Acaba gercekten depresyonda mısınız? Depresyon…şarkılara konu olur bazen;depresyondayım unutuldum,aldatıldım deriz…bazı gunler hatta haftalar boyunca evimizden cıkmak istemeyiz.e haliyle nedenini merak eden cevremize acıklama yapmaya uşenir;”bu aralar depresyondayım yaa” der geceriz…veya okul/iş yaşamımız yolunda gitmiyordur; o gun ofise girmek yerine hemen depresyona giriveririz kendimizce…Peki nedir bu herkesin kolayca girebildiği bir turlu dolmayan yer?Gercekten depresyonda mıyız yoksa herkeste olabilecek ufacık bir uzuntuyu dağ yapan felaket tellalı yapan bir duşunce yapımız mı var..? Birlikte inceleyelim…
Bir ‘beyin bozukluğu’ turudur depresyon. Beynin on alanlarında, alın ve şakak bolgelerinde ortaya cıkan bir hastalıktır.Yani aslında,sıkışık trafikte sadece 20 dakika eve gec varacağımız icin ‘’offf depresyona gireceğim şimdi!” diyebileceğimiz kadar basite alınmaması gereken bir konudur.Hem vucudu hem duygu durumu (mood dediğimiz olay) hem de sağlıklı duşunme yapısını etkiler.Bazen hepimiz cok uzuluruz,cok sevdiğimiz bir yakınımızı kaybederiz,ciddi bir kazanın şokunu ustumuzden uzun sure atamayız,iş başvurumuz kabul olmayınca dibe coktuğumuzu hissederiz belki de.Ancak depresyon, kesinlikle “gecici uzuntu” ile aynı şey değildir…
Depresyon diyebilmemiz icin aşağıda ki belirtilerin her gun ya da son iki haftadır devam etmesi gerekir.
Onceden yapılan işlerden ve aktivitelerden zevk almamak,
Genclerde duygu değişiklikleri gorulmesi, cabuk sinirlenmek,
Her gun surekli kendini uzgun hissetmek, cokkunluk hali,
Uyku problemleri (cok uyuma, uyku arasında sık sık uyanma, uykusuzluk cekme,az uyuma)
Bir işe motive olamamak, dikkatin cabuk dağılması, huzursuzluk
Kendini işe yaramaz, değeri olmayan biri olarak gormek, olmeyi duşunmek,
Vucudun işlevlerinin azalması, cinsel isteksizlik, yorgunluk hisleri,
Gecmişi ve geleceği duşunduğunde karamsar olmak, yaptıklarından kendini sorumlu tutmak,
İntihar etmeyi duşunmek ve planlamak,
Kişide bu belirtilerin hepsinin gorulmesi şart değildir,bir kısmının gorulmesi de yeterli olabilmektedir.Ancak en az 2 haftadır devam ediyor olması belki de artarak) tanı konunulmasında onemlidir.
Depresyon ceşitlerine bakacak olursak ;
1-Organik-Fiziksel Nedenli Depresyon Ceşitleri:
-Kansızlık
-Vitamin Eksikliği
-Tiroid hormonu eksiklikleri
-Enfeksiyon hastalıkları
-Kronik romatizmal hastalıklar
-Kronik kalp ve damar hastalıkları
-Beyin kanamaları sonrası kısmi ya da kalıcı felc durumları
-MS(Multipl Skleroz)
-Beyin Tumorleri
-Yuksek tansiyon
-Kronik Sinuzit
-Kan şekeri dengesizlikleri
-Tedavi amaclı devamlı kullanılan bazı ilaclar(tansiyon ilaclarının bazıları, bazı antibiotikler, ozellikle kartizollu ilaclar.
-Kronik ağrılar(baş ve diğer ağrılar)
-Kalp operasyonları sonrası
-Kronik Bobrek Hastaları
-Kadınlarda Hormonal dengesizlikler
-Epilepsi(sara)
2-Psikiyatrik Nedenli Depresyon Ceşitleri
-Panik Bozukluk-Panik Atak
-Obsesif Kompulsif Bozukluk(saplantı-takıntılar)
-Sosyal Fobi
-Kişilik Bozuklukları
-Genelleşmiş Anksiyete Bozukluğu
-Alkol ve madde kullanım Bozuklukları
-Psikotik hastalıklar(Şizofreni gibi)
-Travma Sonrası Stres Bozukluğu
3-Esas Depresyon(pur depresyon) bir duygudurum bozukluğudur.
-Major Depresyon (ağır-buyuk depresyon)
-Manik Depresif Bozukluk(Bipolar affektif bozukluk) ‘un depresyon fazı
-Distimik depresyon
-Hamilelik ve doğum sonrası donem depresyonları
-menopoz sonrası depresyon
-Atipik depresyon
-Reaktif depresyon(dış bir nedene bağlı)
Depresyon,kadınlarda erkeklere oranla iki kat daha fazla gorulur. Menstruel dongude (Âdette) değişimler, hamilelik, duşuk yapma, doğum sonrası, erken menopoz gibi hormonal sebepler kadınlarda depresyonun daha fazla gorulmesini neden olur.Ayrıca ‘annelik’ gibi ağır sorumlulukların olması da bir etkendir.
Erkeklerde ise daha az gorulur ancak ihtihar oranı yuksektir.Erkekler genellikle depresyonu alkol,bazı uyuşturucu haplar ya da ‘fazla calışma’ ile maskelemeye calışırlar.Depresyon erkeklerde kendisini umutsuzluk ya da karamsarlıktan ziyade cesaret kırılması,huzursuzluk,sinirlilik şeklinde hissettirir.Ayrıca genellikle erkekler depresyon konusunda yardım almayı kadınlara oranla daha az isterler.
Yeni calışmalar depresyonun kalp damar hastalıkları riskini artırdığını gosteriyor ve bu risk erkeklerde kadınlarda daha fazla bulunuyor.
Yaşlılıkta rastlanan depresyon daha cok hastaların birtakım fiziksel şikÂyetlerle doktora gitmeleriyle ortaya cıkar.Cunku yaşlı insanlar ne yazık ki duyguları konusunda konuşmayı pek istemezler. Ozellikle gelişmiş ulkelerde erkeklerde intihar oranı 70'li yaşlardan sora artış gosterir ve 85 yaşından sonra en yuksek duzeyine ulaşır. Bunun sebebi yaşlıların daha sık intihar girişiminde bulunmaları değil, genel sağlık durumları zaten bozuk olduğu icin, intihar girişiminden sağ kurtulamamalarıdır.
Her ne kadar onlara yakıştıramayıp ‘’kucucuk cocukta depresyon mu olurmuş” desek de maalesef depresyon cocuklarda da gorulebiliyor. Depresif cocuklar genellikle hastaymış gibi davranır, okula gitmeyi reddeder, anne babalarına sıkı sıkı sarılıp bırakmazlar, yakınlarının oleceğinden korkarlar. Yaşları biraz daha buyuk olan cocuklar ise kuserler, somurturlar, okulda huzursuzluk yaratırlar, surekli şikÂyet ederler, olumsuz tepkiler verirler ve anlaşılmadıklarını duşunurler. Cocukluk cağında bu tur davranışların aslında normal olarak kabul edildiği icin uzmanlar bunun gecici bir donem olduğu mu yoksa depresyon mu olduğu konusunda zorlanabilirler.
Yazımın başında soylediğim gibi ; gecici uzuntuleri depresyon zannedip kendimizi kendi ellerimizle karamsarlığa itmemeliyiz…İnsan beyni olumsuz duşunmeye daha yatkındır.Bu yuzden ozellikle sağlıkla ilgili konularda kendi bildiklerimizden ziyade bir uzmana,doktora danışmaya son derece onem vermeliyiz…
Depresyon tedavi edilebilen ve tam olarak duzelebilen bir hastalıktır. Eğer belirtiler 2 haftadan daha uzun suruyorsa mutlaka bir psikiyatriste gidilmelidir. Ulkemizde yaklaşık her 10 kişiden birinde depresyon gorulmektedir.Gunumuzde cok etkili depresyon tedavisinde cok etkili ilaclar geliştirilmiştir ve ayrıca psikiyatristlerin tedavide bircok secenekleri vardır.Hastanında ‘istemesiyle’ 2-3 aylık bir tedavi ile ciddi duzelmeler sağlanabilmektedir.
Her hastalıkta olduğu gibi depresyon tedavisinde de en buyuk yardımcı kendimiziz…Ulkemizde ‘psikoloğa gitmek ‘ her ne kadar cok farklı algılansa da unutmayalım ki nasıl duzenli şekilde diş kontrolune gidiyor veya kendimize check-up yaptırıyorsak bir psikiyatr/psikolog polikliniğine gitmek de aynı derecede onemlidir.Her şeyde erken teşhisin onemli olduğu kacınılmaz bir gercek…Bu yuzden lutfen kendinizi kotu hissettiğinizde,belirtileri farkettiğinizde hatta henuz belirtiler başlamadan onlem almanız gerektiğinde uzman kişilerden yardım almaktan cekinmeyin…
Sağlıklı gunler dilerim…

[h=2]Siirt Psikolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]