Endulus muslumanlarının Avrupalılara tuttukları ışık ile, Avrupa'da bir ronesans, ıslÂhÂt hareketi başlamıştı. Aklî ilimleri oğrenen bircok ilim adamı, akıl ve mantık dışı olan hıristiyanlığa karşı isyÂn ettiler. Hıristiyanlığa karşı yapılmış olan hucumlar, İslÂmiyet'e karşı yapılamadı. Cunku İslÂm dîni, tebliğ edildiği, bildirildiği gunden beri, butun temizliği ve sÂfiyeti ile durmaktadır. İcinde akla mantığa ve ilme ters duşecek hicbir bilgi yoktur. Kur'Ân-ı kerîm indirildiğinden beri, bir noktası bile değiştirilmeden aynen muhÂfaza edilmiştir, korunmuştur. (Harputlu İshak Efendi)
__________________