Buyuk velîlerden ve Mısır’da yetişen ŞÃ‚fiî mezhebi fıkıh Âlimlerinden. İsmi, Zekeriyy bin Muhammed bin Ahmed, kunyesi Ebû YahyÂ, lakabı Zeynuddîn’dir. EnsÂrî nisbesiyle meşhûrdur. 1423 (H.826) senesinde Senîke’de doğdu. 1520 (H.926)'de KÂhire’de vefÂt etti. Kabri KarÂfe Kabristanındadır. HÂlen ziyÂret edilmektedir.

Kucuk yaştayken babası vefÂt eden Zekeriyy EnsÂrî, ilim oğrenmeye başladı. Doğum yeri olan Senîke’ye Rebî bin Abdullah isminde bir Âlim gelmişti. Rebî bin Abdullah, kendisine yardım edilmesini isteyen bir kadın gordu. Kadının kocası olmuş, cocuğu yetim kalmıştı. Şehrin vÂlisi cocuğu saka kuşu avlamaya gonderiyordu. Rebî bin Abdullah cocuğu ve kadını yanına cağırıp, kadına; “Eğer oğlunun boyle durumlara duşmekten kurtulmasını istiyorsan, oğlunu bırak CÂmi-ul-Ezher’de okusun, ilimle meşgûl olsun.” dedi. Oğlunun bu durumdan kurtulması icin can atan kadın, onu Rebî bin Abdullah’a teslim etti. Rebî bin Abdullah kucuk yaşta olan Zekeriyy EnsÂrî’yi alıp CÂmi-ul-Ezher’e goturdu. Kısa zamanda Kur’Ân-ı kerîmin tamÂmını ezberleyen Zekeriyy EnsÂrî, zamanının buyuk Âlimlerinden aklî ve naklî ilimleri tahsil etti.

Ebû AbbÂs Ahmed bin Ali Enkavî, Ebu'l-Feth Muhammed bin Ebî Ahmed Gazzî, Ebû Hafs Omer bin Ali Nebtîtî, Ahmed bin Fakîh Ali DimyÂtî, Zeynuddîn Ebu’l-Ferec, AbdurrahmÂn bin Ali Temîmî ve Muhammed Gamrî gibi velîlerin sohbetlerinde bulunup tasavvuf yolunda ilerledi. Muhammed Gamrî’nin sohbetinde kırk gun kalarak, yazdığı KavÂidu’s-Sûfiyye kitÂbını okuyup bitirdi.

Kendisi şoyle anlatır: “Bir gun Muhammed Gamrî’nin yanına girdim. Odada yalnızdı. Odaya girdiğim zaman Muhammed Gamrî'nin yedi gozu olduğunu gordum. Buna cok şaşırdım. O zaman Muhammed Gamrî bana; “Ey ZekeriyyÂ! İnsan kemÂle erince dunyÂdaki kıtaların sayısınca gozu olur.” buyurdu.

Yine kendisi anlatır: “Ben kucukluğumden beri tasavvuf yolunda bulunanları sever, onların meclislerine giderdim. Akranlarım bana, fıkıh ilminde onlardan sana bir fayda gelmez diyorlardı. Zîr ben, fıkha dÂir eserleri mutÂlaa ediyordum. İlimle meşgûl olup, Allahu teÂlÂya hamdolsun, yukselince Behce kitabını şerhettim. Şerhi tamamlayınca, arkadaşlarım kitabın bir nushasını okudukları zaman, benim yalnız olarak boyle bir işi yapamayacağımı ifÂde eden sozler soylediler ve hayretlerini belirttiler.”

Kendisi anlatır: “Bir gun Hızır aleyhisselÂm, hocam Ali Darîr Nebtîtî ile berÂberdi. Hocam Ali Darîr, Hızır aleyhisselÂma asrın Âlimlerini ve benim onlardan olup olmadığımı sorunca; “Evet onlardandır. Ama onda iyi olmayan bir husus var.” dedi. Fakat bunu acıklamadı. Ben hocama, Hızır aleyhisselÂmı bir dahaki sefer gorduğunde, o bende bulunan hoş olmayan şeyin ne olduğunu sormasını, bundan tovbe etmek istediğimi soyledim. Hızır aleyhisselÂm hocamın yanına geldiği zaman, hocam Hızır aleyhisselÂma benim hoşa gitmeyen durumumu sorunca, o da şoyle cevap vermiş: “VÂlilere bir husus icin mektup yazdığında, mektubu goturen şahsa, bu mektubun Şeyh ZekeriyyÂ’dan geldiğini soyle diyor. Kendisine Şeyh diyor.” Bunun uzerine o gunden sonra bu kelimeyi ağzıma almadım. VÂlilere bir mektup gondereceğim zaman mektubu goturene; “VÂliye, size bu mektubu fakirlerin hizmetcisi Zekeriyy gonderdi.” demesini soylerdim.”

Zekeriyy EnsÂrî hazretleri genclik yıllarını anlatırken şoyle buyurdu:

“Ben uzak yerden CÂmi-ul-Ezher’e bir zÂt tarafından getirilmiştim. Daha cok genctim. Burada duny işlerinden uzak ve kalbimi mahlûkÂttan hic birine bağlamadan, sÂdece ilim ile meşgûl oluyordum. Cok def acıktığım zaman, bulduğum karpuz, kavun artıklarını yıkayarak yerdim. Senelerce boyle devÂm ettim. Sonra Allahu teÂl bana velî kullarından birisini gonderdi. O, benim, yiyecek, icecek ve kitap gibi butun ihtiyaclarımı karşılıyordu. Bana; “Ey ZekeriyyÂ! Benden hicbir şeyini gizleme!” derdi. Birkac sene boyle devÂm etti. Bir gece herkes uyurken beni uyandırıp; “Kalk ve benimle gel!” dedi. Beni, CÂmi-ul-Ezher’deki vikÂde merdivenine goturdu. Oraya vardığımız zaman bana; “Kursuye cık!” dedi. Son merdivene kadar cıkıp inmemi istedi. Ben onun isteğini yaptıktan sonra; “Senin akranların vefÂt edecek, fakat sen yaşıyacaksın. Kadrin ve kıymetin cok yuksek olacak. KÂdı’l-kudÂt’lık yapacaksın. Daha sen hayatta iken talebelerin şeyhulislÂm olacak. Sonunda gozlerin gormeyecek.” dedi. Ben ona; “Gozlerim mutlak gormeyecek mi?” diye sorunca; “Evet gormeyecek.” diyerek ortadan kayboldu. Bir daha o zÂtı gormedim.”

Medrese-i Zeyniyye acıldığı gun, imÂmlığı Zekeriyy EnsÂrî’ye teklif edildi. Once kabûl etmedi. Meşhûr Âlim KayÂtî ile istişÃ‚re ettikten sonra bu gorevi kabûl etti. Sonra Sultan ZÂhir Hoşkadem, Zekeriyy EnsÂrî’yi sahrada yaptırdığı bir medreseye, ilk acıldığı gun muderris tÂyin etti. İbn-i Mulakkın’ın vefÂtından sonra, SÂbikiyye Medresesinde fıkıh muderrisi oldu.

Zekeriyy EnsÂrî, ilimde akranları arasında yuksek mertebeye ulaştı. Behce uzerine yaptığı şerhi, hocasının yanında elli yedi def okudu. Vaktini ders okutmak, kitap mutÂlaa etmek, fetv vermek, eser yazmak, kÂdılık ve muhim vazifelerle meşgûl olmak sûretiyle gecirdi. Faydasız işlerle hic meşgûl olmazdı. Vakar sÂhibiydi.

Hadîs, fıkıh, tefsîr gibi naklî ilimlerde ve aklî ilimlerde derin Âlim olan Zekeriyy EnsÂrî, tasavvuf yolunda yuksek bir velî oldu. İlmi ve guzel ahlÂkıyla insanlara faydalı olmaya başladı. Bu yuzden her beldeden ilim tÂlipleri, ders almak icin onun yanına geldiler. Allahu teÂl onun omrunu uzun eyledi. Zekeriyy EnsÂrî’ye, talebelerinin ve onların talebelerinin şeyhulislÂm olduğunu gormek nasîb oldu. Zekeriyy EnsÂrî’den ilim oğrenmiş olan buyuk Âlimlerden bÂzıları şunlardır: CemÂluddîn Abdullah Sûfî, Nûreddîn Mahallî, İmÂm Meclî, Fakih Umeyre Berlisî, KemÂluddîn ibni Hamza Dımeşkî, BehÂuddîn FÂsî, Haleb bolgesi muftîsi Bedruddîn ibni Suyûfî, ŞihÂbuddîn Hımsî, Bedreddîn AlÂî el-Hanefî, Şemsuddîn Şiblî, AbdulvehhÂb-ı Şa’rÂnî, ŞihÂbuddîn Remlî, Şemsuddîn Remlî, ŞihÂbuddîn ibni Hacer Heytemî, SÂlih CemÂluddîn Yûsuf, Şemsuddîn Hatîb Şirbînî el-Mısrî, AllÂme Nûreddîn Nesefî el-Mısrî ve başka bircok Âlim.

İnsanlara İslÂmiyetin emir ve yasaklarını anlatıp onların dunyÂda ve Âhirette saÂdete, kurtuluşa kavuşmaları icin calışan Zekeriyy EnsÂrî hazretleri, herkesle iyi gecinip hizmet etti.

KÂdı’l-kudÂt olmadan once gunluk kazancı uc bin dirhemdi. Cok kıymetli kitaplar topladı. Sohbetlerinden ve sozlerinden cok istifÂde edildi. Gece-gunduz ilim ve amelle meşgûl oldu. Yaşı cok ilerlemiş olmasına rağmen Sahîh-i BuhÂrî’yi şerh edip, daha once yapılmış olan on şerhi de, kendi yazdığı şerhde topladı. BeydÂvî Tefsîri’ne hÂşiye yazdı. Okudukları kitaplardan guzel ve muhim mevzûları yazıp getirenlere mukÂfÂt verirdi. Zekeriyy EnsÂrî cok hayır yapardı. Kendisinden yaşca ve ilimce kucuk birisi ona emr-i mÂrûfta bulunsa hemen kabûl ederdi. Omrunu asl zÂyi etmedi. Her fazîlet sÂhibi kimseyi hased eden olduğu gibi, onu da hased edenler vardı. Zekeriyy EnsÂrî’nin, sÂlih ve velî bir zÂt olarak şohret bulması, Sultan Hoşkadem zamÂnında olmuştur. Bir gun Sultan, Zekeriyy EnsÂrî'yi ziyÂret etti. Bundan sonra herkes Zekeriyy EnsÂrî’yi ziyÂrete koştu ve onun şohreti her tarafa yayıldı.

Sultan Kayıtbay, Zekeriyy EnsÂrî’yi KÂdı’l-kudÂt yapmak istedi. O, bu gorevi kabûl etmedi. LÂkin fazla ısrarlara dayanamayarak, istemeye istemeye kabûl etti. Bir sure sonra sultÂnın yaptığı bir haksızlığı, acıkca soylediği ve bundan menettiği icin bu vazifeden alındı. Zekeriyy EnsÂrî, KÂdı'l-kudÂt olduğu icin cok uzulurdu. AbdulvehhÂb-ı Şa’rÂnî bu durumu şoyle anlattı: Bir gun bana, Zekeriyy EnsÂrî; “Hat ettim.” dedi. Ben nede hat ettiğini sorunca; “KÂdılığı kabûl etmekde. Cunku ben daha once herkesin gozunden uzak, kendi hÂlimde yaşıyordum." dedi. Bunun uzerine ben; “Efendi! EvliyÂdan olan bir zÂttan işittim, şoyle buyurmuştu: “Velî bir zÂtın kÂdılık vazîfesine tÂyin edilmesi, insanlar arasında iyiliği, zuhdu, verÂsı, keşf ve kerÂmetleri yayılınca onun hÂlini setreder, onu perdeler.” dedim. Bunun uzerine Zekeriyy EnsÂrî; “EvlÂdım! Elhamdulillah benim bu husustaki uzuntumu hafiflettin.” buyurdu.

AvÂmdan olan halka vÂz ve nasîhat eden, ilim okutup talebe yetiştirmekle meşgûl olan Zekeriyy EnsÂrî hazretleri, sultanlara da emr-i mÂrûf yapıp nasîhat etti.

Sultan Gavrî’nin yaptığı hatÂlı bir iş sebebiyle, Zekeriyy EnsÂrî saraya gitmek icin yola cıktı. Bunu işiten Sultan Gavrî sarayın kapılarını iyice kapattı ve zincirlerle bağlanmasını emretti. Zekeriyy EnsÂrî bineğine binmiş olarak geldi. Elinde bulunan defteri kapının uzerinde bulunan zincire vurdu. Zincir parcalanarak acıldı. Zekeriyy EnsÂrî yanındakilerle berÂber saraya girdi. SultÂna uzun uzun nasîhatta bulundu. Sultan yaptıklarına pişmÂn olarak tovbe etti ve Zekeriyy EnsÂrî’den ozur diledi.

Şoyle anlatılır: “Omer ibni FÂrid hakkında, yalan yanlış değişik sozler soylendiği gunlerde, sultan bu hususta Âlimlerin goruşlerini kendisine bildirmelerini istedi. Zekeriyy EnsÂrî o sırada goruştuğu İstanbullu Şeyh Muhammed’e şoyle dedi: “Tasavvuf buyuklerinin lehinde yaz. Onlara yardımcı ol. Tasavvuf buyuklerinin soyledikleri kelimelerin, tasavvuf ilminde kullandıkları mÂnÂları tadarak bilen kimsenin, onların şÃ‚nına yakışmayacak şekilde konuşmaları cÂiz değildir. Cunku velîlik dÂiresi, keşf ve kerÂmet uzerine kurulduğu icin, akıl sÂhasının otesindedir.”

İbn-i Hacer-i Heytemî, onun hakkında Mu’cem adlı eserinde şoyle yazmaktadır: “Zekeriyy EnsÂrî ilmi ile amel eden, Peygamberimize vÂris ve kendisinden rivÂyette bulunduğum, istifÂde ettiğim Âlimlerin en buyuklerindendir. Zekeriyy EnsÂrî, Allahu teÂlÂnın insanlara bir lutfudur. ŞÃ‚fiî mezhebinin en buyuk Âlimlerinden olup, ortaya cıkan muşkilleri en iyi şekilde hÂllederdi. O, zamÂnının, kendisine murÂcaat edilme husûsunda bir tÂnesi idi. Asrında, gerek şifÂhî, gerek bir vÂsıta ile ondan ilim almayan hic kimse yoktur. Onun talebeleri coktu.”

Zekeriyy EnsÂrî hazretleri cok heybetliydi. Yaşı yuze yaklaştığı hÂlde cok namaz kılardı. “Hasta bile olsam nefsimi tenbelliğe alıştırmam.” derdi. Birisi Zekeriyy EnsÂrî’ye bir mevzû anlatırken, luzumsuz yere uzattığı zaman; “Acele et, vaktimi zÂyi ediyorsun.” derdi. Devamlı Allahu teÂlÂnın zikri ile meşgûl olurdu. Bir ekmeğin ucte birinden fazla yemezdi. SÂdece Sa’îd-us-su’ad dergÂhında pişen ekmekten yerdi. “Orayı yaptıran sultan sÂlih olduğu icin, orasının ekmeğini yiyorum” derdi. Cok sadaka verir ve sadakayı gizli vermeye cok dikkat ederdi. Bu yuzden herkes onun az sadaka verdiğini sanırdı. Gozlerine hastalık gelip kapandıktan sonra, birisi ondan bir şey istemeye geldiği zaman, yanında kimse olup olmadığını sorar, yanında kimse yoksa sadaka verirdi.

AbdulvehhÂb-ı Şa’rÂnî şoyle anlatır: “Bir gun şerîflerden bir zÂt Zekeriyy EnsÂrî’ye geldi ve ona; “Ey Efendim! Başımdan sarığımı caldılar. Bana sarık parası ver.” dedi. Zekeriyy EnsÂrî ona cok az para verdi. Şerîf zÂt bu parayı almadı ve cıkıp gitti. Ben, Zekeriyy EnsÂrî’ye; “Bu para bir sarık almaya yeterli değildi.” dedim. Zekeriyy EnsÂrî; “O, kalabalık bir mecliste iken gelip benden istekte bulundu. Allahu teÂl sadakalarımı gizli vermemi bana mÂlûm etti. Bunu kimseye soylemem ve belli etmem. ŞÃ‚yet bu şerîf bana kimsenin olmadığı bir vakitte gelmiş olsaydı, dedesi Resûl-i ekremin sallallahu aleyhi ve sellem hatırı icin, sarık parasıyla birlikte fazladan para da verirdim.” buyurdu. Ben olaydan sonra fakir şerîf ile bir yerde karşılaştım. Zekeriyy EnsÂrî’nin soylediklerini ona soyledim. Bunun uzerine o şerîf; “ŞeyhulislÂm Zekeriyy hazretleri geceleyin bana bir sarık gonderdi, işte o da şimdi başımdadır.” dedi.

AbdulvehhÂb-ı Şa’rÂnî yine şoyle anlatır: “ŞeyhulislÂm Zekeriyy ile birlikte kitap okurken, bÂzan başına bir ağrı gelirdi. O zaman gozlerini kapatıp şoyle derdi: “İlimle şif bulmaya niyet ettim.” Gozunu acar, başındaki ağrı ve sızı derhal gecerdi. Bana da bu duÂyı okumamı tenbihledi. Ben de başım ağrıdığı zaman; “İlimle şif bulmaya niyet ettim.” deyince, Ânında başımın ağrısı gecerdi.

Zekeriyy EnsÂrî’nin bir şiirinin tercumesi şoyledir: “İlÂhî! Gunahım cok. Senin kapından başka gidecek kapım yok. İlÂhî! Ben gunahkÂr kulunum, ne ilmim var, ne amelim. Senden başka yardımcım yok. İlÂhî! HatÂlarımı azaltmam icin bana yardım eyle. İlÂhî! Ben hat ve kusurlarımdan dolayı senden cok hay ediyorum. İlÂhî! Gunahlarım yedi dery gibi pekcoktur. Fakat senin affın yanında onlar azıcık bir damla gibi kalır. İlÂhî! Eğer senin affının genişliğine ve kerîm olduğuna dÂir umîdim olmasaydı, benden meydana gelen hicbir hatÂya sabır ve tahammul edemezdim. İlÂhî, HÂşimî kabîlesinden olan habîbin Muhammed aleyhisselÂmın hurmeti icin, beni azÂbından kurtar! Cunku ben senin azÂbından cok korkuyorum. Lutfunla ve guzel affın ile bana muÂmele eyle. Son nefeste bana lutuf ve ihsÂn eyle.”

Zekeriyy EnsÂrî ceşitli zamanlardaki sohbetleri sırasında buyurdu ki: “Hay iki ceşittir: Dînî hayÂ, Allahu teÂlÂnın yapılmasını yasakladığı şeyleri yapmaktan duyulan hay utanctır. Tabiî veya nefsî hay ise, yapılıp yapılmamasında kişinin kendi reyine bırakılan hususlardır. Mesel kişinin kendisine yakışmayan elbise ile sokağa cıkması, şahsî ve nefsî arzûlara dayanan hayÂ, bir ceşit utanc duygusudur.”

“Kelimenin yerini hakkıyla vermeden, o kelimeyi kullanmamalısınız. Zîr soz, yayından cıkan bir oka benzer. İnsandan yerinde olmayan bir soz cıkarsa, insan ona mahkûm, soz insana hÂkim olur.”

“Ey insan! Dilini tut ve ona kement vur. Seni sokmasın. Cunku o bir yılandır. Kabir, kendi dillerinin kurbanlarıyla doludur. Bu kurbanlar oyle kimselerdi ki, babayiğitler bile kendileriyle karşılaşmaktan cekinirlerdi.”

“EvliyÂnın sohbetlerine katılmayan ve gitmeyen bir fıkıh Âlimi, yenen katıksız ekmeğe benzer.”

“Beni kınayan bir kimse, benim tattığım zevki ve aşkı tatmış olsaydı, benimle birlikte Âşık olurdu. Ne yazık ki, benim tattığımı tatmamıştır.”

Oğluna nasîhat ederken de buyurdu ki:

“Ey oğlum! Şunu bil ki, eski sÂlih kişiler aclık yoluyla dillerine hÂkim olurlardı. Şimdi evliy olan fakirlerin elinde ve yolunda yetişmeyen kimseler, bu yolu da bir cıkmaza soktular. Ey evlÂdım! Bu yolu ehlinden oğrenmelisin.”

Zekeriyy EnsÂrî ceşitli konulara dÂir bircok eser yazdı. Bunlardan bÂzıları şunlardır: 1) Şerhu Muhtasar-ul-Muzenî, 2) HÂşiyetun al Tefsîr-il-BeydÂvî, 3) Ed-Durer-us-Seniyye, 4) Şerhu MinhÂc-ul-Vusûl il İlm-il-Usûl, 5) Şerhu Sahîh-i Muslim.

GOREN GOZLER

RamazÂn-ı şerîfin son on gununde, Zekeriyy EnsÂrî CÂmi-ul-Ezher’de îtikÂfta bulunurdu. Bu sırada Şamlı bir tuccar geldi. Zekeriyy EnsÂrî’ye; “Gozlerim gormuyor, herkes, sen du edersen, Allahu teÂlÂnın senin duÂnı kabûl edeceğini, senin duÂn hurmetine gozlerimin acılacağını soylediler.” dedi. Zekeriyy EnsÂrî, Allahu teÂlÂya onun gozlerinin gormesi icin du etti. O tuccara da; “Allahu teÂl duÂmı kabûl etti. Fakat sen buradan ayrıldıktan bir sure sonra gozlerin acılacak.” dedi. Tuccar kalmakta ısrar edince, Zekeriyy EnsÂrî; “Eğer gozlerinin gormesini istiyorsan buradan gitmen gerekiyor.” dedi. Tuccar bunun uzerine oradan ayrıldı. Gazze’ye gelince gozleri acıldı. Bir mektup yazarak gozlerinin acıldığını Zekeriyy Ensarî’ye bildirdi. Zekeriyy EnsÂrî ona cevap olarak; “Eğer Mısır’a gelirsen tekrar gozlerin kapanır.” diye bir mektup yazdı. Tuccar vefÂt edinceye kadar Kudus’te kaldı.”

RUYÂYI ANLAT

AbdulvehhÂb-ı Şa’rÂnî şoyle anlattı: “Bir gun ben BuhÂrî Şerhi'ni mutÂlaa ediyordum. O sırada Zekeriyy EnsÂrî; “Dur! Bana bu gece gorduğun ruyÂyı anlat bakalım.” dedi. Ben o gece ruyÂmda bir gemide bulunuyordum. Geminin yelkenleri, halatları, yaygıları ve koltukları ipektendi. İmÂm-ı ŞÃ‚fiî bir koltukta oturuyordu. Zekeriyy EnsÂrî ise İmÂm-ı ŞÃ‚fiî’nin sol tarafında bulunuyordu. İmÂm-ı ŞÃ‚fiî’nin elini optum. Gemi yoluna devÂm ediyordu. Gemi nihÂyet bir adada durdu. Adadaki ağacların meyveleri denize doğru sarkmıştı. RuyÂmı ona anlattığım zaman; “Eğer ruyÂn doğru ise, ben İmÂm-ı ŞÃ‚fiî’nin kabrinin yakınında bir yerde defnedilirim.” dedi. Zekeriyy EnsÂrî vefÂt ettiği zaman BÂb-un-nasr denilen yerde onun icin kabir hazırlattılar ve oraya goturduler. Benim bu ruyÂmdan haberi olan iki kişi bana ruyÂn doğru cıkmadı diyorlardı. Biz bu hÂlde iken, Mısır’da sultÂnın vekili Emin Hayri Beyin bir habercisi geldi.Emîrin rahatsız olduğunu, buraya kadar gelemeyeceğini, Emîrin cenÂze namazına iştirak edebilmesi icin, Zekeriyy EnsÂrî’nin cenÂzesinin Remile denilen yere goturulmesini emrettiğini soyledi. Emîrin isteği yerine getirildi.CenÂze namazı kılındıktan sonra Emîr, Zekeriy EnsÂrî'nin KarÂfe’de defnedilmesini emretti. Burada Necmeddîn CenuşÃ‚nî’nin yanına defnedildi. Defnedildiği yer İmÂm-ı ŞÃ‚fiî’nin kabrinin yakınındaydı ve onun yuzunun karşısına rastlıyordu.”

1) CÂmiu KerÂmÂt-il-EvliyÂ; c.2, s.16
2) Mu’cem-ul-Muellifîn; c.4, s.182
3) ŞezerÂt-uz-Zeheb; c.8, s.134
4) KevÂkib-us-SÂire; c.1, s.196
5) TabakÂt-ul-KubrÂ; c.2, s.122
6) Nûr-us-SÂfir; s.111
7) Keşf-uz-Zunûn; c.1, s.41, 156, 372, 626, c.2, s.1030, 1232, 1542
8) ÎzÂh-ul-Meknûn; c.1, s.101, 175, 255, c.2, .144, 177, 190
9) Ahlwardt, Verzeichniss der Arabischen Handschriften; c.2, s.170
10) Brockelmann, Sup-2; s.117
11) İslÂm Âlimleri Ansiklopedisi; c.15, s.101
__________________