1300'lere donduk diyelim, sıradan koylu olacak halimiz yok. bir kale inşa etmek istiyoruz, ama masraflardan haberimiz yok. kac parayla donelim, kaleyi kaca idare ederiz, işci masrafları ne olur diye merak edenler icin bulunmaz bilgiler!
aradan gecen 720 yılda alım gucumuz 1:30 oranında yukseldi. yani şu an 1 kilo tahılın fiyatı 1 lira olsun, o donemde aynı miktar tahılın fiyatı 30 lira olacaktı. şimdi hepsini goze alıp hesaba başlayalım.
malum memlekette kriz var, o yuzden tek kuleli kucuk bir kale de işimizi gorur sanıyorum. başlangıc olarak 5.304.000 tl ayırmamız gerekecek. 3.978.000 tl avrupa'nın en kalifiye 30 işcisi icin, 1.326.000 tl de inşa malzemeleri icin. inşa icin 8000 iş gunune ihtiyacımız olacak.
cok seneler gecti... kalemiz inşa edildi. fakat masraflar burda bitmedi, tam aksine şimdi başlıyor. kalenin işletme masrafı bircok şeye gore değişiyor aslında. kalenin konumundan tutun da icinde kac kişinin yaşayacağına, ne kadar asker bulunacağına kadar... mesela kalemiz avrupa'nin kuzeyindeyse, nakliye masrafları cok olacağı icin daha cok cep yakacak. olası bir kıtlık ve savaş zamanını saymıyorum bile. bu zamanlarda masraflar bir ay icinde %500 artabilir.
o kadar emek verdik, hesap kitap yaptık, o yuzden goz bebeğimizi korumamız lazım. silahlı ve atlı bir şovalye bize 861.900 tl'ye mal olacak. tek bir at 165.750 tl'ye, bir inek 33.150 tl'ye ve bir domuz da 6.630 tl 'ye patlayacak gibi duruyor.
bizim kucuk olculerimizde bir kalede ortalama 200 insan yaşıyor. bunların 50'si kalifiye işcilerden, 5'i şovalyelerden ve geri kalanı da kadın ve cocuklardan oluşuyor.
buraya kadar bazı miktarlar fazla gelmiş olabilir. o yıllarda başta demirden yapılanlar olmak uzere kıyafetler ciddi manada pahalı. zırhların, kılıcların yanına yaklaşmak mumkun bile değil. at dediğimiz şey de az sayıda insanın sahip olduğu bir mercedes adeta.
masraflar da bitmedi tabii ki. bunca insana bakmamız ve giydirmemiz gerekiyor, yani emeklerinin karşılığını verme vakti. sıradan bir palto 250 yumurtadan başlıyor, bir cift ayakkabı da 120 elma. sebze, meyve, sut, bira vs. kale icindeki para birimlerimiz.
yeme/icme meselesi de ayrı bir dert tabi. kahvaltı icin corba, oğlen yemeği icin lapa ve akşam icin ekmek, bira, tereyağı... gonul ister ki etle, balıkla (bir adada değilsek) dolduralım sofraları ama hepsi ateş pahası. yılda bir kere sofraya gelirse ne ala.
işciler odemelerini %50 yiyecek ve konaklama, diğer %50'sini de para olarak alıyor. kışın aldıkları odemeler yaz ucretinin %70'i kadar olacak.
bir işciyle şovalye arasındaki maaş oranı da 1:10. yani bir şovalyenin yıllık maaşı bir işcinin 10 katı. kulağa adaletsiz gelebilir, ama şovalyeler biraz başına buyruk tipler. eğer rahat sağlamazsanız pekala gidip koyleri yağmalayarak, harac keserek de kendi başının caresine bakabilir. ama o seni koruyor ve iyi eğitimli. bunun bir değeri olacak.
fakat burokrasi asıl paranın olduğu yer. yazı yazmak, okumak, bunlar buyuk meziyetler. evlilik belgeleri, tapu işleri, sozleşmeler vs. bunlara dahil ve belgelerin bir coğunun yazımı neredeyse bir inek parası ediyor.
kilisemiz icin de mutevazı altın bir hac yaptırmak istersek de bunun maliyeti bize bir işcinin 10 yıllık maaşına eşit olacak.
eğer hepsini goz onune alırsak, bir kaleyi gecindirmenin yıllık maliyeti bize en az 33.150.000 tl'ye patlamış olacak.
notlar:
* euro kuru 6.63 tl olarak alınmıştır.
* bir şovalyenin eğitimi ve silahlandırılması gercekten cok pahalı ve zor. o donemdeki bircok lord bir şovalyeye bile sahip değildi.
* bir kaleyi gecindirmenin yıllık maliyeti basit bir belediye başkanlığını gecindirmekten cok daha ucuz.
Alıntıdır
__________________