Obezitenin kanserlere yakalanma riskini arttırdığı gosterilmiştir. Yalnızca Amerika’da her yıl 102.000 ile 135.000 arasında yeni kanser vakası gorulmektedir. Yine obezitenin, pankreas, uterus, prostat ve yumurtalık kanserleri riskini arttırdığı saptanmıştır. 2020 yılında dunya capında kanserlerin obezite kaynaklı olanlarının % 50’lere varacağı tahmin edilmektedir.
OBEZİTENİN CEŞİTLİ KANSERLERLE OLAN İLİŞKİSİ
Obezite – Meme Kanseri
Meme kanseri, toplam obezite ile cok ilişkili gorunmemesine karşın abdominal obeziteyle yakın bağlantısı olduğu bildirilmektedir. Abdominal (karın) ve kalca bolgesindeki yağ dokusu arttıkca, kanser riski de artmaktadır. Bu etki, kadının menapoz donemi ile bağlantılıdır. Menapozdaki kadının kansere yakalanma olasılığı az olmakla birlikte, menapoz sonrası şişman kadınlarda risk yukselir. Obezitenin meme kanseri riskini arttırması, postmenapoz hormonları ile ilişkili olup bu da ostrojen hormonundaki artış ile olmaktadır. Menapoz oncesi gerekli olan ostrojen, artan yağ dokusu tarafından uretilir. Ostrojene hassas dokular, şişmanlıkta bu hormonun salınımını uyarırlar. Bu da tumorun buyumesine neden olur.
Meme kanseri ile obezite arasındaki bir diğer ilişki de, obez olanlarda tumorun daha gec aşamada fark edilmesidir. Bunda Beden Kitle İndeksindeki (BKİ) yuksekliğin onemli bir faktor olduğu bildirilmektedir. Vucutta yağ dağılımı da meme kanser riskini etkiler.
Obezite – Uterus (Rahim) Kanseri
Obezite; endometriyum (rahmin ic yuzeyini oluşturan doku) kanseri ile ilişkili bulunmuştur. Nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte şişmanlarda yuksek ostrojen ve insulin duzeyinin buna sebep olabileceği belirtilmiştir. Endometriyum kanserlerinin %40’ının obezite kaynaklı olabileceği duşunulmektedir.
Obezite – Sindirim Sistemi Kanserleri
BKİ artışı ile belirtilen obezite derecesinin artışı, yemek borusu kanser riskini artıran bir faktordur. Zira şişmanlık gastrointestinal refluyu (yiyeceklerin ve mide asitinin yemek borusuna geri gelmesi) artıran bir etkendir.
Kolon kanseri de şişman bireylerde daha sıklıkla gorulmektedir. Ozellikle erkek bireylerde BKİ’ndeki artış ile kolon kanseri arasında kadınlarda olduğundan daha kuvvetli bir ilişki saptanmıştır. BKİ değeri 30 ve ustu olan 30-54 yaş arası bireylerde, kolon kanseri riskinin %50 arttığı bildirilmiştir. Abdominal obezitenin her iki cins icin de tetikleyici bir faktor olabileceği bildirilmektedir. BKİ’nin yanı sıra; bel/kalca oranı veya bel cevresi olcumu de kolon kanseri ile pozitif korelasyon gostermektedir. Kolon kanseri ile obezite arasındaki ilişkiyi irdeleyen en onemli hipotez; obez bireylerdeki yuksek insulin ve insuline bağlı buyume faktorlerinin tumor gelişimini arttıracağına yoneliktir.
Obezite – Prostat Kanseri
Erkeklerde abdominal obezite ve bel/kalca oranı artışının prostat kanseri icin bir risk faktoru olduğu bildirilmektedir. Ozellikle yayılmaya (metastaz) meyilli prostat tumorlerinde obezite daha da risk taşımaktadır. BKİ ve prostat kanseri arasındaki ilişkiyi inceleyen calışma sonucları farklı olsa da leptin hormonunun yuksekliği, insulin ve IGF-1 (İnsulin Benzeri Buyume Faktoru-1)’in yuksek olması hastalık riskini arttırmaktadır.
Obezite – Bobrek Kanseri
Obez kadınlarda bobrek kanseri (bobrek hucre karsinomları) gorulme sıklığı, normal kilodaki sağlıklı kadınlarla karşılaştırıldığında 2 ila 4 kez yuksek bulunmuştur. Erkeklerde de bu oran daha az sıklıkta olmak uzere kadınlardakine yakındır. Hafif şişman olan bireylerde bu oran % 36 iken obezlerde % 84’lere ulaşmaktadır. Tam olarak acıklanamamakla birlikte cinsiyet hormonlarının (androjen, ostrojen) yuksekliği muhtemel bir neden olarak değerlendirilmektedir.
Vucut Ağırlık Kaybının Kanser Riski ile İlişkisi
Vucut ağırlığındaki kayıp ile kanser oluşum riski arasında yapılan calışmalar bize henuz net bir sonuc vermese de, ozellikle meme kanseri icin vucut ağırlığı kaybının kanserin riskini duşurduğu ve olumlu etkisinin olduğu savunulmaktadır. Yukarıda anlatılan obezite ve ceşitli kanserler arasındaki ilişkiden yola cıkılarak, bir hastalığa bağlı olmaksızın vucut yağ dokusundaki azalmanın kanser riskini azaltacağı yonunde yaklaşımlar bilimsel cevreler tarafından onaylanmaktadır.


[h=2]İzmir Genel Cerrahi uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]