Ofke tepkisine bazen bireyin icsel yaşantıları bazen de dış dunyadaki bir durum neden olabilir. Bireyin icsel yaşantılarının neden olduğu ofkeyi kontrol edebilmesi oldukca guctur.
Bu icsel yaşantılar neler olabilir:
1. Gercek ya da hayali sucluluk duyguları
2. Caresizlik duyguları
3. Gercekci olmayan beklentiler
4. Yaşamak icin belirli bir amacın olmaması
Boylesi bireyin icsel yaşantılarından kaynaklanan tepkilerinin yanı sıra dunyada yer alan durumlara olaylara yaşantılara gosterilen ofke tepkileri de soz konusudur. Ofke tepkilerinin ic nedenlerden mi, dış nedenlerden mi kaynaklandığının saptanması bu duygular uzerinde denetim sağlanmasında onemli olmaktadır.
Ofke, cok hafif bir tepkiden hiddete kadar farklı yoğunlukta yaşanan bir duygudur. Ofke tepkilerinin ortaya cıkmasıyla birlikte bircok fizyolojik değişim ortaya cıkar. Bu guclu fizyolojik uyarılma insan bedenini kavga etmeye ya da kacmaya hazırlar. Ofkenin fiziksel işaretleri vardır:
1. Uyaran duyguyu harekete gecirir,
2. Stres ve gerginlik başlar,
3. Enerjiyi arttıran adrenalin salgısı artar,
4. Solunum ve terleme artar,
5. Kalp atışları hızlanır,
6. Kan basıncı artar,
7. Vucut ve zihin “savaş” ya da “kac” tepkisi icin hazırdır.
Bu tur fizyolojik tepkiler genellikle istem dışı ortaya cıkar ve kontrol edilebilmesi oldukca guctur.
Ofke duyguları bireyin duşunme gucunu ve iletişim kurabilme becerilerini etkisi altına alır. Uzmanlar, bastırılan ofkenin kaygı ve depresyona yol actığını iddia etmektedirler. İfade edilmeyen ofke, kişiler arası ilişkileri bozabileceği gibi, zihinsel ve fiziksel sorunlara da yol acabilir. Doğru ifade edilmeyen ofkenin yol actığı fiziksel sorunlar arasında;
1. Baş ağrıları,
2. Mide rahatsızlıkları,
3. Solunum sorunları,
4. Cilt sorunları,
5. Jenital ve bobrek fonksiyonlarında problemler,
6. Sinir sistemi rahatsızlıkları,
7. Dolaşım sorunları,
8. Var olan fiziksel rahatsızlıkların kotuleşmesi,
9. Duygusal rahatsızlıklar,
10. İntihar sayılabilir.
İnsan bedeninin genellikle kavga et ya da kac komutlarını vermesinin yanı sıra bireyin onunde yine de bazı davranış secenekleri vardır. Bunlar:
1. Yaşanan yoğun ofke duygusunun acıkca ifade edilmesi ve tum şiddetiyle ortaya cıkmasına izin verilmesi.
2. Ofkenin kuserek ifade edilmesi. Ofke yaşayan kişinin tum ofke duygularını bastırıp icine atması ve ortada hic de ofke yaşanmasına neden olabilecek bir şey yokmuş gibi davranması.
3. Bireyin yaşadığı ofke duygularını kabul etmesi ve tum enerjisini ofkeye yol acan nedenleri bulmaya calışarak yapıcı cozum yolları aramaya yoneltmesi.
4. Ofke duygularını azaltabilmeyi başararak nedenleri ortadan kaldırıp adil bir cozune ulaşılabilmesi.
Bu seceneklerden ilk ikisi kazan- kaybet mantığı icerir. Olumsuz, sağlıksız, yıkıcı eylemlere yol acarak ilişkilerin kopmasına, şiddetle ya da yeni ofkelerin doğmasına yol acar. Son iki secenek ise, ofkenin kabul edilebilir bir duygu olduğunu bilerek akıllıca ifade edilebilmesini sağlar. Birey sorunlarını cozerken oğrenir ve gelişir. Buradaki mantık ise kazan- kazan anlayışıdır.
· Yaşanan ofkenin altındaki nedenler araştırılırken “zaman kazan” anlayışı bir ilk yardım tekniğidir. Ofke yaşanmaya başlandığındaki ilk dakikalar cok onemlidir ve bu sure akıllıca kullanılır ise duygular kontrol altına alınabilir ve sağlıklı cozum yolları kullanılabilir.

[h=2]Bursa Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]