EnsÂr-ı kirÂm’ın (Medineli Muslumanların) buyuklerinden. Kunyesi, Ebû Hamza’dır, Bu kunyeyi kendisine Resûlullah ( aleyhisselÂm ) vermiştir. Bir gun Hamza denilen baklayı toplarken, Resûl-i Ekrem efendimiz ( aleyhisselÂm ) onu gormuş, Ebû Hamza diye iltifÂt buyurmuşlardır. Lakabı HÂdim-i Resûlullah ( aleyhisselÂm ) (Resûlullah’ın hizmetcisidir). Kendisine boyle soylenince cok sevinir ve memnun olurdu. Bununla iftihar ederdi. Hicretten on sene once doğmuş (m. 612), hicretin 93 senesinde (m. 712) vefÂt etmiştir. Enes bin MÂlik’in ( radıyallahu anh ) vÂlidesi Umm-i Suleym’dir. Enes’in ( radıyallahu anh ) babası musluman olmadığı icin annesi, bundan cok uzuntu duymuştu. O vefÂt edince, Ebû Talha annesine evlenme teklifinde bulundu. Fakat Ebû Talha daha musluman olmadığından Hazreti Enes’in annesi, evlenmeleri icin musluman olmasını şart koştu. Boylece, Ebû Talha, ikinci Akabe’de musluman olanlar arasına girmiş oldu. İşte Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ), İslÂm ile şereflenmiş boyle bir aile ocağında yetişti.

Enes’in ( radıyallahu anh ), Zul-uzuneyn lakabı da vardır. Bu lakabı Ona Resûlullah ( aleyhisselÂm ) vermiştir. Bir ara Resûl-i Ekrem efendimiz mubÂrek elleri ile zuluflerini cekerek, “YÂ zel-uzuneyn” diye latife buyurmuşlardır. Onun icin, Hazreti Enes de, vÂlidesinin tavsiyesi uzerine Resûlullah’ın mubÂrek ellerinin değdiği bu zulufleri teberruken olduğu gibi bırakmıştır. Bazı tarihciler, Hazreti Enes’in bu lakabı almasının sebebi olarak, Resûl-i Ekrem efendimizden ( aleyhisselÂm ) duydukları mubÂrek sozleri iyi anlayıp, ezberlemesini, gosterirler.

Resûlullah efendimiz ( aleyhisselÂm ), Medine-i Munevvere’ye teşrîflerinde Hazreti Enes 9-10 yaşlarında idi. Hemen vÂlidesi (annesi) Umm-i Suleym kendisini alıp, Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) huzûr-u se’Âdetlerine getirdi. Hizmetlerine kabûl buyurmasını istedi. “Y Resûlallah! EnsÂr erkek ve kadınlarından sana hediye vermiyen kalmadı. Bu oğlumdan başka sana, hediye verecek bir şeyim yok. Bunu al. Sana hizmet etsin” dedi. VÂlidesinin bu isteği kabûl buyuruldu. Bunun uzerine annesi: “Y Resûlallah! Şu hizmetciniz Enes’e du buyurunuz” deyince, Resûlullah ( aleyhisselÂm ) efendimiz de “Y Rabbi! Enes’in malını ve evlÂdını mubÂrek ve yumunlu eyle, omrunu uzun eyle, gunahlarını af eyle”şeklinde du buyurdular.

Hazreti Ebû Bekir devrinde, Bahreyn havÂlisinin zekÂtını toplamakla gorevlendirilmiştir. Hazreti Ebû Bekir’in vefÂtında, Bahreyn’de bulunuyordu. Daha sonra Medine’ye geldi. Hazreti Omer’in zamanında Medine’de kaldı. Hazreti Omer, onu meşveret meclisine (Danışma kuruluna) aldı. Onun kıymetli tavsiyelerinden istifÂde etti. Bu sırada Medine’de kaldığı muddetce, fıkıh dersi vermekle meşgûl oldu. Yine bu devirde Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ), Toster’de yapılan muharebede elde edilen ganîmetin ve Hazreti Omer’e gonderilme şartı ile teslim olmayı kabûl eden İran ordusu kumandanı, Hurmuzan’ın, Medine’ye getirilme işini uzerine almıştı. Medine’den Basra’ya gitmiş, Hazreti Omer’in vefÂtını burada oğrenmiştir. Hazreti Osman zamanında da Basra’da kalan Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) fıkıh dersleri vermeye devam etti. Hazreti Osman’ın vefÂtını Medine’ye gelirken yolda oğrenmiştir. Enes ( radıyallahu anh ), Hazreti Ali’nin halifeliği zamanına yetiştiği gibi, Emevî halifelerinden bir kısmını da gormuştur. Hazreti Enes, zulme ve haksızlığa dÂima karşı olmuştur. Bu konuda cekinmemiştir. Onun icin HaccÂc’ın yaptığı zulumleri gorunce, Halife Abdulmelik’e şikÂyette hic tereddud gostermemiştir. Buna rağmen, HaccÂc, ona darılmamış, onun rızasını kazanmak icin elinden gelen gayreti sarf etmiş ve derslerine de devam etmiştir. Bu sırada SahÂbe-i kirÂm’ın sayıları azaldığı icin yaşayan SahÂbîlerin kıymeti daha da artmıştı. Halk, boyle mubÂrek zÂtları arayıp buluyor, onların sohbetlerinden istifÂde etmeye calışıyorlardı. Cunku bunlar, bizzat Resûlullahı gorup, rûhlara gıda olan mubÂrek sozlerini, Onun mubÂrek ağzından dinlemişlerdi. Bu bakımdan herkes onlara gerekli hurmet ve saygıda kusur etmemeye gayret ediyorlardı.

Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) uzun ve bereketli bir omur yaşamıştır. Basra’da vefÂtına yakın hastalandı. Halk, gece-gunduz ziyÂretine geldi ve yanında bulundular. Basra’da vefÂt eden en son Sahabe odur. Basra’ya 9-12 km. mesafede bulunan Tat mevkiinde vefÂt etti. Muhammed bin Sîrîn ( radıyallahu anh ) tarafından gasl, techîz ve tekfîni yapıldı. VefÂt ettiği yere defn edildi. Vasıyyeti uzerine, Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) saclarından bir miktar kabrine kondu.

Hazreti Enes bin MÂlik, Peygamber Efendimizin uzun seneler hizmetinde bulunması sebebiyle Kur’Ân-ı kerîmin tefsîrini cok iyi oğrenmişti. Âyetlerin tefsîrine dair bildirdiği rivÂyetler tefsîr kitaplarını suslemektedir. Hazreti Enes, SabÂbe-i kiram arasında Peygamber efendimizin hallerini, sozlerini ahlÂkını, işlerini bildirme bakımından en onde gelenlerinden idi. Dokuz yaşında Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) hizetine başladı. Resûlullah’ın vefÂtına kadar yanlarından hic ayrılmadı. Peygamber efendimizden 2230 hadîs-i şerîf bildirdi. Hadîs rivÂyetinde cok titiz davranırdı. Bu durumu talebelerine de ısrarla tavsiye ederdi. Bu bakımdan hadîs ilmine hizmeti buyuktur. Hadîs ilminin yayılmasında onde gelenlerdendir. İlim oğrenmek gayesinde olanlar onun meclisine devam ederlerdi. O, “Kale Resûlullah”, Resûlullah ( aleyhisselÂm ) şoyle buyurdu, derken meclistekiler, derin bir huşû’ ve huzûr icinde dinlerlerdi. Bircok yerde ilim halkası kurmuştu. Mekke-i Mukerreme, Medine-i Munevvere Basra, Kûfe ve Şam ders verdiği muhim merkezlerdi. Zamanın halifesi bile onun derslerine gelmeyi gonulden arzu ederdi. Her yonden bereketli ve cok mubÂrek bir zÂt idi. Bu da, Resûl-i Ekrem’in ( aleyhisselÂm ) duÂlarının bereketiyle idi. Onun ilim deryasından istifÂde edenler coktur. Hasen-i Basrî, SuleymÂn Teymî, Ebû KulÂbe, Ebû Bekir bin Abdullah el-Muzenî ( radıyallahu anh ) bunlar arasındadır.

Enes bin MÂlik’in, hadîs ve tefsîr ilminde olduğu gibi, fıkıh ilmine de buyuk hizmeti olmuştur. Mustakil bir eser teşkil edecek kadar, fetv ve ictihÂdları vardır. Hazreti Enes ile MuhtÂr bin Fulgul arasındaki konuşma ve MuhtÂra verdiği cevabın İslÂm Hukuku’nda muhim bir yeri vardır. MuhtÂr, Enes’e ( radıyallahu anh ): “Resûl-i Ekrem’in nehyettiği (yasak ettiği) ickiler nelerdir? diye sordu. Hazreti Enes cevaben Resûl-i Ekrem’in “Her sarhoş eden şey haramdır” buyurduğunu soyledi. Bunun uzerine MuhtÂr şoyle sordu: “Doğru soyluyorsun. Sarhoş olmak haramdır. Bir iki yudumluk bir şey icmek hakkında ne dersin? Enes ( radıyallahu anh ): “Coğu sarhoş edenin azı da haramdır” cevabını verdi.

Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) yuksek bir ahlÂka sahipti. Son derece nÂzik, guzel sozlu ve guler yuzlu idi. Resûlullah’ı ( aleyhisselÂm ) cok sever, sunnete uymaya cok dikkat ederdi. Sabah namazının vakti girmeden once uyanır, Mescid-i Nebevîye gider, Resûl-i Ekrem’e hizmet icin can atardı. Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) sesini duymak ve Ona hizmet, onun icin en buyuk surûr ve neş’e kaynağı idi. Resûl-i Ekrem de onun hakkında iyilikle bahsedip, yaptığı hizmetlerden dolayı du buyururlardı.

Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) Âhirete teşrîflerinden sonra, verdiği derslerde Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) devrini, tekrar o gunleri yaşar gibi, neş’e ve zevkle anlatır, talebeler uzerinde buyuk tesir uyandırırdı. Bu yuzden talebelerinde Resûlullah’ın sevgisi apacık gorulurdu. Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) Emr-i bil-Ma’rûfa (iyiliği emretmek) son derece ehemmiyet verirdi. Cunku bu ummeti, en hayırlı ummet yapan sıfat budur. Ya’nî, iyiliği emredip, kotuluğe mÂni olmak.

Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) yakışıklı ve nûrÂnî idi. Servet sahibi olduğu halde, cok sade bir hayat yaşadı. Dunya zînet (sus) ve lezzetine, dunyalığa ehemmiyet vermedi. Fakîrleri ve yoksulları gozetir, onlara gerekli yardımda bulunurdu. Talebelerinin ihtiyÂclarını kendisi temin ederdi. Resûlullah’a olan sevgisini her fırsatta dile getirirdi.

Peygamber efendimiz ( aleyhisselÂm ), Enes bin MÂlik ( radıyallahu anh ) hakkında şoyle buyurdular:

“Ey Enes, bir iş yapmak istediğin vakit, yedi defa Rabbine istihÂre et. Sonra kalbinin meylettiği tarafı yap. Hayır ondadır.”

“Ey Enes! Biliyor musun, mağfireti (bağışlamayı) gerektiren husûslardan biri de, musluman kardeşini sevindirmendir. Onun uzuntusunu giderirsin, yahut icini rahatlatırsın, yahut ona bir mal verirsin veya borcunu odersin, yahut kendisi olmadığı zaman, coluk cocuğuna goz kulak olursun.”

Enes bin MÂlik’in ( radıyallahu anh ) bizzat Resûl-i Ekrem efendimizden rivÂyet ettiği hadîs-i şeriflerden bir kısmı aşağıdadır.

“Kolaylaştırınız, (zorlaştırmayınız) gucleşdirmeyiniz, mujdeleyiniz, nefret ettirmeyiniz.”

“Herhangi biriniz kendi nefsi icin istediğini, musluman kardeşi icin de istemedikce gercek mu’min olamaz.”

“Birbirinize buğz etmeyiniz, hased etmeyiniz (kıskanmayınız) birbirinize sırt cevirmeyiniz. Ey Allah’ın kulları! Kardeş olunuz. Bir musluman icin kardeşini uc gunden fazla terk etmek (kusmek) helÂl olmaz.”

“Sizden bir kimse başına gelen bir musibetten dolayı olumu istemesin. Olumu isteyecek kadar sıkıntılı bir durum, icerisine duşmuş olanlar, YÂ Rabbi! Hayat hakkımda hayırlı olduğu muddedce beni yaşat, yoksa, rûhumu kabz eyle, desin.”

“Kim Allahu teÂlÂya kavuşmak isterse, Allahu teÂl da ona kavuşmak ister. Kim bunu istemezse, Allahu teÂl da istemez.” Bunun uzerine biz: Y Resûlallah, hepimiz olumu istemeyiz, dedik. Resûlullah ( aleyhisselÂm ) şoyle cevap verdiler: “Bu olumu istememek değil, mu’min dunyÂdan ayrılacağı zaman, akıbetinin iyi olacağına dair mujdeler kendisine verilir, boylece Allahu teÂlÂya kavuşmak ister. Bu kavuşma, onun en cok istediği şeydir. Fakat kÂfir ve fÂcir son nefesinde, sonunun iyi olmadığını gorur ve cenÂb-ı Hakka kavuşmağı istemez. Allahu teÂl da ona kavuşmayı istemez.”

“Kendisinde şu uc sıfat bulunan îmÂnın tadını duyar: Allahu teÂl ve Resûlunu başkalarından daha cok sevmek, sevdiğini Allah icin sevmek, kufurden kurtulup hidÂyete kavuştuktan sonra, ateşe atılmayı ne kadar istemezse, kufre donmeyi de o derecede kerih ve kotu gormek.”

“KıyÂmet gunu bir komşu diğer komşuyu yakalar, onu salıvermez ve şoyle der: “YÂ Rabbi! Sen buna cok ihsÂnda bulundun. Bana ise, az verdin. Ben ac idim. O tok olarak uyudu. Ona: “Bana kapısını nicin kapadığını, kendisine verdiğin rızıktan beni nicin mahrûm ettiğini sor der.”

“Şu dort şeyin sarf edilmesinden, kul kıyÂmet gununde hesaba cekilmez. Bunlar: Ana, babasına sarf ettiği, iftar icin sarf ettiği, sahur icin sarf ettiği, coluk-cocuğu icin sarf ettiği nafakalardır.”

“Bir kimse dunyÂda ipekli elbise giyerse, ahirette giyemez.”

“Mi’rÂca cıktığım gece, dudakları makasla kırpılan bazı kimseler gordum. CebrÂile, bunların, kimler olduğunu sordum. CebrÂil (aleyhisselÂm.) “Bunlar, ummetinden, herkese, iyiliği emredip, kendilerini unutan ve Kur’Ân-ı kerîmi okuyup da ona uymıyan, onunla amel etmeyenlerdir, cevabını verdi.”

“Allahu teÂlÂ, butun insanlar arasında beni secti, ayırdı. İnsanların en iyisini bana EshÂb olarak secti, Bunların arasından da, bana akraba ve yardımcı olarak en ustunlerini ayırdı. Bir kimse beni sevdiği icin bunlara hurmet ederse, Allahu teÂl onu her tehlikeden korur. Onlara hakaret ederek beni incitenleri de incitir.”

Enes bin MÂlik, Resûl-i Ekrem’in ( aleyhisselÂm ) mubÂrek ağızlarından Sidret-ul-Muntehaya kadar olan yolculuğu anlatıp, bundan sonraki durumları ve namazın farz oluşunu, yine Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) mubÂrek dilinden şoyle bildirir: “CebrÂil (aleyhisselÂm) beni Sidret-ul-Munteha’ya goturdu. Bir de ne goreyim, yaprakları fil kulakları gibi, meyveleri kupler kadar bir ağac var. Bu ağacı Allahu teÂlÂnın celÂl ve azameti o kadar kaplamış ve burumuş ki, bu yuzden durumu değişmiş ve cok guzelleşmiş. Hic kimse onun guzelliğini anlatamaz. Bu sırada Allahu teÂl bana vahyedeceğini vahyetti. Bana her gun ve gece icin elli vakit namazı farz kıldı. Altıncı kat semÂda bulunan Musa’nın (aleyhisselÂm) yanına inince, bana: “Rabbin ummetine neler farz kıldı?” dedi. Elli vakit namaz, dedim. Musa (aleyhisselÂm) bana, Rabbinden bu miktarı hafifletmesini dile, cunku ummetin bu kadara tahammul edemezler. Ben, Benî İsrÂili denedim, dedi. Bunun uzerine, Rabbimle munÂcaat ettiğim yere donup, elli vakit namazı hafifletmesi icin yalvardım. Allahu teÂlÂ, elli vaktin, beş vaktini indirdi. Bu durumu Musa’ya (aleyhisselÂm) soyleyince, ummetin bu kadara da dayanamaz, sen yine Allahu teÂlÂdan bunun da hafifletilmesini, dile, dedi. Bu şekilde Rabbim ile Musa (aleyhisselÂm) arasında gidip geldim. NihÂyet Allahu teÂlÂ, “Y Muhammed! Farz kıldığım namazlar, her gun ve gecede kılınacak olan beş vakit namazdır. Her namaz icin on sevÂb vardır. Bu bakımdan sonunda yine elli namaz olur. Bir kimse hayır yapmak ister de, onu yapamazsa, ona bir sevÂb yazılır. O iyiliği yaparsa, on sevÂb yazdır. Bir kimse kotuluk işlemek ister de, yapamazsa, ona hicbir şey yazılmaz. O kotuluğu işlerse, bir tane gunah yazılır.” buyurdu. Buradan tekrar Musa’nın (aleyhisselÂm) yanına uğradım. Olup bitenleri anlattım. Mûs (aleyhisselÂm) yine Rabbinden bunun da hafifletilmesini iste, dedi. Bunun uzerine Resûlullah( aleyhisselÂm ) Rabbime cok muracaatta bulunduğum icin artık utanıyorum” buyurdu.

Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ), Enes bin MÂlik’e ( radıyallahu anh ) nasihatleri:

“Ey oğul! Elinden geldiği kadar abdestli ol. Cunku, kim abdestli olarak olurse ona şehîdlik sevÂbı verilir.”

“Ey Enes! Rukûda ellerinle dizlerini sıkıca tutup, parmaklarını birbirinden ayır, dirseklerini yanlarına yapıştırma, Rukûdan kalkınca, her uzvun tam olarak yerine gelsin. Allahu teÂlÂ, kıyÂmet gununde, rukû ve secde arasında belini dosdoğru yapmıyana nazar etmez. Secde ettiğin zaman, alın ve ellerini iyice yere koy. Secdeleri cabuk ve acele yaparak, horozun yeri gagalaması gibi gagalama, secdede kollarını yere sererek, kopeklerin veya tilkinin yatışı gibi yere serilme. Namazda sağa sola nazar etmekten sakın.”

“Ey oğul! Kimse hakkında kotuluk beslemeden sabahlamaya ve akşamlamağa calış. Bunu basarırsan, hesabın cok kolay olur.”

“Muslumanlardan buyuklere hurmet, kucuklerine merhamet et.”

KatÂde ( radıyallahu anh ), Hazreti Enes’e, Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) en cok yaptıkları duÂnın ne olduğunu sorunca, “Allahumme Rabbena Âtina fidduny haseneten ve fil Âhıreti haseneten ve kına azÂbennÂr” duÂsını cok okuduklarını bildirdi. KatÂde ( radıyallahu anh ), Hazreti Enes’in du edeceği zaman, bununla du ettiğini veya duÂsına, bu duÂyı da ilÂve ettiğini nakleder.

Enes ( radıyallahu anh ) buyurur ki: Bir gun bir A’rabî, Resûl-i Ekrem’e ( aleyhisselÂm ) gelip, “Y Resûlallah! KıyÂmet ne zaman kopacak? diye sormuştu. Bu sırada ikÂmet okunduğu icin, Resûlullah ( aleyhisselÂm ) cevap vermeden namaza durmuşlardı. Namazdan sonra, kıyÂmeti soranın nerede olduğunu sordular. A’rabî, “Benim Y Resûlallah” dedi. Resûl-i Ekrem ona kıyÂmet icin ne hazırladığını sordu. A’rabî, fazla bir hazırlığı olmadığını, ancak Allahu teÂl ve Resûlunu sevdiğini, soyleyince, Resûlullah ( aleyhisselÂm ) “Kişi sevdikleri ile beraberdir” cevabını verdi. EshÂb-ı kiram bu mubÂrek hadîsi işitince cok sevinmişler, buna sevindikleri kadar başka bir şeye sevinmemişlerdir.

“Yahudiler, Âdet goren kadınlarla beraber oturmazlar, birlikte yemek yemezlerdi. EshÂb-ı kiram, Yahudilerin bu durumunu, Resûl-i Ekrem efendimize arz ederek, bu konuda ne buyurduklarını sorunca, şu Âyet-i kerîme nÂzil oldu: “Sana kadınların Âdetlerinden (hayz gorenlerinden) sorarlar. Onun bir eziyet olduğunu, soyle. Kadınlar Âdet gordukleri zaman, onlarla temasta bulunmayınız. Onlar temizlenmeden onlara yaklaşmayınız.”

“Bir takım işler yapıyorsunuz ve onları kıldan daha ince ve onemsiz goruyorsunuz. Halbuki biz, Peygamber ( aleyhisselÂm ) zamanında, bu işleri buyuk gunahlardan sayardık.

Allahu teÂl şoyle buyuruyor: “Kul bana bir karış yaklaşırsa, ben ona bir arşın yaklaşırım. Bana bir arşın yaklaşırsa, ben ona bir kulac yaklaşırım. Yuruyerek bana gelirse, koşarak ona gelirim.”

“Uc şey olunun peşinden kabre kadar gider. Coluk cocuğu, malı ve ameli. Bunlardan, ailesi ve malı doner” Onunla sadece ameli kalır.”

“Allahu teÂlÂ, kulunun yemek yedikten veya birşey ictikten, sonra kendisine hamd etmesinden rÂzı olur (hoşnud olur).”

“Peygamber efendimizin zevcelerinin evine uc kişi gelip, Peygamber efendimizin ibÂdetini sordular. Ne kadar yaptığını oğrendikleri zaman, bunu az gorduler. “Peygamberin yanında biz neyiz? Onun gecmiş ve gelecek butun gunÂhları bağışlanmıştır” dediler. Bunlardan birisi, “Devamlı, butun gece namaz kılacağım.” dedi. Diğeri, “Omrum boyunca oruc tutacağım hic orucsuz olmayacağım” dedi. Ucuncusu ise, “Kadınlardan uzak kalacağım, hic evlenmiyeceğim” dedi. Bu sırada Peygamber efendimiz teşrîf buyurdular. “Şoyle şoyle diyenler, sizler misiniz? Bakınız! Allahu teÂlÂya yemîn ederim ki, Allahu teÂlÂdan en cok korkanınız ve ona karşı gelmekten en fazla sakınanınız benim. Buna rağmen, bazen oruc tutuyorum, bazan tutmuyorum. Namaz kılıyorum, uyuyorum. Kadınlarla evleniyorum. Kim, benim sunnetimden yuz cevirirse, o kimse benden değildir.”

Peygamber efendimiz ( aleyhisselÂm ) “İster zÂlim olsun, ister mazlûm olsun, mu’min kardeşinize yardım ediniz” buyurdu. EshÂb’dan birisi: “YÂ Resûlallah! Mazlûm olan kimseye yardım ederim, fakat zÂlime nasıl yardım edebilirim? dedi. Resûlullah efendimiz ( aleyhisselÂm ): “ZÂlimi, zulum yapmaktan alıkorsun, işte bu ona yardımdır.” buyurdular.

Bir gun Resûlullah ( aleyhisselÂm ) benzerini hic duymadığım bir hutbe okudular. “Eğer, siz benim bildirdiklerimi bilmiş olsaydınız, herhalde az guler, cok ağlardınız” buyurdu. Bunun uzerine, Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) eshÂbı yuzlerini kapayarak ağladılar.”

“KÂfir bir iyilik yaptığı zaman, ona karşı dunyalık verilir. Fakat mu’mine gelince, Allahu teÂlÂ, onun iyiliklerini Âhirete saklar. Dunyada da tÂatına gore rızık verilir.”

Resûlullah ( aleyhisselÂm ) buyurdu: “Allahu teÂl buyuruyor ki: “Ey Âdemoğlu! Sen, bana du edip, benden istediğin muddetce, sende bulunan gunahları bağışlarım. Onların cokluğuna ve ağırlığına bakmam. Ey Âdemoğlu! Gunahların yerle gok arasını dolduracak kadar bile olsa, fakat benden gunahlarının bağışlanmasını istesen (istiğfar etsen)senin bu gunahlarını bağışlarım. Ey Âdemoğlu! Yeryuzunu dolduracak gunahlarla huzûruma gelsen, şirk koşmadan bana kavuşsan, yeryuzunu dolduracak bir mağfiret ve af ile seni bağışlarım.”

Resûlullah’ın ( aleyhisselÂm ) yanında iki kişi aksırdı. Birine, “Allah sana merhamet eylesin” buyurduğu halde, diğerine bu mukÂbelede bulunmadı. YÂ Resûlallah, Allah’dan, buna rahmet diledin, nicin oburune dilemedin denilince, “Bu Allahu teÂlÂya hamd etti (Elhamdulillah, dedi) oburu ise hamd etmedi” buyurdu.

“Resûlullah ( aleyhisselÂm ) du ederken mubÂrek ellerini bazan oyle kaldırırdı ki, mubÂrek koltuk altının beyazlığı gorunurdu.”

Hazreti Enes bin MÂlik buyurdu ki: “Uc sınıf insan, hesap gununde Allahu teÂlÂnın rahmetine kavuşur: 1. Akrabasını ziyÂret eden. 2. Kocası olup yetimlerle kalan ve olunceye kadar onlara bakan kadın. 3. ZiyÂfet sofrası kurulup, yetimleri ve kimsesizleri davet eden kimse.”

“Resûlullah’a ( aleyhisselÂm ) on sene hizmet ettim. MubÂrek elleri ipekten yumuşak idi. MubÂrek teni miskten ve cicekten daha guzel kokuyordu. Resûlullah’ın kalb-i şerîfi nazargÂh-ı ilÂhî idi.”

“Resûlullah ( aleyhisselÂm ) insanların en guzel huylusu idi. Beni bir gun bir yere gonderdi. Vallahi gitmem dedim. Fakat gidecektim. Emrini yapmak icin dışarı cıktım. Cocuklar dışarda oynuyordu. Onların yanından gecerken arkama baktım Resûlullah ( aleyhisselÂm ) arkamdan geliyordu. MubÂrek yuzu guluyordu. “YÂ Enes! Dediğim yere gittin mi?”buyurdu. Evet gidiyorum, YÂ Resûlallah dedim.”

“Resûlullah ( aleyhisselÂm ) bir kimse ile musÂfeha edince, o kimse elini cekmedikce, mubÂrek elini ondan ayırmazdı. O kimse yuzunu cevirmedikce mubÂrek yuzunu ondan cevirmezdi. Bir kimsenin yanında otururken, iki diz uzerinde oturur, ona karşı saygılı olmak icin mubÂrek bacağını dikip, oturmazdı.”

Enes bin MÂlik hazretleri: “BismillÂhirrahmÂnirrahîm ve la-havle ve lÂ-kuvvete ill billahil’aliyyil’azîm” okumanın sinir hastalığına ve butun hastalıklara iyi geldiğini haber vermiştir.
__________________