Aslında yaptıklarından ve yarattıklarından dolayı “kimse Allah’a hesap soramaz” (Enbiya, 21:23) Ancak bizler, insan olmanın gereği olarak her konuda olduğu gibi, bu konuda da Hz. İbrahim (as) gibi, “kalbimizin tatmin olmasını istiyoruz” (Bakara, 2:260) istiyoruz. İşte bu yuzden de aklımıza ister istemez şu soru geliyor:

Oyleyse neden, Allah şeytanı ve kotulukleri yaratmış da bize musallat etmiş? Kotuluğu yaratmak kotu, şerri yaratmak da şer değil mi?

Hemen ifade edelim ki, şerrin yaratılması şer değildir; şerri işlemek şerdir. Cunku Allah bir şeyi şer olsun diye yaratmıyor. Hayır olsun diye yaratıyor. Allahın hayır olarak yarattığı şeyleri de bizler hakkımızda şerre ceviririz. Mesela, Şeytan ateşten yatılmıştır ve bu konuda en guzel ornek de ateştir. Ateşin yaratılması şer değildir, ancak ona dokunmak şerdir. İnsan ateşi muhafaza altına alırsa ondan faydalanır; aksi halde zarar gorur.

Buna bir başka ornek de yağmurdur. Yağmurun gelmesinin binlerle neticeleri var, butunu de guzeldir. Tedbirsizliği yuzunden bazıları yağmurdan zarar gorseler, “Yağmurun yaratılması rahmet değildir” diyemezler ve “şerdir” diye hukmedemezler.

Allah’u teÂla gunah işleme kabiliyeti olmayan meleklerle, hic sorumlu olmayan hayvanları yaratmıştır. Bu iki varlıktan başka, hem melekleri gececek kadar mukemmel, hem de aklı olmayan hayvanlardan daha aşağı olacak kadar kotu olma ozelliğindeki insanı yaratmıştır. Bu noktada insanın terakkisine yol acmak uzere şeytana fırsat tanınmış ve insana kotuluğu emreden bir nefis verilmiştir.

Dunya ahiretin tarlasıdır. Ahiretin iki menzili olan cennet de cehennem de insanların iminclarından ve amellerinin meyvesi olacaktır. Bunun icin insan nevi bir imtihana tabi tutulmuştur. Hayatını iman ve sahil amel uzere gecirip butun işlerini istikamet uzere goren insanlar cennete layık bir kıymet alırlar. Aksi yolda gidenler ise cehennem ehli olurlar.

İnsan, nefsine uymaz ve şeytanı dinlemezse manen terakki eder ve meleklerden daha yuce bir makama erebilir. Aksini yaptığı taktirde de hayvanlardan daha aşağılara duşebilir.

Bilindiği gibi, elmasla komurun aslı karbondur. Ancak diziliş farklılığından dolayı biri elmas diğeri komur olmuştur. Aynı şekilde insanların da aslı birdir. Butun insanlar aynı maddi ve manevi cihazlarla donatılmışlardır. Ancak, bunların doğru yahut yanlış kullanılmalarıyla insanlar arasındaki farklılık ortaya cıkmış ve toplumda elmas ruhlular yanında komur ruhlular da ortaya cıkmıştır.

Meselenin bir başka boyutu da şudur. İnsan, şeytana uymakla kendini zarara soktuğu gibi, “Sebep olan işleyen gibidir.” kaidesine gore bu işte şeytan da buyuk bir sorumluk altına girer ve cehennemdeki azabını artırmış olur. İnsanları yoldan cıkarmak uzere kendisine tanınmasını istediği fırsat, başına bela olacak ve istikametten saptırdığı kişilerin azaplarının bir katı da ona tattırılacaktır.

Cenab-ı Hak dileseydi şeytana bu fırsatı vermeyebilirdi. O zaman onun gorevini de insan nefsi ustlenmiş olurdu. Sonuc değişmezdi. Kendisine insanları yoldan cıkarmak icin calışma fırsatının verilmesiyle şeytan buyuk bir zarara uğramış, tabiri caizse, kustahlığının cezasını boylece gormuştur.

Kaynak
__________________