Alıntı:
Sorunun Detayı
Şems-i Tebrizi'nin ''Musikinin ritminde bir sır saklıdır. Eğer onu ifşa etseydim dunya alt ust olurdu'' ve Mevlana'nın ''Muzik Allah'ın lisanıdır'' sozunu nasıl anlamalıyız?
- Ehl-i tasavvufun bu gibi konularda sarf ettikleri sozler, İslam şeriatının naslara dayalı hukumlerinin ilmî bir yorumundan ziyade, şahsi, ruhÂnî zevklere dayalı metafizik bir yorum ozelliğini gosterir.

Bu sebeple, İslam dinine gore bir şeyin helal veya haram olduğunu oğrenmek icin, fıkıh Âlimlerinin fetvalarına bakmak gerekir.

- Şems-i Tebrizî’nin ilgili sozleri, kendi gonul dunyasında hissettiği ve tevhit inancı noktasında algıladığı; yani her şeyin Allah’ı tesbih ettiği gerceğinden hareketle musikî ritimlerinin ortaya koyduğu nağmeler ile kÂinatın ******aları arasındaki bağlantıya, aynı melodiyi seslendirdiğine dikkat cekmek istemiş olabilir. İmam Gazali de ses ile ruh arasında kuvvetli bir bağlantının olduğunu ifade eder.

Bu acıdan, musikinin ritimleri ile tesbihte bulunan kÂinatın tesbih ritimlerinin birlikte yansıdığı bir ruh ve gonul aynasında istiğrak haletine yol acacak şekilde bir harmoni meydana getirecektir.

İşte Şems-i Tebrizi, boyle bir halet-i ruhiyede hissettiklerini seslendirmiştir.

- Mevlana’nın “Muzik Allah'ın lisanıdır” sozu mecaz bir ifadedir. Her şey Allah’ın birer sozudur. Ya kudret sıfatından gelen mucessem, maddî bir sozudur. Yani onun kudreti tarafından yaratılmış bir yaratma lisanının urunudur, ya da vahiy yoluyla kelam sıfatından gelen semavi kitaplar gibi hakiki sozleridir yahut da ilham gibi manevî sozlerdir.

Muzik de -soylenenler doğruysa- Mevlana’nın hoş gorduğu bir soz olup, metafizik boyutta metafor bir tesir icra etmektedir. Sonuc olarak “her şey Allah’ı tesbih etmektedir” mealindeki ayetin gosterdiği doğrultuda konuya bakıldığında, her şey bir nevi ilahî musikiyle hemhaldir demektir.

İşte butun bu maddi-manevi muzikal melodiler, Allah’ın kudret ve kelam sıfatlarından geldiği icin, Mevlana, mecaz olarak “Muzik Allah'ın lisanıdır” demiş olabilir.

- Yalnız şunu da vurgulayalım ki, Mevlana’nın ney calıp calmadığı, musikiye hoş bakıp bakmadığı konusunda araştırmacılar arasında farklı goruşler vardır.

En başta da dediğimiz gibi, haram-helal konusunun uzmanları, Kur’an ve Sunneti esas alarak ictihat yapmış olan İslam hukuku/fıkıh alimleridir. Bu bilgileri, Şatahatleri ve istiğrak haletleri cok olan ehl-i tasavvuftan değil, asfiya makamındaki dort mezhep imamları başta olmak uzere muctehit alimlerden oğrenmek gerekir.

Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
__________________