B12 eksikliğinin en sık nedeni pernisiyoz anemi olarak bilinen hastalıktır. Pernisiyoz anemide vucut pariyetal hucrelere saldıran ve onları yok eden antikorlar uretir. Bunlar mide ceperinde bulunan ve intrensek faktor yapan hucrelerdir.
İntrensek faktor midede yapılan ve B12 vitamininin bağırsaktan emilmesine yardımcı olan bir proteindir. Pernisiyoz anemide bu antikorlar intrensek faktore veya bu faktoru ureten parşyetal hucrelere saldırır. Bu otoimmun yanıtın sebebi bilinmemektedir.
Pernisiyoz anemide, %90 anti-pariyetal hucre antikorları (APA), %60 anti-intrensek antikorlar (AİA) pozitiftir. Bu durumda, midede bir ceşit otoimmun gastrit gelişir ve vitamin B12 emiliminde gorev yapan intrensek faktor yapılamaz. Bu da B12 emilimini bozarak anemiye yol acar.B12 vitamini ağızdan yeterli alsak bile B12 eksikliği gelişir. Otoimmun Gastrit, kronik gastritlerin %10 ‘unu oluşturur.
Hipokloridi (midede asit azlığı), aklorhidri (midede asit yokluğu) yuksek serum gastrini ile seyreder. Hazımsızlık mide asit azlığından dolayı gorulur. Ozellikle midede korpus ve fundusta glanduler atrofi ve metaplazi baskındır. Tipik olarak antrumda gorulmez.
Antrumda gorulen atrofi daha cok “Helicobacter Pylori” nedenlidir. Submukozal kan damarları, incelmiş atrofik mukoza nedeniyle net gorunebilir Lamina propriada diffuz ve derin lenfoplazmositik infiltrasyon gorulur. İlerlemiş ya da son donem incelemelerinde korpus ve fundusta pililer duzlemiştir ya da izlenmezler Ameliyatla midesi cıkartılanlarda B12 eksikliği ortaya cıkar.
Eritrositlerin (alyuvarların) normal ve sağlıklı bir şekilde uretilebilmeleri icin B12 vitaminine ihtiyac vardır. Eğer B12 eksikliği olursa eritrositlerin (alyuvarların) sayısı azalır, hacimleri artar. Aynı zamanda, hashimato tiroiditi gibi ek otoimmun hastalıklar gorulebilir.
B12 vitamini eksikliğinin en sık nedeni atrofik gastrittir.. Bu hastalarda mide kanseri riski artmıştır. Bu nedenle bir gastroenterolog doktora başvurmak gerekebilir.
B12 vitamin eksikliği belirtileri
Dinlenmeyle gecmeyen yorgunluğun nedeni B12 vitamini eksikliği, buna bağlı olarak gelişen kansızlık ya da depresyon olabilir.
Kobalamin olarak adlandırılan B12 vitamini suda eriyen bir vitamindir. Vucutta depolanır. Unutkanlık, yorgunluk ve uyuşukluk hissi ile belirti verir. Ağır derecede B12 eksikliği ise yorgunluktan cok daha ağır sorunlara neden olabilir. Dilde glossit denilen enflamasyona (iltihaba) yol acarak kırmızı renkte, puruzlerini kaybetmiş bir dile yol acabilir.
Ozellikle yaşlılarda B12 vitamini eksikliği daha fazla hissedilir. Cabuk yorulma, eforla gelen nefes darlığı, carpıntı, solukluk, isteksizlik gorulur. Anemisi derin olanlarda baş donmesi, kulak cınlaması ve goz kararması gibi şikayetler de bulunabilir. El ve ayak uclarında karıncalanmalar, denge duyusu bozukluğu ve bunamaya benzer tablolar yapabilir. Sinir sistemi bulgularının erken tanısı cok onemlidir. Vitamin B12 hayvansal kaynaklı bir vitamindir.
Gunluk gereksinim 1 mikrogramdır. B12 vitamini sinir hucrelerini korur ve ileri yaşlarda depresyon ve Alzheimer riskini duşurur. Ama mide kokenli olan B12 vitamin eksikliğinde ağızdan alınan B12 vitaminleri B12 duzeyini yukseltmez. O zaman parenteral (iğne) şeklinde tedavi verilir. Bu nedenle mide B12 vitamin eksikliğinin nedeninin mide kokenli olup olmadığını anlamak tedavi yontemi acısından onemlidir.

[h=2]Ankara Dahiliye uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]