Baba olmanıza engel olabilecek nedenler...Bunların coğu erkek urume hucrelerinin (sperma hucresinin) oluştuğu testisle ilgilidir. Sperm yapımının (spermatogenez) etkileyen başlıca sebepleri şunlardır.
Varikosel (testis damarlarında varis şeklinde gelişme)
Testis intihapları (epididimo- orşit)
İnmemiş testis ve testis torsiyonu
İlaclar ve hormonlar
Sigara ve diğer toksit zehirli maddeler
Kemoterapi (kanser tedavisine kullanılan ilaclar)
Radyoterapi (kanser tedavisinde ışınlama)
Doğumsal anomaliler
Genetik bozukluklar
Cerrahi girişimler ve ameliyatlar
Erkekte sertleşme sorunu
Psikoseksuel bozukluklar
Bu onemli nedenler icerisinde ilk dort başlığı sırası ile ozetleyebilir misiz?
Varikosel Nedir? Ne kadar sıklıkla rastlanır?
Erkeklerin korkulu ruyası varikosel, testislerin toplar damarlarındaki varisleşme olup, tedavi edilmemesi durumunda başta kısırlık olmak uzere bircok soruna neden oluyor. Varikosel daha cok sol tarafta, uzun boylu, şişman, ağır spor yapan, kronik oksuruk nobeti geciren, kabızlık yaşayan, varisleri olan, cok sıcak suyla banyo yapan, sık sık hamam ve saunaya giden erkekleri tehdit ediyor. Erkeklerin %15 inde varikosel hastalığının olduğu biliniyor. Erkek kısırlığı yaşayan hastaların ortalama %40 ında varikosel hastalığı olduğu gorulmuştur.
Varikoselin tanısı nasıl konulur?
Tanısında fizik muayene ve buna destek olacak skrotal doppler ultrasonografi cok onemlidir.
Varikoselde tedavi secenekleri nelerdir? Veya Her varikoselde tedavi şart mıdır?
Varikoselin tek tedavisi cerrahidir. Gunumuzde varikosel tedavisinde altın standart mikrocerrahi varikoselektomidir. Ama her varikosele ameliyat yapmak gerekmez. Sperm kalitesini bozmuş erkek kısırlığı yaşayan hastada olan varikosel tedavi edilmesi gereken hastalıktır.
Tedavisi nasıldır veya her varikosel hastası mutlaka ameliyat olunmalı mı?
Tek tedavşisi cerrahidir. Spermogram sonuclarına etki etmeyen varikosellerde ameliyat gerekmez. Varikoselin guncel tedavisi mikrocerrahi ile varikoselektomi ameliyatıdır. Varikosel ameliyatları kasık bolgesine yapılan bir kesi ile gercekleştirilir. Testislerin toplardamarları bulunarak mumkun olduğu kadar yukarı seviyeden bağlanır. Varikosel ameliyatı yaklaşık 30-60 dakika kadar surer. Tedavi gerektirmeyen olguların senede bir sperm analizi ve fizik inceleme ile takibi uygundur. Ameliyat olan hastalarda ise sperm analizindeki duzelme 3-6 ay icinde son halini almaktadır.
Epididimo-orşit nedir?
• Epididimit epididimin (sperm yapımında rol alan testisin yanındaki yapı) iltihaplanması anlamına gelir.
• Orşit testisin iltihaplanması anlamına gelir.
Epididim ve testis yan yana yattığı icin epididim, testis veya her ikisinin de iltihaplanmadığını soylemek genellikle zordur. Bu nedenle, epididimo-orşit terimi sıklıkla kullanılır.
Epididimo-orşit sebelerini ozetleyebilri misiniz?
İdrar yolu enfeksiyonları, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, kabakulak virusu, prostat ve uretra ameliyatlarından sonra, nadiren tuberkuloz, bruselloz sonrası gorulebilir.15 – 30 yaş arası yada 60 yaş ustu hastalarda daha sık rastlanır. , Genclerde cinsel yolla bulaşan hastalıklar yaşlılarda ise idrar yolu iltihapları en sık sebeptir.
Belirtileri Nelerdir?
Hastalar genellikle testislerde, testislerde ani şişme ve kızarıklık, testiste sertlik, testiste ağrılı kitle, diğer testiste hassasiyet, kasıklarda ağrı, ateş, uşume, titreme, cinsel temas sırasında ve boşalma sırasında ağrı, idrar yaparken yanma ve ağrı hissi, dışkılama sırasında testis ağrısı, kasıklarda ağrı, bazen peniste akıntı gibi şikayetlerle başvurabilirler.
Tanısı nasl konulur?
Doktor, hastanın tıbbi hikÂyesini oğrenir ve fizik muayene yapar. Hastalığın tanısı, muayene ve sorgulama ile kolaylıkla konabilir. İdrar yolları ile ilgili enfeksiyon şuphesi varsa idrar tetkiki ve idrar kulturu yapılır, uretradan akıntı varsa ornek alınarak bakteri varlığı acısından incelenir. Ozellikle testis torsiyonu şuphesi varsa testise gelen kan akımlarını incelemek icin renkli Doppler ultrasonografi veya testis sintigrafisi tetkiki ile ayırıcı tanıya gidilir. Testis torsiyonu hastalığının tedavisi, epididimoorşitten tamamen farklıdır, ayırıcı tanı yapılamayan olgularda operasyon yapılması gerekebilir, bu nedenle şuphe durumunda gerekli araştırmaların yapılması onemlidir.
Tedavisi nasıl?

Tedavinin esası nedene yonelik olmalıdır. Kabakulak sırasında oluşmuş bir yumurtalık enfeksiyonunda tedavi daha cok bulgulara yoneliktir. Skrotum elevasyonu (torbanın yukseltilmesi), yatak istirahatı destekleme ve bulgulara yonelik (anti emflamatuar ve ağrı kesici vermek) tedavi yapmak gerekir. Testis torsiyonu durumu oluşmuşsa; vakit kaybetmeden bir sağlık merkezine başvurmak(cerrahi gerekebilir) şarttır. Barsak bakterilerine bağlı orşit durumunda 3. kuşak sefalosporin veya beta laktam inhibitorlu bir penislin grubu antibiyotik, ya da siprofloksasin verilebilir. Hastayı yakın izlemek, ozellikle abse gelişimi yonunden hastayı her gun değerlendirmek gerekir.

Nasıl korunalım?

Korunmanın temeli orşiti oluşturabilecek enfeksiyon etkenine karşı savaştır. Kabakulağa karşı aşılama (cocuklukta iki doz aşılama ) altı cizilmesi gereken noktadır. Cocukluk doneminde aşılanmamış olanlar mutlaka aşılanmalıdır. Epididimit durumu oluşmuşsa acil tedavi şarttır. Ozellikle, genc toplumun şupheli korunmasız cinsel ilişki konusunda dıkkatli olması gerekmektedir. Tum enfeksiyonlarda olduğu gibi tedavinin yerine korumayı on plana almak vurgulanması gereken en onemli konu olmalıdı
İnmemiş Testis
Erkek cocuklarda yumurtalıklardan (testis) birinin ya da her ikisinin torbalarda olmaması halidir. Testisler anne karnında iken karın icinde gelişir ve testislerin torbaya inmesi bebek anne karnındayken diğer gelişmelere nazaran daha gec ve doğuma yakın donemde gercekleşir. İnmemiş testis, anne karnındaki normal sureyi tamamlamadan doğan prematur bebeklerde daha sık gorulmektedir. 7 aylık doğmuş bebeklerde %33 gibi cok yuksek oranda gorulur, zamanında doğan yenidoğan bebeklerde %6 gibi yuksek oranda gorulur ancak zamanla inişini tamamlar. 1 yaşındaki erkek bebeklerin yaklaşık %1'inde gorulur.
İnmemiş testislerin bazıları (%20) muayenede ele gelmez, bunların yerini, oluşup oluşmadığını anlamak gereklidir. Bu nedenle ele gelmeyen testisler icin ultrason, MR ve hatta laparoskopi (karın icine kamerayla bakmak) yapmak gerekir. Kamerayla girmeden once hasta anestezi almışken bu arada anestezi altında muayene etmek de testisin bulunmasına yardımcı olabilir.
Retraktil (inip cıkabilen) testisler torbaya indirilebilir ve bir sure orada kalırlar. Torbaya ve kasığa dokunulduğunda reflekslerin kuvvetli olması nedeniyle tekrar kasığa cıkarlar. Sıcak ortamda torbaya iner, soğukta tekrar kasığa cıkarlar. Retraktil testisler herhangi bir tedaviye gereksinim gostermezler. Sadece yıllık kontrol yeterlidir.
İnmemiş Testis tanısı nasıl konur?
Erkek cocukları olan ebeveyinler bu konuda dikkatli olmalıdırlar. Boyle bir şuphe olduğu durumda uroloji uzmanlarına mutlaka danışılması lazım.
Tanı ve ayırıcı tanıda fizik muayene en iyi tanı yontemidir. Muayene sıcak ortamda, cocuk sakinken, bacakları yanlara doğru acarak yapılmalıdır. Eller soğuk olmamalıdır. Ultrason ele gelmeyen testislerde işe yarar ancak soğuk jelin temasıyla normal testisleri de kasıkta gibi gosterebilir. Bu nedenle dikkatle ele alınmalıdır.
Tedavisi Nasıldır?
Altı aylıktan itibaren tedaviye başlanmalıdır. Cunku bu yaştan sonra genellikle testis kendiliğinden yerine inmez. Cocuk 1 yaşına geldiğinde testis torbaya inmemişse beklemeye gerek yoktur. En gec 18 ayda tedavi yapılmalıdır. Ozel durumlar dışında ameliyatla testis yerine indirilmelidir. Cunku bu yaştan sonra olumsuz doku değişiklikleri başlamaktadır.
Hormon iğneleri ergenlik cağını taklit eder ve gecici hormon uyarısıyla testisin inmesini sağlamak amacıyla uygulanır. Başarı oranları duşuktur, %20'yi gecmez. Başarılı olduğu olguların onemli bir bolumu retraktil testis olup inmemiş testisten ayırıcı tanısı tam yapılamamış olgulardır. Ancak hormon tedavisinin cift taraflı inmemiş testisli olgularda ameliyatla birlikte uygulanarak ileriki ureme yeteneğini arttırma potansiyeli mevcuttur. Kalıcı bir zararları olduğuna dair bir kanıt da yoktur.
Testis Torsiyonu ilgili bilgi verebilirsiniz?
Testis torsiyonu urolojik olarak acil durumdur.
Testis torsiyonu herhangi bir nedenle testisin kendi etrafında donmesi sonucu oluşan bir hastalıktır.
Testis Torsiyonu erkekler icin oldukca ciddi bir rahatsızlıktır cunku bu hastalıkta testislere kan taşıyan damarların bulunduğu spermatik kord kendi etrafında dolanır, kan taşıyamayan spermatik damarlar kan taşıyamaz hale gelir ve testis nekroze olur. İki şekilde gercekleşen testis torsiyonu intravajinal torsiyon ve ekstavaginal torsiyon olarak incelenir. İntravajinal torsiyon testisi saran zar icerisinde torsiyondur ve genel olarak erkeklerin puberte cağında ortaya cıkar. Ektravaginal torsiyon ise daha cok yeni doğanlarda gorulur. Testis torsiyonunda ilk 6 saatte tanı konulması ve cerrahi tedavi yapılması gerekmektedir. Bebeklik ve ergenlik doneminde ortaya cıktığı icin ailelerin iyi bir gozlemci olması gerekir bu şekilde muayene ve dopler ultrasonografi ile teşhis konulabilir. Teşhis konulduktan sonra cerrahi mudahale uygulanır ancak cerrahi mudahalenin torsiyonun hangi aşamada uygulandığı onemlidir. İlk saatte uygulanan tedavi testisin canlılığını yitirmesini engeller. Cerrahi mudahalede testis detorsiyon edilir yani normal pozisyonuna geri donmesi sağlanır ve sonrasında testis normal pozisyonunda torbaya dikiş ile sabitlenir. Eş zamanlı olarak torsiyon riskini ortadan kaldırmak amacı ile karşı taraftaki testis de torbaya dikiş ile sabitlenir.

[h=2]Ankara Urolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]