdır. O bid’atler, gecenin karanlıgını yok eden, tan yerinin agarması gibi parlak gorunseler de hepsinden kacmak lÂzımdır.Cunki,hicbir bid’atde nûr yokdur, ısık yokdur. Hicbir hastaya sif yokdur. Hicbir hastaya ilÂc olamazlar.Cunki,her bid’at, y bir sunneti yok eder, yÂhud sunnetle ilgisi olmaz. Fekat, sunnetle ilgisi olmıyan bid’atler, sunnetden asırı, artık oldukları icin, sunneti yok etmis olmakdadırlar. Cunki, bir emri emr olunandan ziyÂde yapmak, bu emri degisdirmek olur. Bundan anlasılıyor ki, nasıl olursa olsun, her bid’at sunneti yok etmekdedir. Sunnete ters dusmekdedir.
Hicbir bid’atde iyilik ve guzellik yokdur. Keski bilseydim ki, kÂmil olan bu dinde ve Allahu teÂlÂnın rÂzı oldugu islÂmiyyetde, ni’metler temÂm oldukdan sonra, ortaya cıkan bid’atlerden ba’zılarına, nasıl olmus da guzel demisler? Bunlar nicin bilmemisler ki, birsey yukseldikden, temÂm oldukdan, begenildikden sonra, buna yapılacak eklemeler guzel olamaz. Hak olan, dogru olan birseyde yapılacak her degisiklik, dalÂlet ve sapıklık olur. KÂmil olan, temÂm olan bu dinde sonradan meydÂna cıkarılan birseye guzel demenin, dînin kemÂle ermedigini gosterecegini ve nimetin temÂm olmadıgını bildirecegini anlamıs olsalardı, hicbir bid’ate guzel diyemezlerdi. YÂ Rabbî, unutdugumuz ve yanıldıgımız seyler icin bizleri hesÂba cekme! Size ve yanınızda olanlara selÂm ederim.
[Sunnet kelimesinin dînimizde uc manÂsı vardır:
(KitÂb ve sunnet) birlikde soylenince, kitÂb, Kur’Ân-ı kerîm, sunnet de, hadîs-i serîfler demekdir. (Farz ve sunnet) denilince, farz, Allahu teÂlÂnın emrleri, sunnet ise, Peygamberimizin “sallallahu aleyhi ve sellem” sunneti, yanî emrleri demekdir. Sunnet kelimesi yalnız olarak soylenince, islÂmiyyet, yanî butun ahkÂm-ı islÂmiyye demekdir. Fıkh kitÂbları boyle oldugunu bildiriyor. Mesel (Kudûrî muhtasarı)nda (Sunneti en iyi bilen imÂm olur) diyor. (Cevhere) kitÂbında burayı acıklarken (Sunnet demek, burada ahkÂm-ı islÂmiyye demekdir) diyor.Kalbi temizlemek icin islÂmiyyete uymak lÂzım oldugu anlasıldı. IslÂmiyyete uymak da, emrleri yapmakla ve yasaklardan ve bid’atlerden sakınmakla olur.
Bid’at, dinde sonradan yapılan sey demekdir. Peygamberimizin“sallallahu
aleyhi ve sellem” ve dort halîfesinin “radıyallahu anhum” zemÂnlarında bulunmayıp da, onlardan sonra, dinde meydÂna cıkarılan, ibÂdet olarak yapılmaga baslanan seylerdir. MeselÂ, nemÂzlardan sonra hemen (Âyet-el-kursî
okumak lÂzım iken, once (SalÂten tuncînÂ)yı ve baska duÂları okumak bid’atdir. Bunları, (Âyetel-kursîden ve tesbîhlerden sonra okumalıdır. NemÂzdan, duÂdan sonra secde edip de kalkmak bid’atdir. EzÂnı hoparlorle okumak bid’atdir. Hoparlor, ses cıkaran bir Âletdir. Lugat kitÂblarında, mesel (Muncid)de diyor ki, (Ses cıkaran Âletlere (MizmÂr) denir). Hoparlor, mizmÂrın bir nev’idir. (HÂd-id-dÂllîn)de diyor ki, (Ebû Nu’aym IsfehÂnînin (Hilyetul-EvliyÂ)sında yazılı hadîs-i serîfde, seytÂna (Senin muezzinin mizmÂrdır) buyuruldu). Hoparlor ile okunan ezÂnın, seytÂn ezÂnı oldugu, bu hadîs-i serîfden anlasılmakdadır. Dinde yapılan her degisiklik ve reform bid’atdir. Yoksa, catal, kasık, boyun bagı kullanmak, kahve, cay, tutun icmek bid’at degildir. Cunki, bunlar ibÂdet degil, Âdetdir ve mubÂhdırlar. HarÂm degildirler. Bunları yapmak, dînin emr etdigi seyi terk etmege vey nehy [yasak] etdigi seyi yapmaga sebeb olmazlar. (Hadîka-tun-nediyye)de diyor ki, (Bid’at, dinden olmıyan, ibÂdet olmıyan, Âdet olan birsey ise, dînimiz bunu red etmez. Yimekde, icmekde, elbisede, seyru sefer vÂsıtalarında ve binÂ, mesken, ev islerinde, ibÂdet yapmak, yanî Allahu teÂlÂya tekarrub niyyet etmeyip, yalnız duny isi dusunulurse,bunlar bir ibÂdeti yapmaga mÂni’ olmadıkca vey bir harÂmı islemege sebeb olmadıkca, bid’at olmazlar. Dînimiz bunları men etmez). Bid’at uc durludur:1 — IslÂmiyyetin kufr alÂmeti dedigi seyleri zarûret olmadan kullanmak, en kotu bid’atdir. DÂr-ul-harbde kÂfirlere hud’a olarak kullanmak cÂiz olur denildigi (Berîka) da, 467. ci sahîfede ve (MecmÂ’ul-enhur)un 696. cı sahîfesinde yazılıdır.
2 — Ehl-i sunnet Âlimlerinin “rahmetullahi teÂl aleyhim ecma’în” bildirdiklerine uymıyan inanıslar da kotu bid’atdir.
3 — IbÂdet olarak yapılan yenilikler, reformlar, amelde bid’at olup buyuk gunÂhdır.
Âlimler, ameldeki, ibÂdetdeki bid’atleri ikiye ayırmıslar, hasene ve seyyie demislerdir. ImÂm-ı RabbÂnî “rahmetullahi aleyh” Âlimlerin hasene dedikleri bid’atlere bid’at dememis, sunnet-i hasene demisdir. Bid’at-i seyyie dediklerine bid’at demis, bunları cok kotulemisdir. VehhÂbîler ise, hasene denilen, begenilen bid’atlere de, seyyie demis, bunları yapanlara kÂfir, musrik demislerdir.]
Kaynak : Tam İlmihal Seadet-i Ebediyye Sh.68
__________________