Uzmanlar, cocuklarda davranış sorunlarına yol acan faktorlerin genellikle biyolojik etmenler ve psiko-sosyal etmenler şeklinde ele alındığını ifade etmektedir.
Biyolojik etmenler; genetik yapı, hormonlar, sinir sisteminde işlev bozuklukları, doğum oncesinde toksine maruz kalma gibi faktorleri icermektedir.
Psiko-sosyal etmenler ise; ebeveynlik uygulamaları ve aile ici catışma ve şiddet ortamı, akran ilişkileri ile geniş sosyal cevre ve sosyo-ekonomik durum gibi faktorleri icermektedir
Cocuğun Davranışlarında Tutumların Etkisi
Annenin, olumsuz -baskıcı tutumları, aşırı gevşek tutum ve saldırgan tutuma oranla daha olumsuz bir etkisi olduğunu soylemek mumkundur. Konuyla ilgili yapılan ir araştırmanın sonuclarına gore, annelerin otoriter, yetkeci ve izin verici tutumları ile 5-6 yaşındaki cocuklarının sosyal beceri ve okula uyum duzeyleri arasında anlamlı duzeyde ilişki olduğu araştırma sonuclarına yansımıştır.
Otoriter ve izin verici tutumlar, sosyal beceri ve okula uyum değişkenleri ile olumsuz yonde anlamlı ilişki icindeyken; demokratik tutum ise sosyal beceri ve okula uyum duzeyleri ile olumlu yonde anlamlı ilişki icindedir.
Tutum Turleri
Otoriter Tutum: Otoriter tutumda, ebeveynler cocuk uzerinde kontrol sahibi olmaya, sozunu dinletmeye onem verirler. Otoritenin, kuralların kabulu, saygının her şekilde gosterilmesi gereklidir. Cocuğa karşı gosterilen ilgi az iken ona yonelik beklentiler ust duzeydedir. Otoriter tutum sonucunda, cocukların saldırgan, baskıcı olabildiği, akran ilişkilerinde şiddete, zorbalığa başvurabildikleri, duşuk duzeyde empati, duşuk duzeyde yardımlaşma ve duşuk duzeyde işbirliği gosterdikleri gorulmektedir. Otoriter tutum, cocukların utangaclık, cekingenlik gibi tavırların yanı sıra saldırganlık, baskıcı davranışlar sergilemesine yol acabilmektedir. Bu cocukların sosyal acıdan daha az uyumlu, duşuk oz-guven sahibi olabildikleri dikkat cekmektedir. Anne-babaların, duygularını uygun olmayan şekillerde gostermelerinin, cocuklarının ofke, kızgınlık gibi durumlarda akranlarına sert tepkiler gosterebildikleri belirtilmektedir. Benzer şekilde ebeveynlerin cocuklarına yonelik genel olarak olumlu duygularını ifade etmeleri onları da sosyal ilişkilerinde duygusal kontrole sahip olabildiklerini ortaya koymaktadır.
Demokratik Tutum: Demokrasi, saygı, mantık ile şekillenmektedir. Cocuğun bireyselliği kabul edilir ve buna saygı duyulur. Bireyselliğin kabulu, evle ilgili kararlarda onun da fikrinin alınmasını beraberinde getirmektedir. Anne-baba-cocuk arasında karşılıklı ve acık iletişim kurulur. Demokratik tutumla yetiştirilen cocukların, otoriter ve izin verici tutumlarla yetişenlere gore daha sosyal acıdan uyumlu, sorumluluk sahibi, yaratıcı, bağımsız, okulda başarılı, arkadaş canlısı, yetişkinler ve akranlarıyla işbirliği yapabilen ve genellikle mutlu cocuklar oldukları gorulmektedir.
İzin Verici Tutum: Yuksek duzeyde cocuk bakımı, acık iletişim, duşuk duzeyde kontrol soz konusudur. Kurallar ve sınırlar net olmamakla birlikte son derece esnektir. Cocuktan olgun davranışa yonelik beklentiler duşuk duzeydedir. Saldırganlık gibi olumsuz unsurlar icerse dahi cocuğun davranışlarına yonelik yuksek hoşgoru iceren tutumlar sergilenir. İzin verici tutumda da kuralların, sınırların net olmayışı ve/veya cok esnek oluşu cocukların sosyal becerileri oğrenmesini olumsuz yonde etkileyebilmektedir. Bu nedenle cocuklar akran gruplarında ve genel olarak okul duzeninde, evde olduğu gibi kurallara uyma, uygun bicimde davranma, sosyal ilişkileri başarılı bicimde devam ettirme konusunda beklenilen ozeni gostermekte gucluk cekmektedir.

[h=2]İstanbul Cocuk Psikolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]