Peygamber efendimiz, “Mutu Kable En Temutu yani Olmeden once olun” buyuruyor. Peki olmeden once olmek ne demektir? Bunu İslam Âlimleri acıklamışlar. Âyet-i kerimeleri Peygamber efendimiz, Peygamber efendimizin sozlerini de muctehid olan İslam Âlimleri acıklar. İşte bu hadis-i şerifi de İslam Âlimleri acıklamışlar ve buyurmuşlardır ki:
“Dunyada inanılan şeyler oldukten sonra gorulecek. İnsan olup hakikatleri gorunce nasıl olacak ise, neleri yapmış olmayı isteyecek ise şimdiden onları yapması olmeden evvel olmek demektir.”

Amellerin, ibadetlerin kıymeti, imanın derecesi ile olculur. İbadetlerin parlaklığı, ihlÂsın miktarına bağlıdır. İman ne kadar kÂmil, olgun ise, ihlÂs o kadar cok olur. Ameller de, o kadar cok nurlu olur ve kabul edilir. İmanın kÂmil olması ve ihlÂsın tamam olması, marifete yani Allahu teÂlÂyı tanımaya bağlıdır. Marifet ve hakiki iman da, olmeden once olan olmeye bağlıdır. Bu hÂl kimde daha fazla var ise, onun imanı daha kÂmil, olgun olur. Bunun icindir ki, hazret-i Ebu Bekir’in imanı, butun ummetin imanlarından ustun oldu. Peygamber efendimiz, hazret-i Ebu Bekir icin; (Yer yuzunde, yuruyen olu gormek isteyen, Ebu KuhÂfenin oğluna baksın!) buyurmuştur.

Olmeden once olen kimse, munakaşa etmez, yalan demez, haram yemez, gıybet etmez, kimsenin kalbini kırmaz, kimsenin malında, mulkunde, makamında gozu olmaz. Ahiretteki hesabı ve o gun hangi halde olacağını duşunur ve daha dunyada iken kendi hesabını kendisi gorur. Zaten Peygamber efendimiz; (Olmeden evvel olunuz. Hesaba cekilmeden once kendinizi hesaba cekiniz!) buyurmuştur.
Oldukten sonra olacak şeyleri duşunen ve o gun rezil olmamak icin kendine ceki duzen veren bir kimseden, kimse şikayetci olmaz. Ve bu kimse de, hic kimseden şikayetci olmaz. Ne şikayet eder ve ne de şikayet edilir. Oluden kimseye zarar gelmez ki.. Peygamber efendimiz; (Olumu cok hatırlayınız. Onu hatırlamak, insanı gunah işlemekten korur ve ahirette zararlı olan şeylerden sakınmaya sebep olur) buyurmuştur.
İmam-ı Rabbani hazretleri buyuruyor ki:
“Cehennemden kurtulmak isteyen, helal ve haramları iyi oğrenmeli, helal kazanıp, haramdan kacınmalıdır. Dinin sahibinin yasak ettiği şeylerden sakınmalıdır. İslamiyet’in hududunu aşmamalıdır. Gaflet uykusu ne zamana kadar surecek, kulaklardan pamuk ne vakit atılacak? Ecel gelince, insanı uyandıracaklar, gozleri, kulakları acacaklar. Fakat, o zaman pişmanlık işe yaramayacak. Rezil olmaktan başka, ele bir şey gecmeyecektir. Hepimize olum yaklaşıyor. Ahiretin ceşit ceşit azapları, insanları bekliyor. İnsan olduğu zaman, kıyÂmeti kopmuş demektir. Olum uyandırmadan ve iş işten gecmeden once uyanalım! Allahu teÂlÂnın emirlerini ve yasaklarını oğrenip, şu birkac gunluk omrumuzu, bunlara uygun gecirelim. Kendimizi ahiretin ceşitli azaplarından kurtaralım! Tahrim suresi altıncı Âyetinde mealen; (Ey iman edenler, kendinizi ve coluk cocuğunuzu oyle bir ateşten koruyun ki, onun tutuşturucusu insanlarla taşlardır) buyuruldu.”

İmanı olan ve aklı olan ve bÂliğ olan erkek ve kadınlara, mukellef denir. Mukellef olanların, olumu cok hatırlaması sunnettir. Cunku, olumu cok hatırlamak, emirlere sarılmaya ve gunahlardan sakınmaya sebep olur. Haram işlemeye cesareti azaltır. Peygamber efendimiz buyurdu ki; (Lezzetleri yıkan, eğlencelere son veren olumu cok hÂtırlayınız!)

Bu dunya, bir konaktır. O cihana bakınca zindandır. Bu gecici varlık, bir gorunuştur. Golge gibi, yavaş yavaş cekilmekte, gecip gitmektedir. Hadis-i şerifte buyuruldu ki; (İnsanlar uykudadır, olunce uyanırlar!)

Dunya hayatı, ruya gibidir. Olum uyandırıp, ruya bitecek, hakiki hayat başlayacaktır. Muslumanın olumu, hayattır. Hem de, sonsuz hayat!
Bir koyluye;
-Sen oleceksin demişler. O da,
-Olunce nereye giderim diye sormuş.
-Allahu teÂlÂya! cevabını alınca,
-Hayrı ancak kendisinde bulduğumuz Rabbime kavuşturacak olan olumden korkum kalmamıştır der.

İnsanın meşgalesi, asıl maksadını unutturmamalıdır. Asıl maksat, zengin olmak, şan şohret sahibi olmak değil, ahireti kazanmaktır. Her an son nefes endişesi ile yaşamalıyız. Korkusuz, endişesiz yaşamak tehlikelidir. Gerci suyun aktığı yonden gideceği yer belli olur. Ancak, milyonda bir de olsa tersi olabilir. Bunun icin korkmak lazımdır. Zira Peygamber efendimiz buyuruyor ki:
(Akıllı kimse, olmeden once hesabını goren, olumden sonra kendisine yarayacak şeyleri yapan kimsedir.)

Kaynak

__________________