Ucuk hastalığı, Herpes Simplex Virus denilen virusun neden olduğu cilt ve mukozalarda gorulen ağrılı, kızarık, şişkin ici su dolu kabarcıklarla seyreden bulaşıcı bir hastalıktır. Herpes Simpleks virusunun sekiz tipi olup, klinik olarak en sık iki tipine rastlanmaktadır.
Herpes Simpleks turleri nelerdir ?
HSV 1 daha cok ağız, burun ve cevresinde izlenirken, HSV 2 genital bolgede yerleşmektedir.
Herpes Simpleks’in turleri organlara nasıl etki eder ?
HSV 1 ise yuz, dudaklar, burun ve ağız icinde ici su dolu kabarcıklar oluşturur. Bu kabarcıklar cok kısa sure icerisinde acılıp uzerleri ulserleşir ve yakınlarındaki diğer kucuk ulserlerle birleşme eğilimi gosterirler. Ardından uzeri sulanan bu yaralar kabuklaşır. Kabuklar sarı beyaz renktedir. Daha sonra kabuklar kendiliğinden yumuşayarak duşerler. İlk başta yerlerinde kahverengi bir leke bırakır . Daha sonra kahverengi bir ize donuşur. HSV 2 ise genital bolgeyi tutar. Kasıklar, kadında vajina dış dudakları, ic kısmı, anus ile vajina arasındaki bolgeyi, rahim ağzını, erkekte penisin ozellikle govdeye yakın kısmını, nadiren penis başı ve testisleri, kalcaları tutabilir.
Nasıl bulaşır ?
Herpes virusu temas yolu ile bulaşır. Opuşme, cinsel ilişki, aynı havluyu kullanma gibi virusu taşıyan birey ile temas doğrultusunda virusler bulaşır. Virusler deri ve mukozalardaki catlaklardan vucuda girerler. Ardından o bolgeye ait cilt ya da mukozada lezyonlarını oluşturmaya başlarlar. Virusler yerleştikleri yerde olmezler. Yapılan tedaviler de viruslerin yok edilmesini değil hastalık oluşturmalarını onlemek ya da en azından azaltmak amacıyla yapılabilmektedir.
Ozellikle genital bolge ucukları icin nelere dikkat edilmelidir ?
HSV 2 denilen genital bolge ucuklarında cinsel temas ile virus alındığı unutulmamalı ve yine cinsel temasla bulaşabilecek başka hastalıklar da akla getirilmelidir. Zira, HSV 2 virusu kadar kolay bulaşabilen ve tehlikeli seyreden başka bir takım virus hastalıkları da aynı kişiden alınmış olabilir ( Hepatit , AİDS, Frengi gibi…). Bu nedenle HSV 2 gorulen bireylerde diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların da testler ile taranması doğru olacaktır.
HSV-2 enfeksiyonuna yakalanmada risk faktorleri
Cinsel partner sayısının artması
Yaşın ilerlemesi
Duşuk gelir
Eğitim seviyesinin duşuk olması
Siyahi ya da Hispanik etnik kokenli olma
Kadın olma
Erkek eşcinsel faaliyet
HIV enfeksiyonu
Hastalık nasıl oluşmakta ve seyretmektedir ?
Virus alındıktan kısa bir sure sonra ( 2- 12 gun kadar zaman aralığında) ici su dolu keseler ve kaşıntılı lezyonlar oluşmaya başlar. Virusle temas eden bireylerin yarısından fazlasında ise herhangi bir şikayet olmamaktadır. Hasta hastalık nedeni olan virusu vucuduna almış, sinir sistemine yerleşmiş vaziyettedir. Cinsel ilişkiye girdiği bireylere virus bulaştırmaktadır. Bağışıklık sistemi baskılandığı herhangi bir durumda ise hastalık belirtileri ortaya cıkacaktır. Bazen bu sureci hasta hic yaşamaz. Ancak virusu taşıyıcılığı devam etmektedir.Bazen de yılda en az dort ayrı atak yaşarlar.
Hastalık hangi durumlarda kendini gosterir ?
Yeterli beslenememe durumunda, aşırı A vitamini alındığında, aşırı alkol tuketiminde, yoğun stres donemlerinde, grip vs. gibi bağışıklık sistemini yoran bazı hastalıklarda, adet donemlerinde, sık cinsel ilişkiye girildiği donemlerde, kişisel hijyen bozukluğunda hastalık tekrarlamaya başlar. Hastalık belirtileri 20 gun kadar surebilmekte ve kadınlarda bu donemde rahim ağzında olabilen yaralar yuzunden akıntı, ağrılı cinsel ilişki gibi şikayetler belirebilmektedir.
Gebelikte hastalıkla temas edilmesi veya hastalığın bu donemde nuksetmesi gibi durumlarda ne yapılabilir ?
Virusun yeni alındığı aktif enfeksiyonun gecirildiği vakalarda gebeliğin sonlandırılması duşunulebilir. Hastalığı daha once almış ve bağışıklanmış bireylerde fetus acısından bir tehlike bulunmamaktadır. Bu gebelerin gebelikleri sırasında hastalığın nuksunu yaşamaları durumunda herhangi bir tedavi uygulanmamakta sadece destek yaklaşımları benimsenmektedir. Doğuma yakın genital ucuk geciren gebelerde ise eğer lezyonlar mevcutken doğum başlarsa bu gebelerde bebeğin temas ederek virusu almalarını engellemek icin sezaryen tercih edilmelidir. Ayrıca bebeğin doğum sonrasında da bu virusle temasını en aza indirmek icin cok dikkat edilmelidir.
Tanı
– Şikayetten
– Klinik bulgular ( sulu , hemen kabuklanan kaşıntı veya yangılı ici su dolu kesecikler)
– Laboratuvar bulguları ile tanı koyulabilir.
Herpes virusun tedavisi mumkun mudur, neler yapılabilir ?
Herpes Virusunun tam bir tedavisi mumkun olmamaktadır. Bu nedenle oncelikle virusu kapmamaya ozen gostermek gerekmektedir. Hastalığı kapma halinde veya nuksu onlemek icin de bağışıklık sistemini guclendirmeli, aşırı alkol, aşırı yorgunluk, beslenme bozukluğu, stres gibi durumlardan uzak kalmaya ozen gostermeliyiz. Hastalık lezyonlarının en buyuk sıkıntılarından biri de kolayca bakteri ile tekrar enfekte olabilerek daha derin, daha geniş ve daha cok iz bırakan ulserler haline gelebilmeleridir. Bu nedenle el ile temastan olabildiğince uzak durmalı, aktif lezyonların olduğu donemde kağıt havluları tercih etmeli ve temastan kacınmalıyız. Bakteri varlığında doktor kontrolunde antibiyotikleri kullanmalıyız. Genital bolgede yer alan butun yaralar onemlidir. Burada en korkutucu olanı, başka hastalıkların herpes zannedilerek atlanması ihtimalidir. Bu nedenle her genital bolgede izlenen yara da mutlaka dermatolog muayenesi gerekmektedir. Ayrıca bir diğer onemli husus da, herpes enfeksiyonu varlığında diğer cinsel yolla bulaşan hastalıkların da bulaşma riskini arttırıyor olmasıdır.

[h=2]İstanbul Dermatolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]