İnsanı Şeytana Tutsak Eden Nefsî Hastalıklar

İman ve amel yonunden zayıflık
Allah'ın affı ve merhametinden umitsizlik
Emelsizlik
Şımarıklık
Aşırı sevinc
Kendini beğenmişlik
Yerli yersiz ovunme
Zulum
Azgınlık
İnkÂr
Nankorluk
Acelecilik
Başıboşluk
Serserilik
Cimrilik
Acgozluluk
Hırs
Munakaşa
Gosteriş
Şuphe
Kararsızlık
Cehalet
Gaflet
Duşmanlara haddinden fazla katılık
Aldatma
Yalan iddia
Sabırsızlık
ŞikÂyet ve yakınma
İnfak etmeme
İsyankarlık
İnatcılık
Tahakkum(Baskı, zorbalık, hukmetme)
Haddi aşma
Mala duşkunluk ve dunyaya dort elle sarılma...

Nefis bu hastalıklardan kurtulup mutmain olunca, icini Allah'ın zikri, şeytandan sakınma, guc ve gayretin Allah ile mumkun olduğunu itiraf etme, Allah'a yonelme gibi insanın mÂneviyatını guclendiren ve rûhî kalitesini yukselten faziletlerle dolar. Bu duruma yukselen insandan şeytan artık cekinmeye başlar ve onunla karşılaştığında yolunu değiştirir. Nitekim Hz. Omer bunun en guzel orneğidir. Hz. Peygamer ona hitaben şoyle demiştir:

"Ey HattÂb oğlu Omer, şeytan asla seninle karşılaşmaz. Sen bir yoldan giderken, o muhakkak senin yolundan başka bir yola yonelir gider." (BuhÂrî, FedÂilu'l-ashÂb 6; Muslim, FedÂilu's-sahabe 2; Ahmed bin Hanbel, I/171, 182)
Ahmed Kalkan
__________________