~~UCLU TARAMA TESTİ - DORTLU TARAMA TESTİ
Gebeliğin 16-20. gebelik haftasında yapılır. Bu hafta arasında "uclu test" veya "dortlu tarama" testi yapılmaktadır. Anne kanından serum B-HCG, AFP (alfafetoprotein), uE3 (unkonjuge estriol) değerleri ile ultrasonografik olarak olculen bebeğin BPD(biparyetal cap) olcumu ve gebelik haftası, anne yaşı ve diğer durumlar goz onune alınarak ikili tarama testinde olduğu gibi risk belirlenir. Dortlu tarama testinde ise anne kanında yukarıda bahsedilen uc maddeye dorduncu olarak inhibin A denilen bir madde de eklenir. Bu sayede test dort parametre nedeniyle dortlu test olarak isimlendirilmiştir.
Uculu veya Dortlu tarama testleri ile ikili tarama testinde olduğu gibi Trizomi 21 ve Trizomi 18 gibi kromozomal hastalıklar acısından tarama yapılır. Bu testlerin ayrıcalığı, Noral Tup Defektleri (NTD) olarak bilinen bebeğin beyin, omurilik ve sinir sistemi ile ilgili anormallikleri ile ilgili taramada yapmasıdır. Halk arasında bebeğin sırtında acıklık şeklinde bilinen noral tup defektlerinde serum AFP seviyelerinin yuksekliği dikkat cekicidir.
Test sonucları ne zaman cıkar?
İkili tarama testinde olduğu gibi labaratuarlar arasında farklılık olmak uzere genellikle 2-3 gunluk sure icinde sonuclanmaktadır. Devlet hastanelerinde yoğunluk nedeniyle daha gec tarihlerde cıkmaktadır (yaklaşık 1 hafta-15 gun).
Hangi Testi yaptırmak daha doğrudur?
Tarama testlerinin tanı koydurucu ozelliği yoktur. Orjinal populasyonda bir hastalık acısından yuksek risk taşıyan alt grubu tespit etmektir. İkili tarama testinin Down sendromulu bebekleri yakalama oranı %85 iken, bu oran Uclu tarama testinde %75, dortlu tarama testinde ise %80-85 arasındadır.
Test sonucları değerlendirilirken sınır değer 1/270'dir. Ustundeki değerler (1/200,1/100,1/50... şeklinde) yuksek riskli kabul edilir ve hasta eğer isterse Trizomi 21,18 acısından kesin tanı koymak icin amniosentez yontemi ile karnından su alma işlemi yapılarak genetik inceleme sonucunda tanı konulur.
Noral Tup Defektleri (NTD), kalp anomalilerinden sonra ikinci sıklıkta gorulen anomalilerdir. NTD'de tarama testi serum AFP değerine bakılarak yapılır. AFP değeri 2,5 mom uzerindeki değerler yuksek riskli kabul edilir. AFP yuksekliğinin tek nedeni NTD'ler değildir. Bazı anomalilerde karın duvarı defektleri, sindirim sistemi anormaliklerinde, oligohidramnios olarak isimlendirilen bebeğin suyunun azaldığı durumlarda, bobrekler ile ilgili anomalilerde, fetal tumorler (sakrokoksigeal teratom), anne karnında gelişme geriliği olan durumlarda, gebeliğin hipertansif hastalıklarında da yukselebilir. Noral Tup Defektleri acısından yuksek riskli gebeliklerde ultrasonografi ile ayrıntılı inceleme gerekir. Bu tur anomaliler ayrıntılı ultrason ile yuksek oranda tespit edilirler. Ayrıntılı ultrason incelemesi normal ise ailenin isteği doğrultusunda kesin sonuc alabilmek icin amniosentez yontemi ile anne karnından su alınarak amnion mayi AFP ve Asetilkolinesteraz değerleri olculur. Eğer bu değerler yine yuksek cıkarsa bebekte acık Noral Tup Defekti oranı %99'yukselir. Ozellikle kucuk Noral Tup Defektleri ultrasonografi ile gozlenemeyebilir. Anne kanı AFP değerleri yuksek (2,5 mom uzeri) olan hastalar eğer amniosentez kararı aldıysa eş zamanlı fetal karyotip calışmasıda onerilebilir. Ozellikle 35 yaş ve uzeri kadınlarda kromozomal anomali riski nedeniyle hasta amniosentez işlemi ile bebeğinin kromozomal bir hastalığı olup olmadığı konusunda fikir sahibi olabilir.


[h=2]Antalya Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]