Kur'an'da gecen kelimelerin hangi anlamda kullanıldığı cok onemlidir. Peygamberlerin masum olduğu duşunulurse, bunun kesinlikle bilincli bir isyan olmadığı acıkca anlaşılır.

Nitekim bundan onceki ayetlerde olay anlatılırken Hz. Adem (as)'in bu sozu unuttuğu belirtilir:

"Doğrusu bundan once Âdem'e (bu ağactan yeme diye) emrettik, fakat unuttu ve biz onda bir azim (bir kararlılık) bulmadık." (Taha Suresi, 20/115)

Demek Hz. Adem (as)'in bu davranışı Allah'ın emrine karşı gelmek gibi bilincli bir hareket değildir. Bu nedenle ayeti bizim anladığımız isyan olarak değil şoyle anlamak mumkundur:

"Bunun uzerine ikisi de o ağactan yediler. Hemen ayıp yerleri kendilerine acılıp gorunuverdi. Ve uzerlerine cennet yaprağından ortup yamamaya başladılar. Âdem Rabbinin emrinden cıktı da şaşırdı." (Taha Suresi, 20/121)

Peygamberler gunah işlemez.

Gunahlar, buyuk ve kucuk olmak uzere iki kısımdır. Buyuk gunahların başlıcaları şunlardır: Adam oldurme, zina, icki icme, ana babaya karşı gelme, kumar, yalancı şahitlik, dine zarar verecek bid'atlara taraftar olmak.1

Butun peygamberler gerek peygamberliklerinden once, gerekse peygamberliklerinden sonra hicbir şekilde buyuk gunah işlememişlerdir.

Ancak, bazı peygamberler hata yoluyla, unutmak veya daha iyiyi terk etmek suretiyle bizim bildiğimiz şeklin dışında "zelle" denen bazı hatalar işlemişlerdir.2 Hz. Adem (as)'in Cennette iken yasak ağacın meyvelerinden yemesi zelleye misal olarak verilebilir. Hz. Âdem (as), yasak meyvelerden yemekle bizim bildiğimiz mÂnÂda bir gunah işlememiş, daha iyi olanı terk etmiştir. Neticede de, bu hatalarından dolayı Cennet nimetlerinden mahrum kaldılar. Cennette gunah ve sevap mefhumunun olmaması bu gunahın, bilinenden başka bir şeklinin olduğu da anlaşılır.

Cennet nimetlerinden birisi de, orada "tuvalete gitme" gibi bir ihtiyacın mevcut olmadığıdır.3 Cennette yenip icilen şeylerin artıkları olmadığından Hz. Âdem (as) ve Havva, Cennette buyuk ve kucuk abdest yapmıyorlardı. Avret mahalleri elbise veya bir nurla kendilerinden gizlenmişti.4 Yasak ağacın meyvelerinden yemeleri avret yerlerinin acılmasına, kucuk ve buyuk abdest gibi eza verecek şeylere sebep olacağı icin Cenab-ı Hak o ağactan yemelerini men etmişti.5 Nitekim, yasak ağacın meyvelerini yedikleri anda, daha once hic gormedikleri avret yerleri acılıverdi. O yerlerin acılması uygun olmadığı icin yaprakla ortunmeye başladılar.6

Hz. Âdem (as)'in yasak ağacın meyvesinden yiyerek Cennetten cıkarılmasında kaderin hissesini unutmamak gerekir. Cunku, Cenab-ı Hakk'ın insanı yaratmasındaki hikmet ve maksadın gercekleşmesi, ancak Hz. Âdem (as) ve Havva'nın Cennetten yeryuzune inmesiyle mumkun olmuştur. Ebu'l-Hasen-i ŞÃ‚zelî, Hz. Âdem (as)'in zellesi hakkında şoyle der:

"Ne hikmetli bir gunah ki, kıyamete kadar gelecek insanlara tovbenin meşru kılınmasına sebep olmuştur."7

Dipnot:

1. Barla Lahikası, s. 179.
2. Muvazzah ilm-i KelÂm, s.184; Fıkh-ı Ekber Şerhi, s.154; Risale-i Hamidiye, s. 491.
3. Muslim, Cennet: 15.
4. Tefsîr-i Kebir , 14:49; Hak Dini Kur'Ân Dili, 3:2140.
5. Hulasatul-Beyan ,2:4748.
6. A'raf Sûresi, 22.
7. Risale-i Hamidiye ,s. 611.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
__________________