pratik bilgiler;sağlığın ipucları

Sut Urunlerinin Sırları



Temel gıdalarımızdan biri de suttur. Sut; kalsiyum, fosfor, demir gibi mineraller,
protein ve B2 vitamini acısından zengin bir gıdadır. Ancak sut, uzun sure guneş ışığına
maruz kalırsa, icindeki B2 vitamini kullanılmaz hale gelir. İşte bu yuzden sut satın
alırken, serin ve ışık almayan bir yerde muhafaza edilip edilmediğine dikkat edilmelidir.

Sut, mikroorganizmaların uremesi acısından elverişli bir ortamdır. Bu nedenle,
pastorize edilmeden satılan sutlerin kaynatılması gerekir. Ancak kaynama suresi 5
dakikayı gecmemelidir, aksi halde protein kaybı olur.
Yoğurdun suyu birkac gun icinde kendiliğinden ayrılır. Başta B2 olmak uzere icindeki
vitaminler suyuna gectiğinden, yerken yoğurdu mutlaka suyuyla karıştırmalısınız.


Sebzeleri Tuketirken



Salatanın limonunu yemeden hemen once koymak gerekir. Cunku bekletildiği taktirde,
limonun icindeki asitler, sebzelerin icindeki vitaminleri kullanılmaz hale getirir.


Sebzelerin besin değeri, pişirme suresine gore az veya cok kayba uğrar. Kaybı en aza indirmek icin sebzeleri olabildiğince az suda ve kısa sureli pişirin. Tuzu en sonunda
ilave ediniz. Suyunu corba icin kullanabilirsiniz.

Sağlıklı bir beslenmede gunluk enerji ihtiyacının %30'unun yağlardan karşılanması gerekir. Bu oranın da kendi icinde %10 doymuş, %10 tekli doymuş, %10 coklu doymuş yağlar şeklinde bir dağılıma sahip olması onerilmektedir.

Kurutulmuş meyveler, demir bakımından zengindir. Kansızlıga karşı kurutulmuş meyvelerden yararlanabilirsiniz.

Patatesin ışık almayan bir ortamda saklanması, daha uzun sure dayanmasını sağlar. Patates alırken zedelenmemiş olmasına dikkat edin. Uzerinde yeşillik ve morluk bulunan patatesler toksin icerdiğinden alınmamalıdır.

A,E ve D vitaminleri, yağda eriyen yani yağla birlikte alınmadığında vucuda yararlı olabilen vitaminlerdir. Bu nedenle rejim yapıyor olsanız bile, bu vitaminleri iceren besinleri yağlı tuketmelisiniz. Yani salatanın uzerine bir tatlı kaşığı kadar yağ mutlaka koymalısınız.

Sebzelerin hazırlama suresinde vitamin ve mineral kaybına uğramamaları icin, kesildikten sonra, zaman kaybedilmeden pişirilmesi gerekir. Bunun icin onceden hazırlayıp bekletmekten kacının.


Protein ve Vitamin



Protein bakımından en zengin besinlerden biri yumurtadır. Yumurta ayrıca iyi bir demir kaynağıdır. Yumurtanın taze olup olmadığını anlamak icin, su dolu bir kabın icine koyun. Eğer dipte kalıyorsa tazedir.


Yumurta haşladınız; sarsının yuzeyi gri-yeşil bir renk aldı. Bu durum, yumurtanın demirinin kullanılmaz hale geldiğini gosterir. Bunu yumurtanın haşlama suresini kısaltarakonleyebilirsiniz.


Yumurtanın cayla birlikte tuketilmesi de demirin vucutta kullanılmasını engeller. Yumurtanın demirinden tam olarak faydalanmak istiyorsanız, C vitamini bakımından zengin gıdalarla birlikte tuketin. (portakal suyu gibi)

Kurubaklagillerin protein değeri yuksektir. Eti az yediğiniz donemlerde, kurubaklagilleri tahıllarla tuketmeniz, vucudunuzun protein ihtiyacının karşılanmasına buyuk katkı sağlar. Kurubaklagiller kolay pişmeleri icin onceden haşlanır ve haşlama suyu dokulur. Bu işlem kurubaklagillerdeki B vitaminlerinin suyla beraber atılması demektir. Oysa bakliyatın bir gece onceden ıslatılması da pişirme suresini kısaltır ve haşlama gibi vitamin kaybına neden olmaz

Mutfağınızda su urunlerinden sık sık yararlanmanız, daha sağlıklı beslenmenizi sağlar. Cunku su urunleri, protein A,K ve B vitaminleriyle, iyot, fosfor, cinko gibi mineraller acısından oldukca zengindir.



Sağlıklı Beslenme icin İpucları

Yaşamak icin beslenmek şart. Bundan tat ve keyif almak da insanı insan yapan ozelliklerin başında geliyor. Ancak sağlıklı bir yaşam icin, sağlıklı beslenme en onemli koşul. Bunu başarmak da insanın elinde ve hic zor değil. Yapılması gereken, bir kac kucuk ama onemli noktayı goz ardı etmemek ve sağlıklı bir yaşama doğru ilk adımı atmak.

İşte size bazı ipucları...

Besinlerden aldığınız enerji mutlaka dengeli olmalıdır. Bir gunde alacağınız enerjinin %50-60'ı karbonhidratlardan (tahıllar), %30'u yağlardan, %10-15'i proteinlerden (et ve sut urunleri, kurubaklagiller) karşılanmalıdır.
Taze besinler kullanılmadan once cok iyi yıkanmalı ve kurulanmalıdır.

Sebzeler ve meyveler gerekli ise soyulmalı ve mumkun olduğunca kabuklu olarak ve ciğ, ya da az suda hafif pişmiş olarak tuketilmelidir.

Yeşil sebzeler pişirilecekleri zaman kesilmeli ve mumkun olduğunca buharda pişirilmelidir. Kok sebzeler hafif tuzlu ve ancak uzerini ortecek kadar az suda pişirilmelidir.

Ekmeği kızartmak ya da pastorize sutu kaynatmak, vitamin kaybına ve proteinlerin bozulmasına neden olur.

Satın alacağınız ambalajlanmış gıdaların uzerindeki etiketleri mutlaka okuyunuz. Paketin uzerinde; icindekiler, kalori, mineral, vitamin ve besin icerikleri ile uretim ve son tuketim tarihleri yazmayan urunleri almayınız.

Yağlar, yaşamak icin ihtiyacımız olan 6 temel besin maddesinden biridir. Enerji verirler ve A, D, E, K vitaminlerinin vucudumuza alınarak faydalı olmasını sağlarlar.

Yemek yaparken kızartma yerine fırın, ızgara, buğulama ve haşlama gibi yontemleri tercih ediniz.

Kuyruk yağı ve tereyağı gibi, et ve sut urunlerinde bulunan hayvansal yağlar, doymuş yağlardır ve kandaki kolesterolu yukseltirler.

Etlerin gorunur yağlarını temizleyiniz. Tavuk ve balığın yağlı olan derisini yemekten kacınınız.

Yemeklerinizde tuz yerine taze doğal otlar ve baharatları kullanmaya ozen gosteriniz.

Aycicek, mısırozu, zeytinyağı gibi bitkisel sıvı yağlarda ve margarinlerde bulunan doymamış yağlar, kandaki kolesterolu duşururler.

Beslenmenizde tereyağı yerine sıvı yağları ve doymamış yağlar acısından zengin margarinleri tercih ediniz. Cunku, tereyağı kolesterol icerir, margarinler ise icermezler.

Yarım yağlı veya yağsız sut ve sut urunleri kullanınız.

Yemeğe salata ya da deniz urunleri gibi iştah acıcılar ya da sebzeli ve az yağlı, sıcak bir corba ile başlayabilirsiniz.

İcecek olarak su, soda, taze meyve suyu ya da duşuk kalorili icecekler tercih ediniz.

Porsiyonları mumkun olduğunca kucuk tutunuz, az az, sık sık besleniniz.

Ekmek olarak mumkunse kepekli buğday ekmeğini tercih ediniz. Cunku kepek bağırsakların daha duzenli calışmasına yardımcı olur.

Yemeği ağır tatlılar yerine meyve, komposto ya da hafif tatlılar ile tamamlayınız. Tereyağlı ve kremalı tatlıları tercih etmeyiniz.

Kahvaltıya taze meyve ya da bir bardak portakal suyu ile başlayınız.

Salam, sosis, sucuk gibi hayvansal yağlardan ve kolesterolden zengin gıdalardan kacınınız.

Gunde en az 2 litre su icmeye gayret ediniz.

Pizza yiyeceğiniz zaman mantarlı, yeşil biberli, soğanlı, domatesli ve peyniri azaltılmış olanları tercih ediniz.

Sardalya, ton balığı, somon balığı, uskumru, midye, istiridye ve yengec gibi deniz urunleri, doymamış yağlar ve esansiyel yağ asitlerinden zengindir. Karides, kalamar ve ıstakoz ise yuksek oranda kolesterol icerir. Seciminizi yaparken bunlara dikkat ediniz.

Salatalar karbonhidrat, vitamin ve lif acısından zengin besinler olduğu icin bol miktarda tuketilmelidir. Tatlandırmak icin sos ve krema yerine cok az sıvı yağ, sirke ya da limon kullanınız.
__________________