Obesite de ve Diyabette Şeker ve Tatlandırıcıların Karşılaştırması
Şeker, şeker pancarından uretilmesiyle ilk olarak Avrupa'da ortaya cıktı,gecen surede hergecen gun tuketimi tuketimi arttı. Toplumların şeker tuketiminin artmasıyla birlikte bazı hastalıklarında artması ilgincti. Cunku; şeker sadece kalorisiyle, şişmanlatıcı etkisiyle zarar vermiyor, doğrudan kimyasal yapısıyla da cok tehlikeli. "Şeker yiyeyim oradan aldığım kaloriyi başka yerden kısarım" demek cok yanlış. İnsan vucudunun şeker almasına gereksinim yoktur. son yıllarda sağlıklı yaşam ve sağlıklı beslenme eğilimi ile tahtından indirildi. İndirilene kadar yapacağını yaptı tabii: Dişleri curuttu, şeker hastalığını ortaya cıkardı, obeziteyi artırdı, kalp sağlığını bozdu
Son yıllarda kısmen ya da tumuyle beslenme alışkanlıkları sonucu oluşan hastalıklar; cok buyuk bir toplum sağlığı sorunu haline gelmiştir. ABD'de 20 yaş ustu erişkinlerin yuzde 65'i ya şişman, 64 milyon insan koroner kalp hastalığı, 11 milyon insanda şeker hastalığı, 37 milyonun kolesterol yuksekliği vardır. Ulkemizde kalp hastalığı sıklığı bu boyuta henuz gelmemiş gozukse bile, şeker hastası sayısının dort milyon olduğu goz onunde bulundurulursa, bunun hic de kucumsenmeyecek bir durum olduğu kacınılmazdır.
Şeker pancarından veya şeker kamışından elde ettiğimiz şeker 'sakaroz', iki ayrı molekulden oluşan bir birleşik molekuldur.
Sakarozu biz yer yemez vucudumuzda glikoz ve fruktoza ayrıştırır. Hemen kana karışır ve kan şekerini yukseltir.glikoz kan şekerimizin de adıdır. Cok fazla miktarda şeker yemişsek, gereğinden fazla insulin salgılanır. İnsulin o şekeri hemen alır vucudun bir enerji acığı varsa kısmen enerjiye donuşturur.Mutlaka yediğiniz şekerde bir fazlalık olacaktır.. Bu fazla şeker, insulin aracılığı ile ya kas ve karaciğerdeki şeker depolarına goturulecek İnsulin bu şekeri alacak ve yağa donuşturecek. Dolayısıyla sizin yediğiniz şeker vucudun değişik bolgelerinde yağlanmalara sebep olacak.
İnsanoğlunun 200-400 gram meyve dışında hic şeker yememesi gerekir. Diyelim ki cok canınız cekti, 2 parca cikolata yediniz, o gun meyve yemeyin. Bir matematik yapmak zorundayız. Elbette, meyveden elde etmiş olduğumuz bir takım vitamin ve antioksidanları da feda etmiş oluyoruz.
Yani; Bir kutu meşrubatta 35 gram ; 200 gram meyvede 30 gram şeker vardır.
- Meyvelerin şeker oranları farklı değil mi?
- İncir,kavun,uzum ve muz en cok şeker icerenler. Ama onun dışındaki meyveler aşağı yukarı aynı.Limon bile şeker icerir
Sanayii ne yaptı, Şekere alternatif tatlar bulmaya calıştı ve tatlandırıcılar ortaya cıktı. Şekere alternatif doğal tatlar var tabii: bal, pekmez, hatta en iyisi meyveler. İlla beyaz şeker tadını isteyenler icin alternatif olarak yeni nesil şeker ve tatlandırıcıları inceleyelim
Kahverengi/ esmer şeker: Rafine beyaz şekerin, şeker yapımında bir ara urun olan şekerkamışı melasıyla tekrar karıştırılarak boyanmasıyla elde edilir. Esmerleştirme işlemi rafinasyon ve beyazlatma işlemlerinden sonra gercekleştiğinden bu şekerin daha doğal ya da daha az işlem gormuş olduğunu soylemek doğru değildir. Ancak vitaminler ve doğal ozler iceren melas eklendiğinden besin değeri beyaz şekere kıyasla daha zengin, tadı hafif karamelize ve hoş, kalori olarak herhangi bir farkı yoktur. Esas farkı fiyatı: esmer şeker beyaz şekerin altı katına varan fiyat farkıyla satılıyor.İnsulin uzerine etkisi ise beyaz şekerle aynı
Sakkarin: Yapay tatlandırıcılardan en cok tercih edileni ve ilk goz ağrımız diyebiliriz. İlk cıktığı zaman şeker hastaları ve kilo sorunu yaşayanlar icin mucizevi bir buluş oldu. Sonra zaman icerisinde kanserojen olduğu iddiaları ortaya atılmasına rağmen populeritesini korudu. Tercih etmeyenlerin onde gelen sebebi ise ağızda bıraktığı tat.
Aspartam: Aspartamın sağlık acısından guvenliği de uzun yıllar sorgulandı. Ama hem diyetisyenler hem de doğal urun tercih edenler arasında en cok tavsiye edileni de aspartam diyebiliriz. Aspartam şeker hastaları ve kalori hesabı yapanlar icin avantajlı, diyet iceceklerinin bircoğunda kullanılıyor, ayrıca tablet ve toz olarak bulunabiliyor. Ancak onunda ağızda bıraktığı tat sakkarinden pek farklı değil.
Sorbitol: Elma, kuru erik, kiraz ve uzum gibi taneli ve tanesiz bircok meyvede bulunan doğal bir karbonhidrattır. Bu sebeple tamamiyle doğaldır. Bircok unlu mamulde ve şekerleme urunlerinde kullanılır. Tatlandırıcı ve hacim artırıcı ozelliktedir. 2,6 kcal/ gr kaloriye sahiptir. bu yuzden zayıflama diyetlerinde ve diyabette tavsiye edilemez Dişte plaka oluşumuna sebep vermediğinden diş dostu olarak duşunebilir Sorbitol tolere edilemediğinde gaz oluşumu gorulebilir.
Stevia: Paraguay ve Brezilya'da yuzyıllardan beri tatlandırıcı ve tedavi edici ozellikleri nedeniyle kullanılan stevia (şeker bitkisi) Japonya'da da otuz yılı aşkın bir suredir milyonlarca kişi tarafından tatlandırıcı ve gıda katkısı olarak kullanılmaktadır. Turkiye’deki sağlıklı ve doğal beslenme eğilimi ile koşar adım piyasaya girmiş durumdadır. Bu bitkiden elde edilen ozutun, kan şekerini duzenleyici etkilerinin yanı sıra tamamen doğal, sıfır kalorili, bol lif icerikli olması en buyuk tercih sebebidir. Fiyatı da ucuk değil. Stevia bitkisinin icerisindeki Steviosid maddesi, vucudumuzdaki tat duyuları tarafından normal şekerin 250-300 katı daha şekerli olarak algılanmaktadır. Bu nedenle bir tutam şeker bitkisi tozu, bir litre cay, kahve veya diğer icecekleri tatlandırmaya yeterli oluyor.
Agave: Calışmalar icerisinde yuksek oranda fruktoz iceren agave şurubu veya nektarı ya da şekerinin cok sağlıklı bir alternatif olmadığını, doğal veya bitkisel diye adlandırılan bilinen meyve şekerinden farklı bir yapı olmadığını gostermektedir. Beslenme uzmanı olarak sizlere onerim mutlaka uygun porsiyonda meyve ve sağlıklı şeker alternatifi olan balı gun icerisinde porsiyon kontrollu bir beslenme ile uygulanmasıdır. Agave gibi sağlığımızı riske sokacak yuksek fruktoz iceren şekerlerden de uzak durmamız gerektiğini unutmamalıyız.
Şunu unutmamalıdır ki iceceklerimizi şekersiz tuketmeye alışmalıyız Bilim hergun değişiyor bugun doğru bilinenler yarın yanlış olabildiğinden tedbir olarak gunluk kullanım sınırlı ve az olmalıdır

[h=2]İzmir Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]