PROF. DR. MAHMUD ES'AD COŞAN R.A HOCA EFENDİ DUNYA'YA GELİŞLERİNİN HİCRİ 78. YILDONUMUNDE YÂD EDİLİYOR . . .
PROF. DR. MAHMUD ES'AD COŞAN HOCA EFENDİ MANEVİYATIN OLDUĞU GİBİ GELECEĞİNDE MİMARIYDI.
ALLAH C.C CUMLEMİZİ ŞEFAATLERİNE NAİL EYLESİN.
PROF. DR. MAHMUD ES'AD COŞAN HOCA EFENDİ
M. Es’ad Coşan Hocaefendi’nin hayatının birbirini butunleyen iki yonu vardır. İlkinde o; oğretici bilen yazan konuşan bir alim bir hoca bir şeyhtir. İkincisinde ise halka karışan dunyaya acılan organizasyonel calışmalar gercekleştiren kalabalıklar icinde (yalnız) bir derviştir. Her iki hÂlinde de o “hÂl”den anlayan bir tasavvuf ehlidir.
Bildiğini bilenlere yakın; bilmediğini bilenlere de (yol) gosteren/anlatandır. O “cokluk icinde birliğin” (kesrette vahdet) bir arada olmanın sadece dinî bir esas olduğunu one suren bir alim değil aynı zamanda insanların da bunun şuurunda olmasını ikaz eden bir yol gostericidir.
Hocaefendi her şeyden once bilincli bir musluman ve tasavvuf geleneğinin yirminci yuzyıldaki onemli bir temsilcisi ve gonul adamıdır. İyi yetişmiş bir ilim adamı ve saygın bir akademisyendir. Pazusunu kafasını ve kalbini birleştirmiş bir ruh sanatkÂrıdır. Sevgi misyonunu yuklenmiş vizyonu butun evreni kuşatmıştır. İnancının verdiği ruhla butun kabiliyet ve birikimini Rabbinin rızası yolunda sevdiklerine adamıştır. Onun misyonunun aracısı hizmettir. Bunun icinde insana hizmet vardır hayvana hizmet vardırcevreye hizmet vardır…
Hocaefendi bir toplum fedÂisidir. Kendisini oncelikle icinde bulunduğu toplumun sonra da sırasıyla butun muslumanların ve dunyadaki butun insanların hizmetine adamıştır. Onların her turlu dinî ve insÂnî meseleleriyle ilgilenmiş cozumler bulmaya calışmıştır. Onun duşuncesinde insan Allah’a gercek mÂnada kul olup yaklaşmak icin yaratılmıştır. İnsan Yaradan’a yaklaştığı oranda O’nun var ettiklerinin icine girer. Bu yuzden toplumsallık sosyallik inancın vazgecilmez bir şartıdır. O butun yaratılmışların aslında Allah’ın birer mu’min kulu olduğunu bilir; onlarla el ele gonul gonule verir; konuşursoyleşir hÂlleşir dertleşir. Buna kemÂl denir. Diğer bir soyleyişle insanyaratılmışlarla hemhÂl olması onlara hizmet etmesi oranında yaratanına yaklaşır. Bu bir gerceğin iki yuzu gibidir. Hocaefendi bu ruh halini yaşamış buyuk insanların yolundadır. Hz. Peygamber mi’rÂca cıktığı Rabbisi’ne en fazla yakın olduğu bir gecenin sabahında kendisinin hizmetine muhtac olan toplumun icine geri donmemiş miydi?
Hocaefendi’ye gore kÂmil insan ve mukemmel toplumun ana esasları Peygamberimiz tarafından cizilmiştir. O yuzden onun hayatı ve oğretileri iyi kavranmalı bugune taşınmalı ve hayata hakim olmalıdır.
Es’ad Coşan Hocaefendi’de duşunce ile aksiyon ilim ile amel atbaşıdır. O hÂli yaşayan bir îman ve aksiyon adamıdır. O sadece tebliğ odaklı değil aynı zamanda temsil odaklı bir calışma tarzına sahiptir. Cunku insanlar onlerinde en iyiyi yapan model şahsiyetler ararlar.
Hocaefendi’ye gore hizmetin kişilere bağlı olmaması topluma mÂl edilmesi ve devamlılığının sağlanması lazımdır. Bu da kurumlaşmayla mumkundur. Bu yuzden cok yonlu bir kişiliğe sahip olan Hocaefendi her kademeden hizmete talip olmuş psikolojikpedagojik ve tıbbî meselelere varıncaya kadar geniş bir hizmet alanında insanların her turlu ihtiyaclarını temine donuk calışmalar yapmış ve bunların kurumsallaşmasına ozen gostermiştir.
Hocaefendi gosterişten uzak Allah rızası odaklı melÂmet neş’esi cizgisinde hayatın dinamikliğini goz ardı etmeyen cami ve/veya onun fonksiyonlarını yuklenecek bir tasavvuf ve hizmet anlayışına sahiptir. Bu yonuyle tasavvuf telakkisinin yaşadığı zamanda halk ve entelektuel kesim tarafından benimsenmesine vesile olmuş tekke sonrası veya başlangıca donuş anlamında takip edilmesi gereken onemli ufuklar acmış bir şahsiyettir.
Hocaefendi’ye gore bu dunyanın bu hayatın yaşanabilir hÂle gelmesi icin ilme ve tekniğe buyuk olcude ihtiyac vardır. Fakat ona gore bu bir ilim ve teknik makyavelizmine de yol acmamalıdır. Cunku insanın gercek tatmini mÂnevî dunyadadır.
İnsanın mÂnevî dunyasının gelişmesinin temel şartlarından biri de sosyal vazifeleri icra etmesidir. Salih insan olmak yetmez; aynı zamanda muslih insan olmak makbuldur. Ferdin ıslahı ve toplumun gelişmesi aynı realitenin iki yuzudur. İslÂm toplumu butunleştirebilen kıymet hukumlerine sahiptir. Ona gore insan kadar sosyal vazifelerÂdÂb-ı muÂşeret cemiyet hayatı duzeni refahı salÂhı felÂhı da cok muhimdir. Toplumu mutluluğa goturen her şey sevap huzuru bozan her şey de gunahtır. Bu yuzden gunluk hayat onun icin kutsaldır.
Hocaefendi’ye gore dunya bir ibadet mÂbedi/mahalli ÂsumÂn (gokyuzu) da onun kubbesidir. Cami bunun bir nevi kucuk bir prototipidir. Cami insanı bu bilinc duzeyine ulaştıracak argumanlara sahiptir.
Kendi benliğini silen guclu bir kişiliğe sahip olarak kitleleri omuzlarında taşıma pahasına kemikleşmiş değerleri değiştirip kendisiyle ve toplumuyla barışık insan tipini yetiştirmeyi hedeflemiş toplumu iyiye guzele yonlendirmiştir. Bunu Kur’an ve hadis metinlerini dikkatli bir şekilde okuyan ve bunları pratik hayata aktarma kabiliyeti yuksek olan butun cağların yukselen değeri tasavvuf ve onun temel oğretisi olan sevgi ile yapmıştır.
Hocaefendi bir ayağı Kitab ve Sunnet’e sıkı sıkıya bağlı diğer ayağıyla da dunyayı dolaşan misyon ve vizyonuyla yaşadığı zamanın gereği olan hizmet alanlarını uretmiş bir salih ve muslih muslumandır. Hedeflerinden onemli bir bolumunu gercekleştirdiğigeride pek cok kurum ve o kurumlara ait hizmetler bıraktığı gorulur. Daha da onemlisigeliştirdiği projelerle toplumsal faaliyetlerin hem yurutuluş tarzı hem de muhtevaları bakımından cığır acıcı ve ilham verici adımlar atmış bir anlayış yenilenmesine zemin hazırlamıştır. İslÂm’ın salt bireysel bir inanc olmadığını toplumsal duzeyde yaşanabileceğini ve bunun toplum ve ulke acısından son derece faydalı sonuclar uretebileceğini de fiilen gostermiştir.
__________________