Ehl-i sunnet inancına gore cennet ve cehennem yaratılmışlardır ve şu an mevcuddurlar.(1) Kur’an’ın ifadesine gore, genişliği yer ve gok arası kadardır.(2) Yine Kur’an’ın ifadesine gore cennet muttekılere, (3) cehennemse kÂfirlere (4) hazırlanmıştır. Her ikisi de Mirac gecesi Peygamberimize (s.a.v.) gosterilmiştir. (5) Olmayan bir şey sakinleri icin hazırlanabilir ve gosterilebilir miydi? Ayrıca cennetin varlığı Âdem kıssasıyla da sabit olmakta, cehennemin halen mevcudiyeti de onunla kıyaslanmaktadır.(6) Madem cennet ve cehennem bu gun vardır, ama acaba bunlar nerededirler?

Cennetin yukarıda arşın altında, cehennemin aşağıda yerin altında (7) olduğunu soyleyenler olmuş ise de kesin şuradadır, demek mumkun olmamıştır. Her ne kadar Sevgili Peygamberimiz (s.a.v) “Evimle minberimin arası cennet bahcelerinden bir bahcedir.” (8) buyurmuş ise de bunu, her şeyden once Kendisini ve kabr-i şeriflerini ziyaretin onemi ve fazileti noktasında soylenmiş bir hadis olduğu şeklinde anlamamız lazım geldiğine inanmaktayım. Bununla beraber kıyametin kopup, yerin başka bir mahiyet almasından sonra cennetin, hadiste işaret edilen yerde veya o yerin doğrultusunda a’la-i ılliyyinde olabileceği de ihtimalden uzak gorulmemelidir.

Bediuzzaman’a gore Cehennemin yeri

Bediuzzaman, “De ki: her şeyin bilgisi Allah katındadır.” (10) “Gaybı Allah’dan başka kimse bilmez.” (9) mealindeki Âyetleri dersinin başına koyduktan sonra “Cehennem nerededir?” diye bi soru sorar.

Cehennemin yeri bazı rivayetlerde “yerin altı”denilmiştir. Yer kuresi, yıllık hareketiyle ileride haşir meydanının etrafında bir daire ciziyor. Cehennem ikidir. Biri kucuk cehennem, diğeri de buyuk cehennemdir. Kucuk cehennem buyuk cehennemin cekirdeğidir. İleride kucuk cehennem buyuk cehenneme inkılab edecek ve buyuk cehennemden bir menzil olacaktır.

Kucuk cehennem yerin altında, yani merkezindedir. Cunku kurenin altı merkezidir. Coğrafya alimlerince bilinmektedir ki, her otuz uc metre kazıda bir derece sıcaklık artar. Yerin yarı capı altı bin kusur kilometre olduğuna gore, merkeze kadar bu sıcaklık iki yuz bin dereceyi bulur... Bu ateş, dunya ateşinden iki yuz defa daha şiddetlidir. Kucuk cehennem, buyuk cehenneme ait bir cok gorevleri dunyada ve berzah Âleminde yapmıştır. Âhiret Âleminde ise yer kure, sakinlerini yıllık hareketiyle etrafında daire cizdiği haşir meydanına doker. Tabii ki icindeki kucuk cehennemi de buyuk cehenneme teslim eder. Mu’tezilenin bazı imamları: “Cehennem sonradan yaratılacaktır.” demiş olsalar da onların bu sozleri yanlıştır. Cehennem yaratılmıştır. Fakat hal-i hazırda tamamiyle inbisat ve sakinlerine tam munasip bir tarzda henuz inkişaf etmemiştir.

Kaldı ki gayb perdesinin icindeki ahiret Âlemine ait menzilleri bu dunya gozumuzle gormek ve gostermek icin ya kÂinatı kucultup iki vilayet şekline getirmeli, ya da gozumuzu buyutup yıldızlar gibi gozlerimiz olmalıdır. İkisi de şu an mumkun olmadığına gore oyleyse Âhiret Âlemine ait menzilleri de, bu dunya gozumuzle gormek mumkun olmayacaktır. Fakat bazı rivayetlerin işaretiyle ahiretteki cehennemin bu dunyamızla munasebeti vardır. Mesela, yazın şiddetli sıcaklığına “min feyhi cehennem” yani “cehennemin kaynamasındandır” denilmiştir.

Sozun ozu: Cehennemin yerini tesbit noktasında Bediuzzaman’ın goruşlerni şu şekilde ozetleyebiliriz:

1. Kadîr- i ZulcelÂl’in mulku cok geniştir. Allah’ın hikmeti nereyi uygun gormuş ve gostermişse buyuk cehennem oraya yerleşir.

2. Buyuk cehennem, yerin yıllık donuşunun cizdiği dairenin altındadır. Bu cehennem, kimi zaman yerin merkezindeki kucuk cehenneme gorevlerini yaptırmıştır.

3. Yerin merkezindeki kucuk cehennem, buyuk cehennemin cekirdeğidir. Hikmetli Yaratıcı, dağ gibi koca bir ağacı, tırnak gibi bir cekirdekte sakladığı ve vakti geldiğinde de cekirdekten ağacı cıkardığı gibi; yer kurenin kalbindeki kucuk cehennem cekirdeğinde de buyuk cehennemi saklar ve vakti geldiğinde de ondan buyuk cehennemi cıkarır.

4. Cennet ve cehennem hilkat ağacından ebediyyet tarafına uzanıp eğilerek giden bir dalın iki meyvesidir. Meyvenin yeri ise dalın en uc noktasıdır. Hem kÂinat silsilesinin iki neticesidir. Neticelerin yerleri silsilenin iki tarafındadır. Suflîsi, ağırı aşağı tarafında; nurlusu ve ulvisi de yukarı tarafındadır. Hem şu işler selinin ve yerin manevî urunlerinin iki ambarıdır. Ambarın yeri ise urunun ceşidine gore, fenası altında, iyisi ustundedir. Hem ebede akan seyyal mevcudatın iki havuzudur. Havuzun yeri ise, selin durduğu ve biriktiği yerdir. Yani pislikleri ve zirzibili aşağıda, temizleri ve guzelleri ise yukarıdadır. Hem lutuf ve kahrın, rahmet ve azametin iki tecelligÂhıdır. TecelligÂh is her yerde olabilir. Rahman-i Zulcemal ve Kahhar-i ZulcelÂl nerede isterse tecelligÂhını orada acar.(11)
kaynak:sorularlaislamiyet
__________________