Hz. Suleyman (as), saltanatlı ve azametli bir peygamberdir. O'nun krallığı bu gunku Filistin, Urdun'un tamamı ve Suriye'nin bir kısmını icine almakta idi. Hz. Suleyman'ın eserleri arasında, memleketin savunması icin inşa ettirdiklerini ilk sırada saymak lÂzımdır. Asker sevki icin secilen kilit noktalarda yaptırılan istihkÂmlar bu bakımdan cok onemlidir.

Hz. Suleyman (as)'ın en muhim eseri , Siyon Dağı'na inşa ettirdiği MÂbed'tir. Babası Hz. Davud (as) zamanında aynı yerde yalnız bir cadır vardı ve bu cadıra TÂbutul-Ahd (Ahid sandığı) konulmuştu. Suleyman MÂbedi veya sadece MÂbed denilen yapının bugun temel duvarlarından bir bolumu kalmıştır. Ağlama duvarı olarak isimlendirilen kısım da bu temeldir. (Osman CİLACI, Şamil Islam Ansiklopedisi)

Tarihteki pek cok kavim gibi İsrail oğulları da kendilerine verilen nimetlerin kıymetini takdir etmeyip CenÂb-ı Hakk'a isyan ettikleri icin cezalandırıldılar. Semadan perdesiz olarak gelen bıldırcın eti ve helvaya karşı bile nankorluk eden anlayışın, ağactan yaratılan nimetleri takdir etmesi kolay değildir. Aslında nankorluk sadece İsrail oğulları icin değil, tum insanlar ya da nefislerimiz icin gecerli.

Kur’Ân-ı Kerim’de belirtildiği gibi İsrail oğulları CenÂb-ı Hakk'a isyan ettiler, kendilerine gonderilen ve onlara iyilikten başka bir şey duşunmeyen masum peygamberleri haksız yere oldurduler. Ceza olarak işgaller, katliamlar ve surgunler başladı. Buyuk servetler harcanarak inşa edilen saraylar ve mabedler talan edildi ve yakıldı. İşgalden sonra da din duşmanlığında işgalcilerle işbirliği yaptılar. Son olarak da Hz. İsa (as)’a suikast teşebbusunde bulununca iki bin yıllık surgun başladı.

Rivayet edilir ki, Romalıların yıktığı son mabedin sadece bir duvarını fakirler geri kalanını da zenginler inşa ettirmişlerdi. Romalılar neyi yok ettiklerini gostermek icin olsa gerek, duvarın birini bırakmışlar; o da fakirlerin yaptırdığı bugunku ağlama duvarı. Yavuz Sultan Selim’e kadar Hristiyanların copluğu olarak kalan meşhur duvar. (Hasan GUNEŞ)

TevrÂt'a Gore Ağlama Duvarının Tarihcesi:

Musa (as), Firavun ve ordusunun Kızıldeniz'de boğulup onları izleyememesi sonucu Yahûdileri, Sina'ya getirir. Burada, Sina Dağı'nda, Hz. MûsÂ'ya TevrÂt ve On Emir verilir. Yahûdiler Sina colunde kırk yıl dolaşırlar. MûsÂ'dan sonra Yeşu onları Filistin'e goturur. (Cıkış-Hurûc, VII-XL. BÂblar; Yeşu, I-XXIV. BÂb). Filistin'de HÂkimler ve Krallar devrinden sonra Kral David (Hz. DÂvûd, M.O. 1013-973), Kudus'u alır ve Yahûdilerin en parlak devresini başlatır. (bk. II. Samuel, V-IX. BÂblar). Oğlu Kral Şelomo (Hz. SuleymÂn, M.O. 973-933), babası tarafından hazırlatılan yere kutsal MÂbed'i inşa ettirir. O zamana kadar bir cadırda korunan ve icinde On Emir tabletleri bulunan mukaddes Ahid Sandığı, MÂbed'in bir odasına konur. (bk. I. Krallar, V-IX. BÂblar).

Hz. SuleymÂn (as)'ın olumunden sonra krallık, guneyde Yuda (Yahuda), kuzeyde İsrail olmak uzere ikiye ayrılır (I. Krallar, XI-XII. BÂblar vd.). On kabîle, İsrail; ikisi de, Yuda Krallığına bağlanır. Once İsrail Krallığı, Asurlular tarafından M.O. 721'de; sonra da Yuda Krallığı Babilliler tarafından M.O. 586'da yıkılır. MÂbed tahrîb edilir ve Yahûdiler, Babil'e surgun edilir. Surgunde Yahûdi halkı, Ezra'nın cevresinde birleşir ve M.O. 538'de Kudus'e doner. MÂbed, M.O. 520'den sonra yeniden onarılır. (bk. Daniel, Ezra, Ester).

Yahûdi Mukaddes Kitabı, onceki peygamberler kadar, sonraki peygamberlere de yer verir. BÂbil Surgunu doneminde İşaya, Yermiya (Yeremya) gibi peygamberler gelmiştir. İlya-Mesih'ten onceki peygamber, Malaki'dir.

Yahûdi tarihinde Kudus, İskender'den sonra Ağidler, Selefkîlerin eline gecti. MÂbed (Tapınak), M.O.168'de yağma edildi. Makkabîler, yeniden hÂkimiyeti sağladılarsa da, M.O. 63'de başlayan Roma esÂreti donemi, M.S. 70'de Roma'lı komutan Titus'un, Kudus'u ve bu arada MÂbed'i de yakıp-yıkmasıyla sonuclandı. Yahudiler, dunyanın her tarafına dağıldılar. MÂbed'den arta kalan Batı Duvarı (Ağlama Duvarı) yuzyıllarca onlarda millî ve dinî şuûru ayakta tutmuştur. Mesîh inancının verdiği umit, onlarda bu şuûrun devamlı varlığını surdurmesini temîn etmiştir. (Şamil İslam Ans.)

Kaynak
__________________