Sual: Aksıran ne der? Bunu duyanlar ne soyler? Aksıran cok aksırsa fark eder mi?

CEVAP
Aksıran Elhamdulillah der. Selam verenin selamını almak farz olduğu gibi, aksırana da Yerhamukellah demek Hanefi’de farzdır. Bu farz-ı ayn değil, farz-ı kifayedir. Yani bir toplulukta bir kişi aksırıp da, Elhamdulillah derse, oradakilerden birinin Yerhamukellah demesi farzdır. Bir toplantıda, bir kimse aksırıp Elhamdulillah dese, oradaki biri, Yerhamukellah demezse, hepsi gunah işlemiş olur. Biri derse diğerlerinin de soylemesi gerekmez. Soyleseler de zararı olmaz, iyi olur. Hadis-i şerifte, (Selamı ve teşmiti yayın!) buyuruldu. (İbni Asakir) [Teşmit; aksırıp da, "Elhamdulillah" diyene, "Yerhamukellah" diyerek hayır ve bereketle dua etmektir.]

Aksırınca Elhamdulillah demeli, bunu duyan musluman da, Yerhamukellah demeli! Daha sonra aksıran Yehdina ve yehdikumullah demeli! Oradaki başka biri de bunu soyleyebilir. Uce kadar aksırıp da (Elhamdulillah) diyene hemen cevap vermek farzı kifayedir. İşitenlerin cevabı geciktirmesi haramdır. Her aksırdıkca, Elhamdulillah diyene, uce kadar Yerhamukellah demek farzı kifayedir, ucten fazla aksırana Yerhamukellah demek ise mustehabdır. Hadis-i şeriflerde buyuruluyor ki:

(Allahu teÂl aksırmayı sever, esnemeyi sevmez.) [Buhari]

(Aksıran hamd etmemişse, hatırlatmak icin Elhamdulillah de! Cunku aksıranın hamd etmesi her derde devadır.) [Deylemi]

(Aksıran, "Elhamdulillahi Rabbil Âlemin" veya "Elhamdulillahi al kulli hÂl" desin. Yanındaki de "Yerhamukellah" desin.) [Taberani]

(Muslumanın musluman uzerindeki beş hakkından biri, aksırıp Elhamdulillah diyene, Yerhamukellah demektir.) [Buhari]

(Aksırıp da, "Elhamdulillah" diyene "Yerhamukellah" demek farzdır.) [Buhari]

(Aksırınca "Elhamdulillah" diyen goz ağrısı gormez.) [Taberani]

(Aksıranı teşmit etmek, diş ve kulak ağrısından korur.) [Şir’a]

(Aksırandan once, "Elhamdulillah" diyen yan ağrısı gormez.) [Taberani]

(Aksırınca "Elhamdulillah al kulli hÂlin minel hÂl" demek 70 derde devadır.) [Hatib]

(Dua ederken aksırmak, duanın kabulune işarettir.) [Taberani]

(Konuşurken aksırmak, o sozun doğruluğuna şahittir.) [HÂkim]

(Aksıranı 3 defaya kadar teşmit et. Daha sonra ister et, ister etme!) [Tirmizi]

(Uc defadan fazla aksıran nezle olmuş demektir.) [Ebu Davud]

(Kuvvetli esnemek ve kuvvetli aksırmak, şeytandandır.) [İ. Sunnî]

(Namazda aksırmak şeytandandır.) [Tirmizi]
__________________